Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.07.2002, Blaðsíða 49

Frjáls verslun - 01.07.2002, Blaðsíða 49
Birgjarnir trúðu því aldrei að Nanoq gæti farið á höfuðið fyrst svo fjársterkir aðilar stæðu að versluninni. Fyrirtæki í eigu Hofs- fjölskyldunnar voru langstærstu eigendurnir í Nanoq og Jón Pálmason sat þar í stjórn. inni í verslunum. Forráðamenn þeirra segja að svona vinnubrögð og lög þekkist hvergi í heiminum nema hér á landi. Eitt er víst, eftir Nanoq-málið munu heildverslanir verða miklu varkárari og tregari við að moka vörum inn í verslanir í stórum skömmtum. Nanoq hefur kennt heildverslunum lexíu; lögin eru ekki þeim í hag. Hin umdeildu lög En hvers vegna segja menn lög- legt en siðlaust í Nanoq-málinu? Hægt er að taka allsheijarveð í birgðum annarra vegna laga um samningsveð sem samþykkt voru á Alþingi árið 1997. Lögin voru sett þrátt fyrir mótmæli Félags íslenskra stórkaupmanna sem töldu sig sjá fyrir atburðarrás svipaðri þeirri sem átti sér stað við gjaldþrot Nanoq í sumar. Lögin kveða á um að hægt sé að taka veð í lager til tryggingar fjármagni og það gildir einu hvort lagerinn hefur verið greiddur í peningum eða öðrum viðurkenndum gjaldmiðli. Þó svo seljanda, sem hefur afhent vöru en ekki fengið hana greidda í peningum, þyki súrt í broti að horfa á eftir vöru sinni seldri til að greiða upp forgangskröfur sem eiga forgang fram ytir viðskiptakröfur, er ótvírætt að þegar viðkomandi seljandi hefur afhent vöruna til verslunar, yfirfærist eignarétturinn á henni og seljandinn (heildverslunin) á þá aðeins viðskiptakröfu á fyrirtækið. Komi til gjaldþrots þá á þrotabúið verðmæti búsins og ráðstafar þeim skv. lögum. Hafi hins vegar ekki verið tekið veð í vörunni, rennur andvirði hennar til búsins sem gerir þá kröfu upp við hinn almenna kröfuhafa að loknu uppgjöri á for- gangskröfum. í þeim efnum standa birgjar jafnfætis almennum kröfuhöfum. Þannig er það misskilningur að birgjar „eigi vörur sínar“ sem eru í þrotabúi verslana, þó svo þeir hafi ekki fengið vörurnar greiddar af hálfu verslunarinnar. Þetta er því spurning um hvort einhver annar geti tekið veð í vörum þeirra og náð sér þannig í forgangskröfu á meðan heildverslanirnar verða að sætta sig við almennar kröfur í þrotabúið. Arni Þór Arnason, forstjóri Austurbakka. Krafa Austurbakka í þrotabú Nanoq nemur 27 milljónum króna. Hann er ásamt Guðmundi Agústi Péturssyni að undirbúa málaferli á hendur eigenda Nanoq og láta reyna á ábyrgð þeirra. Það stefnir í málaferli Það stefnir augljóslega í málaferli vegna gjaldrots Nanoq. Guðmundur Agúst Pétursson, eigandi GA Péturssonar hf. og Sportmanna ehf., og Arni Þór Arnason, forstjóri Austurbakka eru ævareiðir vegna framgöngu Spron í Nanoq-málinu. Undir forystu þeirra hafa birgjar ákveðið að höfða mál á hendur forsvarsmönnum Islenskrar útivistar, fyrir- tækisins sem rak Nanoq, og ætla að láta reyna á ábyrgð þeirra. En eigendur Nanoq voru Hofsfjölskyldan og sat Jón Pálmason meðal annars í stjórn fyrirtækisins. Þá eru þeir Guðmundur Agúst og Arni Þór í samráði við lögmann sinn að undirbúa rannsókn á hugsanlegum skilasvikum í þessu máli. Þeir telja að svo hafi verið þar sem Spron hafi verið með veð í sjóðs- streymi Nanoq og heimilað greiðslu til ákveðinna birgja á meðan öðrum hafi ekki verið greitt. Arni Þór líkir rekstri Nanoq síðustu mánuði sem hreina og klára gildru sem menn hafi verið leiddir inn í: Jólavöruna gat Nanoq ekki greitt og í apríl 2002 gekk verslunarstjórinn frá samningi upp á 19 millj- ónir á 3 víxlum og þannig fékk Nanoq vorvöruna inn að and- virði um 8 milljónir áður en lokað var fyrir afgreiðslur til þeirra. Síðan hafa vöruvíxlar Nanoq verið að falla hver af öðrum eins og spilaborg og sá fyrsti var ekki borgaður þrátt fyrir að reksturinn væri ennþá í fullum gangi og Spron væri að soga til sín alla innkomu. Þetta minnir á gildru sem var opin og menn voru leiddir ínn í,“ segir Árni Þór Árnason. 35 Guðmundur Agúst Pétursson, eigandi GA Péturssonar hf. og Sþortmanna ehf. Hann var búinn að semja um kauþ á 70% í Nanoq en það tilboð var ekki samþykkt af Sþron. Krafa Sþortmanna í þrotabúið nemur 11 milljónum. Guðmundur Hauksson, sparisjóðsstjóri Sþron: Fullkunnugt um lögin Guðmundur Hauksson, sparisjóðsstjóri Spron, segir þetta um hin umdeildu lög sem reynt hefur á í Nanoq-málinu: „Við vorum með samskonar samning við Nanoq og önnur fynrtæki um lánveitingar og ábyrgðir og fylgdum þeim samningi í hvívetna í samráði við stjórnendur og eigendur félagsins. Það að birgjar hafi ekki áttað sig á því að í gildi voru lög sem heimiluðu veð í lagernum er auðvitað rangt Hagsmunafélag þeirra mót- mælti lögunum á sínum tíma og þvi var þeim fullkunnugt um þessi lög og afleiðingar þeirra. Lögin voru sett til að auðvelda fyrirtækjum að tjármagna vörubirgðir. Þannig varð flármálafyrir- tækjum mögulegt að lána fyrirtækjum með veði í vörulager og það auðveldar rekstur fyrirtækja sem þurfa starfsemi sinnar vegna að binda mikið fé í slíkum eignum. Það er vel skiljanlegt að menn sem tapa í viðskiptum séu reiðir og sárir en það gefur þeim ekki rétt á því að vera með alvarlegar ásakanir á hendur öðrum. Þegar í hlut eiga Jjár- málafyrirtæki sem byggja til- veru sína á trausti viðskiptavina er hér um sérstaklega alvarlegan málflutning að ræða. Réttar- kerfið er eðlilegur farvegur til að útkljá deilur af þessum toga en fjölmiðlar geta ekki tekið sess dómstóla," segir Guðmundur. B3 49
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Frjáls verslun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.