Frjáls verslun - 01.07.2002, Blaðsíða 26

S.guöu, Einarsson, iorstién Kaupirings, sig
inn á fundinn.

sgm m H1
fv m fl'# V '■ 'Z' 1 í ; r f Ai»i í i
sre.l 1 A
ganga. Þess má geta að Starfsmannasjóður Spron ehf. hefur
gert samninga við meirihluta stofnijáreigenda um kaup á stofn-
fénu á genginu 5,5 og hafa langflestir túlkað það svo að stofnfé
minnihlutans verði líka keypt á sama gengi. Auðvitað væri sið-
ferðilega rangt að sniðganga minnihlutann. I hlutafélögum
skráðum á Verðbréfaþingi Islands er þeim, sem gerir tilboð í
meirihluta hlutaljárins, skylt að gera öllum hluthöfum sams
konar tilboð á sama verði. En sparisjóðir eru ekki hlutafélög og
stofnljáreigendur eru ekki hluthafar og því hefur sú spurning
vaknað hvort Starfsmannasjóður Spron ehf. þurfi nokkuð að
kaupa allt stofnféð, t.d. af fimmmenningunum og fleirum sem
ljáðu þeim lið, þótt siðferðilega væri annað rangt miðað við það
sem á undan er gengið. I yfirlýsingu frá hinum fimm eigendum
stofntjár í Spron, sem höfðu forgöngu um að kaupa allt stofn-
féð með fulltingi Búnaðarbankans, segir raunar að „gangi það
eftir að Starfsmannasjóður Spron ehf. bjóði öllum stofnfjáreig-
endum að kaupa stofnfé á genginu 5,5 sé tilgangi þeirra náð.
Fyrir þeim hafi aldrei vakað annað en að tryggja öllum stofn-
ijáreigendum í Spron, sem þessi óski, sanngjarnt endurgjald
íyrir stofnfé sitt“. H3
i níunda lagi:
MEÐ HVORU IiÐINU HELDUR ÞÚ?
egar átökin um Spron stóðu sem hæst í sumar varð málið
að eins konar „kappleik" í hugum fólks og fljótlega fór
spurningin góða að heyrast: „Með hvoru liðinu heldur þú?“
Eins og í öðrum kappleikjum fór allt skyndilega að snúast um
sigurvegara í þessu máli. Héldu menn með fimmmenning-
unum eða stjórninni? Þetta var á vissan hátt athyglisverð
spurning því auðvitað ætti það að vera svo að meira sameinaði
þessar fylkingar en sundraði þeim. Ætti það ekki að vera hagur
allra stofnljáreigenda í Spron, stjórnarinnar og starfsmanna, að
verðmæti stofnfjárins og sparisjóðsins í heild séu sem mest? í
hlutafélögum er stundum rætt um að stjórnir hlutafélaga séu
skipaðar fulltrúum hinna og þessara hlutahafa, oftast er orðið
„meirihlutaeigandi" notað. En er þetta ekki rökrétt hugsun?
Eru ekki stjórnarmenn í hlutafélögum fulltrúar allra hluthafa
og bera hag þeirra allra fyrir brjósti, stórra sem smárra?®]
I tíunda lagi:
SPARISJÓÐIR Á KROSSGÖTUM
Helsta afleiðing Spron-málsins er sú að sparisjóðirnir í land-
inu standa núna frammi fyrir þeirri spurningu hver framtíð
þeirra verði. Verða þeir reknir áfram með óbreyttum hætti
sem gerir þeim illmögulegt að fá inn utanaðkomandi eigið fé
til að stækka og halda velli í samkeppninni gagnvart stækk-
andi samsteypum á íjármálamarkaðnum? Eru hugmyndir
sparisjóðanna um hlutafélagavæðingu þeirra endanlega úr
sögunni vegna þess að eigið fé þeirra verður alltaf hálfgerður
„bastarður“ á meðan ekki finnst eigandi að því? Er hugsanlega
komið að því að starfsmenn allra sparisjóða í landinu kaupi
stofnfé allra stofnfjáreigenda í landinu á næstu árum og reki
sparisjóðina með óbreyttu sniði? Hafa þeir efni á því? Eða eru
sparisjóðirnir kannski á enn stærri krossgötum eftir Spron-
málið en nokkurn gat órað fyrir, þ.e. að þeim verði flestum
slitið á næstu árum með þeim hætti að þeir verði seldir hæst-
bjóðanda á markaði og þeim peningum, sem fást fyrir söluna,
verði ráðstafað eins og segir í lögum um sparisjóðina. Eftir
stendur þá starfsfólk sparisjóðanna í vinnu hjá öðrum fjármála-
fyrirtækjum - því enginn kaupir sparisjóði á háu verði til þess
eins að leggja starfsemi þeirra niður heldur miklu frekar til að
halda úti rekstri þeirra með núverandi viðskiptavinum og
starfsmönnum og halda þannig áfram að ná fram hagnaði af
rekstrinum.
26