Morgunblaðið - 05.12.2008, Side 24

Morgunblaðið - 05.12.2008, Side 24
24 Umræðan MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. DESEMBER 2008 Á AÐVENTUNNI fer maður að velta því fyrir sér hvort jólin verði rauð eða hvít það árið. Þau voru hvít í fyrra og spenn- an vex fyrir þessi jól. Hjá mörgum eru jólin þó alltaf blóðrauð, hvort sem allt er á kafi í snjó eða ekki. Þetta er fólkið sem gefur sitt jólablóð í Blóðbankanum hvað sem tautar og raular. Jólaösin tefur þetta fólk ekki frá því að koma í Blóðbankann í desember. Daglega þurfa um 70 manns að gefa blóð til að mæta þörfum sam- félagsins og öll hljótum við að þekkja til einhverra sem hafa þurft að fá blóðgjafir vegna spít- alaaðgerða af ýmsu tagi. Þetta er nú ekki svo stórt samfélag. Frá- sagnir ungra blóðþega, sem lesa má um á vef Blóðbank- ans, blodbankinn.is, eru alveg hreint frá- bærar og setja alla blóðgjöfina í svo sindr- andi tært samhengi að engin hætta er á bankahruni á þeim bænum. Fyrsta heimsókn þeirra sem vilja verða blóðgjafar getur kannski vafist fyrir sumum, þetta kom ekki alveg með kalda vatninu hjá undirrituðum en aðal- atriðið er bara að demba sér og njóta þess. Blóðbankinn er á Snorrabraut 60 og starfsfólkið al- gerir snillingar í mannlegum sam- skiptum og fagmenn fram í fing- urgóma. Og kaffistofan er svo góð að það er varla sanngjarnt. Kökur, brauð og súpur í hádeginu, allt ókeypis. Heilsuhraust og lyfjalaust fólk á aldrinum 18-60 ára, yfir 50 kg getur gerst blóðgjafar. Karlar mega gefa fjórum sinnum á ári og konur þrisvar. Um leið og blóð er gefið er blóðþrýstingur mældur og þannig er hægt að fylgjast með heilsufarinu hjá sér. Engin spurn- ing að drífa sig. Látum jólin verða alveg blóðrauð þetta árið. Það er sagt að blóðgjöf sé lífgjöf. Ætli hún sé ekki líka jólagjöf? Gefum blóð Örlygur Steinn Sig- urjónsson hvetur fólk til að gefa blóð Örlygur Steinn Sigurjónsson »Daglega þurfa um 70 manns að gefa blóð til að mæta þörfum sam- félagsins og öll hljótum við að þekkja til ein- hverra sem hafa þurft að fá blóðgjafir. Höfundur er nemi. FYRIR skömmu birtist í Morg- unblaðinu grein eftir Matt Muijen, ráðgjafa á sviði geðheilbrigð- ismála hjá Evr- ópuskrifstofu WHO, þar sem hann gerði að umtalsefni geðheilsu og efnahagsvandann á Íslandi. Hann bendir á að þjóðin standi frammi fyrir auknum fé- lagslegum og geðrænum vanda- málum, því „[m]ikil tengsl eru á milli annars vegar atvinnuleysis og hins vegar skulda og þunglyndis, áfengissýki og sjálfsvíga“. Börn og ungmenni munu ekki fara varhluta af þessum erfiðleikum. Muijen telur mikilvægt að rjúfa þennan vítahring með öllum tiltækum ráðum. Hugar- afl, félag notenda geðheilbrigð- isþjónustunnar og fagfólks, í sam- starfi við Hlutverkasetur, leggur sitt lóð á vogarskálarnar með Geð- fræðslunni, sem miðar að því að kynna nemendur í efstu bekkjum grunnskólans og framhaldsskólum fyrir reynsluheimi notenda (geð- sjúkra). Í nýlegri bandarískri rannsókn, þar sem kannaðir voru þættir sem hafa áhrif á fordóma unglinga gagn- vart geðröskunum, er mælt með nýjum leiðum til þess að fræða ung- linga um geðheilbrigði. Sérstök áhersla er lögð á að auka þurfi fræðslu sem dregur úr fordómum hjá þessum aldurshópi gegn geðsjúkdómum, enda eru geðraskanir helsta orsök örorku hjá fullorðnum. Mik- ilvægi þessa liggur ekki síður í því að rannsóknir hafa leitt í ljós að fordómar eru helsta ástæða þess að ungmenni leita sér ekki aðstoðar vegna geðraskana og nei- kvæðra viðhorfa þeirra til notenda. Rætur for- dóma ungmennanna liggja m.a. í neikvæðri umfjöllun fjölmiðla um einstaklinga með geðraskanir. Þau