Sjómaðurinn - 01.10.1939, Page 30

24
SJÓMAÐURINN
um og velta honum eftir því sem skorið var.
En er hvalurinn tók að léttast, var hann dreg-
inn upp á ísskörina með krafttalíum og var
þá þægilegra að skera.
Vildu koma fyrir ýms óhöpp, á meðan hval-
urinn var í sjónum; menn féllu í sjóinn, því
hált var á hvalskrokkunum. Urðu þeir að hafa
hraðann á, að komast til mannabygða, þvi ekki
var holt að vera lengi holdvotur í 37° frosti.
Ekki vissi ég til þess, að neinum vrði meint
af þessu. Ég vissi um einn ungan mann, sem
hljóp heim til sín lioldvotur. Mun það hafa ver-
ið stífur klukkutíma gangur. Þótti það vel gert,
og vera jafngóður eftir.
Það var alltaf stilla, á meðan á þessum hval-
skurði stóð, nema einn dag, þá hrasl alt í einu
á með norðan stórliríð, er við vorum nýbvrj-
aðir að skera hvalinn, og urðum við þá frá
að liverfa. Er heim kom, voru nokkrir með
kalin andlit. En þar beið okkar sjóðandi iieilt
livalkjötsbuff, og tóku ménn heldur freklega
til matar síns.
Þegar húið var að skera hvalinn og skifta,
kom dálítið óhapp fyrir. Isinn brast í sundur
þar sem hvalslykkin lágu. Það kom „skrúf“ á
hann, eins og kallað er; rendurnar á sprung-
unni lögðust á misvíxl, og varð því að vera
handfljótur að koma stykkjunum upp á efri
röndina. Samt tapaðist ekki mikið við þetta.
Eftir að ísinn varð landfastur, urðu menn
varir við tvo mikla hvali kipj)korn undan Vind-
hælislandi á Skagaströnd. Vökin, sem þeir voru
í, mun fyrst hafa verið allstór, en þrengdist
smám saman, og var þá viðbúnaður hafinn til
að vinna hvalina. Við livaladrápið var liafð
ur bátur með digrum kaðli úr báðum stefn
um. Sin livoru megin á vakarbörmunum röð-
uðu menn sér á kaðlana, og er hvalirnir eitl
andartak komu upp til að hlása, var báturinn,
eins fljótt og varða mátti, dreginn að þar sem
annarhvor hvalurinn kom upp, en áhöfn báls-
ins reyndi að koma við vopnum, sem aðallega
voru löng eggjárn fest á trésköft. Rifflar voru
einnig notaðir ,en kúlurhar virtust engin áhrif
hafa.
Lengi vel var tvísýnt um það, hvort hval-
irnir yi-ðu unnir á þennan hátt. Þeir urðu hrátt
varir um sig, voru lengi í kafi, og er þeir
komu upp til að blása, dyfu þeir sér óðara aft-
ur með miklum bægslagangi, er báturinn nálg-
aðist ])á.
Á þessu gekk nokkra daga, og munu hval-
irnir hafa orðið sárir og mist nokkurt hlóð, og
þar kom, að dag nokkurn ókvrðist annar þeirra,
stakk sér undir ísinn og var allur á burt.
Nokkru síðar heppnaðist að l’esta kaðli í liinn
hvalinn, og leið þá eigi á löngu áður en liann
var drepinn.
Að hvaladrápi þessu unnu flestir fulltíða
í vök við hValadráp.
menn í Skagastrandarkauptúni og nágreifhi.
Síðan var hafin livalskurður, og mun lionum
hafa verið lokið, þegar menn uðru ])ess varir,
snemma morguns, á flestum hæjum í grend-
inni, að alllangt undan landi sást dökkur, fyrir-
ferðarmikill kúfur, sem skar sig mjög greini-
lega úr hinu hvita umhverfi. Flestir munu hafa
getið sér til, að þar væri hvalurinn, sá, er livarf
úr vökinni, enda reyndist svo vera, og hafði
hvalurinn sprengt af sér ísinn, sem þó mun
liafa verið ca. 30—40 cm. þykkur lagnaðarís.
Var nú strax byrjað að skera þennan hval
og fleiri menn fengnir til, því að mikinn mann-
afla þurfti við, til þess að flytja hvalinn i land,
— en það var gert á sleðum, sem menn gengu
fyrir. Ilestum varð ekki komið við, að minsta
kosti ekki framan af, sökum illviðra; frost var
þá svo mikið, að menn héldu sér naumast heit-
um, þólt dúðaðir væru i eina yfirhöfn utan
yfir aðra, og enda þótl unnið væri kappsam-
lega. Hinn mikla klæðaður gerði mönnum líka
allar hrevfingar erfiðari en ella.
Heldur sóttist hvalskurðurinn seint, enda
höfðu flestir alllangan veg að ganga að heim-
an að morgni og heim að kvöldi, en birtutími
var skammur. Þó hepnaðist að bjarga öllu í
land, þvi sem notliæft var, af þessum hval.
Spik og rengi var óskemt, en kjötið meira og
minna rotnað. Þó mátti nota það sem fóður-
bæti handa kúm.
Hvalir þeir, sem þarna voru drepnir, kom