Lindin - 01.01.1929, Blaðsíða 84
82
L I N D I N
rumska við, og fyrir sitt leyti eigi látið á sjer standa
til að kippa þessu í lag'. - Jeg kem bráðum með slá-
andi dæmi þessu til sönnunar. Hvað ytra útlit kirkn-
anna allvíða snertir nú orðið, þá má segja að þær hafi
tekið víðast hvar. miklum framförum til bóta hin síð-
ari árin frá þeim tíma er þær litu út eins og skemmur
eða geymsluhús, en betur má ef vel á að vera og við að
geta unað eftir kröfum nútímans. Torfkirkjurnar mega
nú heita úr sögunni og timburkirkjur komnar í stað-
inn, en sá er gallinn á, að margar þeirra eru með af-
brigðum ósmekklega bygðar og líkjast ærið iítið og
minna lítið á guðshús, heldur miklu fremur pakkhús
eða geymsluhús, turnlausar, enginn kór, engin for-
kirkja, sem sagt ekkert, er hið ytra minni á að hjer sje
bygt guði helgað hús, nema ef trjekross kann að hafa
verið settur yfir innganginn. Þess eru altof mörg
dæmi, að prestsetrin eða kirkjustaðirnir eru svo vel
hýstir, bæði íbúðarhús og peningshús, að kirkjan, þetta
guði helgaða hús, er lítilmótlegasta og vanhirtasta hús-
ið á staðnum. Þetta er ekki vansalaust. Hjer er, það
hygg jeg að allir verði að játa, um hneisu, að jeg ekki
segi hneyksli, að í'æða, sem eigi má með nokkru möti
eiga sjer stað hjá kristinni þjóð, sem kröfu gerir til að
teljast meðal menningarþjóða. —
Engan veginn má gera þá kröfu til safnaða vori-a,
sem auðvitað flestir eru fátækir, að þeir byggi stórar,
íburðarmiklar og glæsilegar kirkjur, því að í fátækum
og fámennum sveitaprestaköilum myndu menn eigi fá
risið undir þeim kostnaði, en kirkjurnar geta verið
snotrar og smekkvíslega bygðar, og eigi svo mikið í
þær borið og geta verið söfnuðum sínum til sóma, ef
góður smekkur fær að ráða. Það hefir því miður svo
oft verið kastað höndunum til þess verks og hróflað
upp kirkjum, er þær eldri hafa fokið eða hrunið, og þá
oft verið fengnir til smíðanna sem ódýrastir smiðir,
sem eigi höfðu viðunanlegan smekk til að leysa verkið