byrja hins vegar að innbyrða for- dómana á barnsaldri, enda hafa rannsóknir leitt í ljós að barnaefni í sjónvarpi og kvikmyndahúsum elur á mjög neikvæðum hugmyndum um geðraskanir og notendur. Geðfræðslan er tilraun Hugarafls til þess að koma með nýja nálgun að fræðslu unglinga um geðheil- brigði, með aðaláherslu á að draga úr fordómum. Verkefnið felst í því að notendur í bata „koma út úr skápnum“ og greina frá reynslu sinni af geðröskunum og hvaða leið- ir hafa hentað þeim í bataferlinu. Mikilvægi þess að notendur sinni slíkri fræðslu er ótvírætt, enda hafa rannsóknir leitt í ljós að bein sam- skipti notenda við hinn almenna borgara er áhrifamikið tæki til þess að draga úr fordómum; mun gagn- legra en hefðbundin fræðsla og mótmæli. Haustið 2007 heimsóttum við bekk í framhaldsskóla á höfuðborg- arsvæðinu þar sem mikilvægi fræðsluverkefnisins kom berlega í ljós. Í kjölfar fræðslunnar sendi kennarinn, sem kennir sálfræði, okkur umsögn þar sem fram kom að nemendurnir „voru að taka próf hjá mér í vikunni og ég sá aftur og aftur að frásagnirnar höfðu fest sig í litlu límheilana þeirra af mun meiri krafti en námsskrudduþekk- ingin, þ.e. orðalagið og dæmin koma frá Hugaraflsfólki“. Það var hins vegar ekki beina þekkingin sem gladdi kennarann „heldur sá munur sem ég heyri á spurningum þeirra og tali eftir að þið komuð. Í stað óttablandinnar virðingar um hið framandi fólk (geðsjúklinga) heyri ég virðingu og skilning“. Jafnframt benti kennarinn á að nemendurnir gerðu sér betur grein fyrir því að veikjast af geðsjúkdómi „þýðir hvorki heimsendi né ævilanga vist á dularfullri stofnun“. Á vordögum ársins 2008 heim- sóttum við 9. bekk í grunnskóla á höfuðborgarsvæðinu þar sem gagn- semi verkefnisins kom einnig vel fram. Kennarinn hafði undirbúið bekkinn vegna komu okkar daginn áður og fram kom að nemendur höfðu áhyggjur og spurðu: „Hvað eigum við að gera ef þau ráðast á okkur?“ Í kjölfar heimsóknarinnar ræddi kennarinn við nemendurna um gildi fræðslunnar og hafði stór- lega dregið úr fordómum gagnvart notendum. Eftirfarandi ummæli eru meðal þess sem kom fram: „Mér fannst þetta fræðandi og skemmti- legt“, „Bara gaman að fræðast um þetta“ og fleira í þeim dúr. Frá því í september hefur Geð- fræðslan farið í fjölmargar skóla- heimsóknir, sem mælst hafa mjög vel fyrir, og liggja næg verkefni fyrir fram í lok febrúar á næsta ári. Auk þess að sinna skólaheimsókn- um á höfuðborgarsvæðinu þá er það stefna Geðfræðslunnar að þjálfa notendur úti á landi og gera þeim þannig kleift að sinna fræðslunni í sinni heimabyggð og hefur af því tilefni verið útbúin ítarleg handbók. Nú þegar er hafin þjálfun í tveimur sveitarfélögum. Er það von þeirra sem að Geðfræðslunni standa að hún fái að vaxa og dafna því verk- efnið hefur nú þegar sannað nota- gildi sitt. Ein meginforsenda þess er aðgangur að fjármagni og hafa styrkir frá Sparisjóðnum og For- varna- og framfarasjóði Reykjavík- urborgar tryggt stöðu Geð- fræðslunnar næstu misserin. Geðfræðslan Steindór J. Erlings- son segir frá geð- fræðsluverkefni Hugarafls » Geðfræðslan er til- raun Hugarafls til þess að koma með nýja nálgun að fræðslu ung- linga um geðheilbrigði, með aðaláherslu á að draga úr fordómum. Steindór J. Erlingsson Höfundur er vísindasagnfræðingur og verkefnastjóri Geðfræðslunnar; steindor@hlutverkasetur.is VIÐ lifum á mögn- uðum tímum. Við blasir niðurstaða eftir 17 ára valdatíð Sjálfstæð- isflokksins. Flokkurinn hefur verið nær einráð- ur allan þennan tíma í forsætis- og fjár- málaráðuneytinu. Hann hefur verið haldinn þeirri sýn og skoðun að hann einn geti tryggt stöðugleika í efnahagsmálum og jafnvel gengið svo langt að halda því fram að vinstra fólk kunni ekkert til verka í fjármálum. Fyrir síðustu kosningar var slagorð flokksins: „Þegar öllu er á botninn hvolft er traust efnahags- stjórnun stærsta velferðarmálið.