Morgunblaðið - 01.02.2009, Blaðsíða 28

Morgunblaðið - 01.02.2009, Blaðsíða 28
28 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 1. FEBRÚAR 2009 4. febrúar, 1979: „Í viðtali við norska sjónvarpið sl. miðvikudags- kvöld lýsti Benedikt Gröndal utan- ríkisráðherra yfir því, að hann teldi að Norðmenn ættu rétt á að færa efnahagslögsögu við Jan Mayen út í 200 sjómílur. Mismunandi skiln- ingur er á ummælum utanríkis- ráðherra um miðlinu milli Íslands og Jan Mayen. Fréttaritari Morg- unblaðsins í Ósló telur, að ráð- herrann hafi svarað játandi spurn- ingu um það, en utanríkisráðherra sjálfur kveðst hafa neitað að tala ákveðið um það. Morgunblaðið hef- ur birt orðrétt ummæli hans um miðlínu. Það þarf mikinn velvilja í garð ráðherrans til þess að túlka þau eins og hann sjálfur telur að þau beri að skilja. . . . . . . . . . . 1. Janúar, 1989: „Hörmulegar frétt- ir berast nú dag eftir dag frá Ka- búl, höfuðborg Afganistans, þar sem hermenn úr sovéska innrás- arliðinu eru enn, rúmum níu árum eftir að þeir voru sendir þangað í þeim tilgangi að þröngva komm- únisma upp á Afgana. Leppstjórn Sovétmanna má sín einskis í Afg- anistan og því er spáð, að hún hrökklist frá völdum um leið og sovéski herinn er allur á bak og burt. Samkvæmt því sem um hefur verið samið á brottflutningnum að vera lokið 15. febrúar næstkom- andi. Þrengingunum sem Afganir hafa mátt þola vegna innrásar Sovét- manna lýkur ekki við það eitt að hernámsliðið hverfi á brott. Frels- issveitirnar sem snerust til varnar gegn Sovétmönnum hafa sýnt fá- dæma þolgæði og hörku í and- spyrnu sinni og oft af miklum van- efnum hefur þeim tekist að snúa vörn í sókn. Blóðbaðið hefur verið mikið. Heilu byggðirnar hafa þurrkast út af kortinu í orðsins fyllstu merkingu og nú sverfur hungur að þeim sem safnast hafa saman í Kabúl. Óvíst er hvernig stjórn landsins verður háttað, þeg- ar leppstjórn Kremlverja hrynur, eftir að erlenda hervaldinu sem hefur haldið henni uppi er ekki lengur beitt í hennar þágu“ Úr gömlum l e iðurum U m leið og Vinstri-grænir sáu möguleika á því að komast í rík- isstjórn fengu þeir hugmynd. Hún var sú að finna alla auð- menn landsins, kyrrsetja eignir þeirra og láta þá síðan um að sanna sig sak- lausa af glæpum gegn þjóðinni. Fólk sem á peninga á ekki alveg sama rétt og aðrir, það vita Vinstri-grænir fullvel. Vinstri-grænir vita líka að peningar eru í eðli sínu afl vondra hluta og þeir sem eignast þá eru ekki líklegir til að verða ábyrgir og með- vitaðir þjóðfélagsþegnar. Á óvenjulegum tímum eins og þessum er því nauðsynlegt að svipta auðmenn mannrétt- indum, eins og þeim að telja þá saklausa þar til sekt þeirra sannast. Vinstri-grænir voru ógurlega hrifnir af þessari tillögu sinni og fengu nokkurt klapp á bakið frá Samfylkingunni sem er áhrifagjörnust allra stjórnmálaflokka enda hefur hún allt frá stofnun stjórnast af skoðanakönnunum. Sennilega hefur Samfylkingin hugsað sem svo að þar sem auðmennirnir eru sennilega langflestir sjálfstæð- ismenn þá gæti hún ekki staðið í því að hafa áhyggjur af mannréttindum þeirra. Svo væri ákveðinn hópur þeirra örugglega sekur um ýmislegt misjafnt og það væri bara nauðsynlegur fórnarkostnaður að einstaka saklaus auð- maður lenti á höggstokknum með hinum seku. „Já,“ sagði Samfylkingin: „Þetta eru jú, eins og félagar Vinstri-grænir segja, óvenjulegir tímar sem kalla á óvenjulegar lausnir og svo friðar þetta lýðinn sem kýs okkur í næstu kosningum en hafnar Sjálfstæðisflokknum af því þar eru allir auð- mennirnir.