Árdís - 01.01.1963, Blaðsíða 60

58
ÁRDÍS
sápu, vatn, bón og húsmunaolíu. Gólfin voru skrúbbuð og bónuð
af handafli eingöngu.
f þá daga voru ekki einn eða tveir bílar á hverjum bæ. Fólkið
labbaði til og frá og taldi ekki sporin. Auðugur var sá sem átti
hest eða hest og kerru. Þeir sem bjuggu í stórborgum áttu því
láni að fagna að eiga kost á að ferðast með strætisvögnum ef þeir
vildu og áttu fyrir því.
Fólkið sem kom að heiman á frumbýlingsárunum lagði mikið
á sig að koma. Það kom með allar sínar eigur og var oft lengi á
leiðinni. Ekki var skroppið frá íslandi til Ameríku á einum sólar-
hring eins og tíðkast á vorri tíð. Nei, fara mátti með skipi og eins
og nærri má geta ekki á fyrsta farrými. Margir urðu að þola
mörg óþægindi og jafnvel erfiðleika og vanheilsu. Maður getur
rétt ímyndað sér hvernig það hefir verið að vera með ung börn
eða máske veik börn í lélegasta farrými eða upp á þilfari, sem
auðvitað var það eina sem „imigrantar“ gátu veitt sér. Og þegar
stigið var á land, lá löng leið framundan — margra daga ferðalag
með óhentugri og oft óhreinni lest. Ekki bætti það fyrir að flestir
eða allir voru mállausir. Ekki einungis lá löng leið framundan
heldur líka óvissan, ókunnugleikin, leiðindin og fullvissan um að
það væri búið að sjá á bak öllu sem dýrmætast og kærast var í
lífinu. Það vissu allir sem komu hingað á landnámsdögum að
afar ólíklegt var að þeir sæu aftur heimalandið, sem allt í einu
var orðið þeim svo undur kært. Skyldmennin voru horfnir fyrir
fullt og allt, því bæði þurfti mikið fé og talsverðan kjark til þess
að ferðast heim aftur. Einkar ólíklegt var það að fullorðnu fólk-
inu entist aldur og æfi til þessa ferðalags.
Sögur fara af því, að ómögulegt var að fá keypta mjólk á
lestinni handa börnunum. Það varð að fara út úr lestinni þegar
stanzað var til þess að útvega sér mjólkur pela handa ungbörnum.
Einu sinni fór ungur faðir ásamt nokkrum kunningjum sínum í
mjólkur leit. Þegar þeir komu aftur mjög stoltir af árangrinum,
þá var lestin komin á brott. Gaman hefir verið þá fyrir mállausu
ungu móðirina sem beið með kjökrandi börnin sem voru orðin
úrvinda af þreytu og þorsta. Vafalaust hefir hún haldið að mað-
ur sinn væri horfinn út í bláinn og hún sæi hann ekki framar,
en fegin hefir hún orðið þegar hann kom aftur — og með mjólk-
ina. Hinir sem vissu ekki afhverju lestin stanzaði og beið svo