“ Nú er komin reynsla á þessa efnahagsstjórn og hvað blasir við? Þjóðarbúið er farið á hausinn, það stefnir í óðaverðbólgu, fjölda- atvinnuleysi og landflótta. Ástandið er svo slæmt eftir 17 ára valdatíð flokksins að lýðveldið Ísland hefur leitað til Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Er það svona sem við viljum sjá nýja Ísland? Þetta er væntanlega ekki það sem einkavæðingin, stóriðjustefnan, markaðshagkerfið átti að skila. Hér var lofað gulli og grænum skógum ef frjálshyggja flokksins réði för. Hvar er allur ábatinn af gjörðum Sjálfstæðisflokksins? Hugmyndafræðilegur páfi flokks- ins skrifaði bók um hvernig Ísland gæti orðið ríkasta land í heimi. Nú erum við það ríki í heiminum sem hefur á friðartímum hrunið hvað hraðast. Er það nýja Ísland? Gagnrýni á stefnuna var al- gjörlega hundsuð. Þeir sem ekki klöppuðu upp þensluna og útrásina, brjálæðið og stuðið voru hæddir og þóttu neikvætt úrtölufólk, – jafnvel á móti öllu. Það er réttlátt, sanngjarnt og eðlilegt að þessi flokk- ur víki. Að forsætis- ráðherrann átti sig á að Sjálfstæðisflokk- urinn er fyrir, – hann hindrar og kemur í veg fyrir eðlileg næstu skref, – að end- urreisa íslenskt sam- félag í anda velferðar og félagslegs rétt- lætis. Flokkurinn verður að hafa vit á að stíga til hliðar. Hans er ábyrgðin, hans er sökin. Hann þarf frí – og við þurfum frí frá hon- um. Vinstrihreyfingin – grænt fram- boð er flokkur á meiði íslenskrar fé- lagshyggju, náttúruverndar og kvenfrelsis. Það var Reykjavík- urlistinn líka á sínum tíma. Það er Röskva og það var Gróska. Það er Samfylkingin og það var Alþýðu- bandalagið líka og jafnvel Alþýðu- flokkurinn. Án efa Kvennalistinn og Kvennaframboðið á sínum tíma og Framsóknarflokkurinn þegar Sam- vinnuhreyfingin var og hét. Það eru náttúruverndarsamtök, kvenna- hreyfingar og ótal fleiri grasrót- arsamtök sem vilja bæta heiminn. Fólk vill hafa áhrif. Nýir hópar verða til nú eftir bankahrunið, hóp- ar sem vilja kosningar og lýðræði. Og byggja upp nýtt Ísland. Nú þarf að kjósa og mynda nýja ríkisstjórn í nafni þessara gilda. Í nafni lýðræðis. Margir eru svart- sýnir og vonlitlir á Íslandi þessa stundina. En við gefumst ekki upp. Við getum byggt upp nýtt og betra Ísland – saman. Núna er rétti tím- inn. Nýtt Ísland – saman Svandís Svavars- dóttir vill kosningar Svandís Svavarsdóttir »Hvar er allur ábatinn af gjörðum Sjálf- stæðisflokksins? Höfundur er borgarfulltrúi. Vöggusæn gur vöggusett PÓSTSENDUM Skólavörðustíg 21 ● sími 551 4050 ● Reykjavík 12345678975 :;< = >6:58?;@<A7 BC D2EF GCC HIJI = KKKL6F345678975LF?         Christmas in America Jólatónleikar Kristniboðssambandsins Í Grafarvogskirkju, í kvöld kl. 20.00 Miðaverð 2.000 krónur. 5.000 krónur fyrir fjölskyldu með börn á grunnskólaaldri. Fram koma: Regína Ósk, Gissur Páll Gissurarson tenór, Keith Reed bar- itón, Matti Sax og Big Band, Hjörleifur Valsson og Áslaug Helga Hálfdánardóttir, Landsvirkjunarkórinn, Samkór Reykjavíkur, Kvennakór Reykjavíkur, Unglingakór Suðurhlíðaskóla og fleiri sem allir gefa vinnu sína. Fjölbreytt og lífleg dagskrá, eitthvað fyrir alla. Frábærir tónleikar fyrir fjölskylduna. Við byggjum framhaldsskóla í Pókothéraði í Keníu fyrir ágóðann af tónleikunum. Kristniboðssambandið - í trú, von og kærleika

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.