Morgunn


Morgunn - 01.06.1984, Page 31

Morgunn - 01.06.1984, Page 31
UM GERVIVÍSINDI 29 gerast einu sinni í tíma, og ekki aftur, sé ekki nauðsynlega „óvísindi“ og vitnar loks til þess, að staðfesting á tilgátum sé aldrei endanleg í neinum vísindum. Dr. Erlendur tekur upp vörn fyrir dularsálfræðina sér- staklega og greinir hana frá spíritisma, sem hafi aldrei verið vísindi, heldur fyrst og fremst kenning. Hann getur um merka fræðimenn íslenska, sem fengist hafi við sálar- rannsóknir (dularsálfræði), og telur fráleitt, að rannsóknir slíkra manna á einu sviði geti verið hjáfræði, ef rannsóknir þeirra með sömu aðferðum á öðru sviði teljist til visinda. „Samkvæmt þessum skilningi eru það viðfangsefni fremur en aðferðir sem greina sundur visindi og gervivísindi, og mun mörgum koma sá skilningur á óvart“ segir dr. Erlend- ur. Hann lýkur máli sínu með þessum orðum: „Þegar jafn- vel valinkunnir heiðursmenn og ektavísindamenn vaða í feni fávísi og hleypidóma á einhverju sviði, sýnir það ekki að einmitt þar sé nauðsyn vísindalegra rannsókna og fræðslu?“ Nú er ekki alveg ljóst, til hverra þessi síðustu orð Erlends eru töluð, en mig grunar, að ritstjórinn eigi þar sinn skerf. Því fer fjarri að ég vilji styggja Erlend, sem ég tel heiðurs- mann í hvívetna, en ég verð að taka þá áhættu, sem því fylgir, að styðja við bakið á ritstjóra vorum í þessu máli. Vissulega er það rétt, sem dr. Arnór bendir á, að mörkin milii vísinda og gervivísinda eru ekki alltaf sem skörpust. En það breytir engu um þá skyldu hvers manns (a.m.k. hvers háskólamanns) að reyna eftir fremsta megni að greina þarna á milli, greina rétt frá röngu, ef svo mætti segja. Ég get verið sammála Arnóri um það, að árangur þekkingarleitar er ekki einhlitur mælikvarði, en ég sé ekki að ritstjórinn hafi haldið slíku fram, þótt Arnór virðist þeirrar skoðunar. Ummæli ritstjórans voru á þessa leið: „Mér virðist annars að það sé nokkurt einkenni á hjáfræði, að þau skila aldrei neinum árangri þrátt fyrir mikið starf — þar hjakkar allt i sama farinu.“ Mér sýnist þessi athuga- semd ritstjórans hitta nokkuð vei í mark, en hún er ekki

x

Morgunn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.