Bankablaðið - 01.12.1944, Page 55

BANKABLAÐIÐ
67
því að ná góðum árangri um svo mikilvæg
viðfangsefni.
Enginn fulltrúanna á fundinum liafði
umboð til að binda þing eða stjórn síns
lands, enda var ekki til þess ætlast. Fund-
urinn var ráðgefandi, og verða nú sam-
þykktir hans lagðar fyrir þing og ríkis-
stjórnir viðkomandi landa til samþykkis
eða synjunar. Er til þess ætlazt, að svör
viðvíkjandi þátttöku verði komin til Banda-
ríkjastjórnar fyrir árslok
1945. Var það á flestum full-
trúum að heyra, að þeir
byggjust við, að þeirra þjóðir
myndu samþykkja þátttöku í
Gjaldeyrissjóði og Alþjóða-
banka, ef hinar stærstu þjóð-
ir rynnu á vaðið, en án
þeirra verður tilganginum
ekki náð. Verður nokkur bið
á því, að Bandaríkin taki
sína ákvörðun, því að málið
verður ekki lagt fyrir þing
þeirra fyrr en í janúar n.k.
Grundvallartillögur Gjald-
eyrissjóðsins og Alþjóðabank-
ans er að efla alþjóðavið-
skipti, stuðla að aukinni
framleiðslu og koma í veg
fyrir atvinnuleysi eftir stríð,
og beita til þess þeim aðferðum, sem al-
þjóðasamvinna í fjármálum hefur yfir að
ráða. Það er nú svo komið, að engir kjósa
að endurreisa það ástand, sem var í al-
þjóðaviðskiptum fyrir stríð og fæstir treysta
því, að betri tímar séu framundan, nema
gripið sé til nýrra ráðstafana.
í lok fyrra stríðisns reyndu flestar þjóðir
að hækka gjaldeyri sinn og koma á gull-
innlausn, en afleiðingin var erfið afkoma,
sem síðan var reynt að bjarga með nýjum
gengisbreytingum, verndartollum, innflutn-
ings- og gjaldeyrishöftum og vöruskipta-
samningum, Jjar til skollin var á algerð
einangrun með tilheyrandi atvinnuleysi og
almennunt skorti. Það var ríkjandi við-
skiptaófriður, sem átti sinn þátt í, að síð-
ara stríðið skall á. Það voru haldnir margir
aljrjóðafundir með litlum árangri. Engin
aljjjóðastofnun var til, sem hefði yfir veru-
legu fjármagni að ráða, og gæti verið leið-
beinandi og ráðgefandi um nýja viðskipta-
stefnu.
í lok Jress stríðs, sem nú stendur yfir,
verða margar Jjjóðir aðfram komnar, og
ófærar til að taka þátt í alþjóðaviðskipt-
um, nema eitthvað sé að gert til að koma
þeim á legg. Það treysta fáir lengur á hin-
ar eldri aðferðir einangrunarstefnunnar til
að skapa velgengni. Gullfóturinn, í sinni
gömlu mynd, verður óvíða, ef nokkursstað-
ar, endurreistur og þá ekki fyrr en seint
og síðar meir, svo að ekki er þaðan að
vænta neinnar festu í aljjjóðaviðskiptum.
Og þá yrði einangrun atvinnulífsins eina
úrræði margra Jjjóða, sem ekki ættu annars
Asgeir Asgeirsson og Svanbjörn Frimannsson.