Sjómaðurinn - 01.10.1939, Blaðsíða 12

6
SJÓMAÐURINN
maður að svelta, ef ekki náðist samband við
land. Þetta kom lika fyíir, þegar maður t. d.
skrapp um borð, án þess að eiga á nokkru illu
von, en svo rauk liann kannske skyndilega, og
þá varð maður ^ið liýrast um borð við litinn
kost, jal'nvel í marga daga. Ég man l. d. eftir
því, að einu sinni urðu skipverjar á Njáli að
dvelja um borð í skipinu matarlausir og vatns-
litlir i lieila viku, áður en þeir náðu sambandi
við land. Þá var og erfitt að komast i land, þó
að lalið væri slarkfært, þegar sjórinn braut al-
veg upp i flæðarmál.
Arið 1911 bar það við, að uppundir 70 skip
lágu þar sem nú er kallað ytri böfnin. Skipin
lágu auðvilað þétt og möstrin voru eins og skóg-
ur á sjónum. Ég var með mitt skip meðal þeirra.
Það liafði verið prýðilegt veður á laugardegi og
sunnudegi. Ég var tilbúinn að sigla seint á laug-
ardegi og færði mig því út úr þvögunni, en fór
þó ekki af stað strax, og hleypti mannskapnum
í land, nema 4 eða 5. Þegar kom fram á sunnu-
dagskvöld bvessti snögglega og stormurinn fór
sífellt vaxandi úm nóttina, þar lil komið var
fárviðri. Sjórinn var ægilegur út af Efferseyjar-
tagli, og þegar ég sá, að skipin fóru að slitna
upp og þau tók að relca, lét ég moka saltinu
fram í skipið til þess að það lægi betur við fest-
arnar, en við það þurfti ég að láta negla yfir
lúkarskappann. Skipin héldu áfram að slitna
og reka, og ég verð að segja, að það var lirein-
asta mildi, að þau skyldu ekki mölbrjóta liverl
annað. Ég reyndi að verja skip mitt eins vel
og kostur var, en þar kom að, að báðar fesl-
arnar slitnuðu, en svo lieppinn var ég, að um
10 mdnútum siðar slotaði veðrinu.
Mörg skip höfðu slitnað uj)]), eins og ég sagði
áðan. Hafsteinn og Margrét föru upp i Stóra-
Sels-vörina, en Skarpbéðinn fór upp vestan við
Grandagarðinn. Guðrún Soffía og Egill fóru ujij)
fyrir neðan Pálsbæ og Mýrarliús, en Keflavíkin
komst vestur fyrir Efferseyjargranda og var
bjargað með sterkum vírum frá Slippnum. Skip-
in skemmdust ótrúlega lítið, enda var lágsjáv-
að og liefði l'arið miklu ver, hefði ekki svo ver-
ið. Þá má ekki gleyma því, að björgunarskipið
Geir var alllaf að bjálpa skipunum og bjargaði
það mörgum. Þetta var ógleymanlegur atburð-
ur, og ég vei.t, að þessa tvo sólarhringa, sem
veðrið stóð, liafa mörg sterk og hröð bandtök
verið tekin um borð i þessum um 70 skipum,
sem þá voru í liættu, þar sem nú er kallað ytri
höfnin. Annars man ég einnig eftir álíka at-
burði, þó að ég tæki ekki þátt í honum, enda
var ég þá aðeins 9 ára, en starði þó á, fullur
undrunar og eftirvæntingar. I þvi veðri fóru 11
Fransmenn upp á Grandagarðinn og einn ís-
lendingur, Einingin. Þetta mun liafa verið 1889.
Þegar ég minnist þessara atl)urða þá finnst
mér ekki vera annað en leikur að sigla hér lil
eða frá Reykjavik. Hér er örugg og góð böfn.
Það er ekki liægt að kvarta undan benni.“
Inn á Patreksfjörð — gegn ofviðrinu.
— Þú ert Reykvíkingur?
„Já, ég er fæddur og uppalinn liér í Reykja-
vik. Ég kom i þennan beim 1880 og var faðir
minn sjómaður. Ilann bjó í Miðseli. Ég l'ór fvrst
á sjó 14 ára, eða 1894, og síðan get ég ekki sagl
að ég tæki ærlegt bandtak í landi, þar lil ég
bætti sjómennsku 1931. Ég varð þá að hætta og
var því löglega afsakaður. Ég var sumarið 1931
á síld, og er við vorum að landa, féll ég ofan
í síldarþró. Þá mölbrotnaði vinstri fótur minn
og mjöðmin og ég lá i tvö ár rúmfastur, en var
eitl ár að auki við rúmið. Síðan hef ég ekki
tekið á heilum mér, eins og þú sérð. Um alda-
mótin gerðist ég stýrimaður á báti og stundaði
ég síðan óreglulegt nám á sjómannaskólanum,
svona 1 til 2 mánuði á vetri. Efni leyfðu ekki
öðru vísi nám. Svo var ég 1905 heilan vetur á
skólanum og tók svo próf, en samstundis fékk
ég skip. Með það skip var ég í 3 ár og gekk vel,
en siðan tók ég við Haraldi l'rá Isafirði, annars
var ég lengsl af á úlvfegi Duus. Þegar ég bætti
við Harald, tók ég Sigurfarann og á honum
lenti ég í einu mesta ofviðri, sem ég lenti í,
mína sjómennskutíð.
Þetta var árið 1909. Ég var síðastur inn úr
túr og þegar ég kom, var ég beðinn um að fara
aflur út. Bærinn bafði beðiö Duus að lialda
einu skipi áfram og þetta kom í minn lilut. Ég
lagði úr böfn 0. október og náði um nóttina und-
ir Jökul í þægilegum vindi. Daginn eftir, upp
úr bádeginu, leitaði ég fiskjar við svokallaðan
Kollál á Breiðafirði. Ég gáði oft lil veðurs þenn-
an dag, því að mér leizt ekki á bann. Loft var
þrútið og iskyggilegt. Þarna lá ég í rúman
klukkutíma, en þegar ég sá, að útlit fór sífellt
versnandi, „heisli“ ég og ákvað að halda áfram
fyrir Bjarg, því að ég sá, að stormur var í að-
sigi, enda kom bann von bráðar barður á aust-
an á Breiðafjarðarbugt, en svo snerist bann í
norðaustanátt og bvessti um helming. Þarna velt-