Morgunn - 01.06.1984, Qupperneq 46

44
MORGUNN
árangri í dulskynjunarprófum en menn með sterka varnar-
hætti en það er í samræmi við tilgátu okkar. Ef teknar
eru með þær fimm tilraunir sem gerðar hafa verið annars
staðar kemur í ljós að endurtekningarhlutfallið er um 50%.
Til þessa hefur ekki fengist neikvæð fylgni í þessum til-
raunum.
Nokkrar gerðir tilrauna sem prófa ákveðnar tilgátur
hafa því sýnt vissan endurtakanleika þótt þörf sé frekari
staðfestinga til að prófa endurtakanleikann til þrautar.
Þessar niðurstöður virðast gild ástæða til áframhaldandi
tilrauna. Svo virðist sem spurningin sé ekki lengur sú hvort
framkalla megi viss yfirskilvitleg fyrirbæri við endurtekn-
ar tilraunir, heldur í hvaða mæli þau eru endurtakanleg.
1 dulsálarfræði erum við, ef svo er sem sýnist, að fást við
hverfula mannlega hæfileika sem mjög erfitt er að festa
hendur á og framkalla að vild, en þess vegna þurfa þeir
ekki nauðsynlega að vera staðleysa ein eða hugarórar.
Efast nokkur um að skáld sé skáld þótt það geti ekki ort
á hvaða stundu sem er?
Við lestur greinar dr. Þorsteins sýnist mér að honum
hafi verið hugfólgnast að kynna sér skrif gagnrýnenda eins
og Gardners, Hansels og Randis og ef til vill Alcoock sem
tíðum einkennast þvi miður af vankunnáttu eða rangfærsl-
um. Hefur dr. Þorsteinn kynnt sér ritdóma fagmanna um
þessar bækur? Próf. Guðmundur Hannesson lýsti eitt sinn
viðhorfum slíkra manna á gamansaman hátt:
„Ekki bætti það heldur úr skák, að þeir (sem sinna
rannsóknum dulrænna fyrirbæra) töldu athuganir
sínar bygðar hreint og beint á vísindalegum grund-
velli, og jafngildar öðrum athugunum náttúrufræði-
manna. Þetta þótti nokkurs konar guðlast. Slík fá-
sinna og hjátrú hlaut að sjálfsögðu að vera einkenni-
legt trúarvingl og annað ekki, en hreinasta óhæfa að
skreyta slíkt með hinu heilaga nafni vísindanna. Að
sjálfsögðu var það alls endis óþarft, að rannsaka