“ Þá heyrðist skynsöm rödd nýs stjórn- málaleiðtoga, Sigmundar Davíðs Gunnlaugs- sonar, vara við því að menn væru fyrst dæmdir sekir og síðan væru mál þeirra rann- sökuð. Hver hefði trúað því fyrir örfáum vik- um að skynsemina í íslenskum stjórnmálum væri helst að finna í Framsóknarflokknum? Nú hljóta menn að spyrja hvað Vinstri- grænum detti næst í hug. Sennilega verður ekkert lát á gölnum hugmyndum þeirra um að svipta einstaka hópa mannréttindum vegna þess að við lifum á svo óvenjulegum tímum. Líklega verður alveg sérstaklega horft til þeirra sem eiga talsverðar eignir því þótt þeir hafi kannski ekki allir komið nálægt útrásinni ógurlegu þá nýttu þeir sér góðærið með því að kaupa jeppa og flatskjá og annað rándýrt dót og lögðu með því blessun sína yfir allt sukkið. Svo mætti þetta fólk heldur ekki á Austurvöll af því það vildi standa vörð um kapítalískan veruleika sinn og hafnaði því byltingunni. Fussum-svei, segja Vinstri-grænir. Vinstri-grænir eru stjórnmálahreyfing sem ákveðinn hópur í Sjálfstæðisflokknum daðraði blygðunarlaust við á tímabili í von um að komast með þeim í ríkisstjórn. Nú hefur Samfylkingin tekið við. Það daðursbandalag á eftir að demba alls konar vitleysu yfir þjóðina. kolbrun@mbl.is Kolbrún Bergþórsdóttir Pistill Vinstri-grænir finna auðmenn FRÉTTASKÝRING Eftir Baldur Arnarson baldura@mbl.is Þ rátt fyrir olíuauð er útlitið í norskum efnahagsmálum ekki bjart og telur Tor Steig, yfirhagfræðingur samtaka norskra atvinnu- rekenda (NHO), sem gæta hagsmuna yfir 19.500 fyrirtækja, líkur á að kreppan nú verði sú dýpsta frá lokum síðari heimsstyrjaldarinnar. Það sem einkum aðgreini þessa kreppu frá þeim fyrri sé sú breyting að efna- hagur landsins sé nú bundinn alþjóða- hagkerfinu mun traustari böndum og útflutningsiðnaðurinn því viðkvæmari fyrir samdrætti í heimseftirspurninni en áður. Inntur eftir afstöðu sinni til 20 milljarða norskra króna innspýtingar stjórnvalda í hagkerfið, sem kynnt var á mánudag, segist Steig hafa viljað sjá víðtækari skattalækkanir. Sú ákvörðun að verja rúmum þrem- ur milljörðum norskra króna í skatta- afslátt til handa fyrirtækjum sem skil- uðu hagnaði árin 2007 og 2008, vegna taps á rekstrarárinu 2009, sé umdeil- anleg. Heppilegra hefði verið að bjóða einnig fyrirtækjum sem voru þá röng- um megin við núllið slík fríðindi, enda forgangsatriði að róa öllum árum að því að kreppan dýpki ekki enn frekar. Þetta markmið réttlæti tímabundna aukningu í hallarekstri á fjárlögum, nú þegar óvissan sé mikil og fyrir liggi að auka þurfi aðgang að lánsfé. Fyrirtækin bíða átekta Vibeke Hammer Madsen, forstjóri samtaka norskra verslunar- og þjón- ustuaðila (HSH), segir að á sama tíma og áætlunin feli í sér aukin ríkis- útgjöld sé þar ekki nægjanlega komið til móts við þarfir norskra fyrirtækja. Áætlunin styrki og verji opinber stöðugildi en taki ekki með í reikning- inn brýna þörf þjónustugeirans, þang- að sem rekja megi 60 prósent þjóð- arframleiðslunnar og alls um 1.100 þúsund störf í Noregi. „Við óskuðum eftir skattalækk- unum og aðgerðum til að örva eftir- spurnina, sem mælist nú sáralítil. Norsku heimilin halda fast um budd- una og við myndum vilja sjá neysluna aukast til jafns við það sem hún var árin 2005 og 2006. Ég undanskil 2007, því það var einstaklega gott ár í þessu tilliti,“ segir Madsen, og bætir því við að um 350.000 manns starfi nú í versl- unum í Noregi. Hún tekur undir með Tor Steig að aukin ríkisumsvif og tilheyrandi fjölgun opinberra starfa vegi upp á móti samdrætti í einkaneyslu nú. Á atkvæðaveiðum Þá er Madsen sammála honum um það að áætluninni sé ætlað að höfða til kjósendahópa stjórnarflokkanna í stétt verkalýðsins, svo sem sjá megi á áherslunni á framkvæmdir, en um átta mánuðir eru til nú kosninga. Hún telur afar brýnt að auka að- gang að lánsfé og örva neysluna, ella muni enn fjölga á atvinnuleysis- skránni. Einnig þurfi fjármálakerfið og bankarnir að koma betur til móts við þarfir viðskiptalífsins. Spurð hvort hún telji líklegt að að- gangur að lánsfé verði aukinn kveðst hún „hóflega bjartsýn“ á að svo verði. Arne Hyttnes, stjórnandi hjá sam- tökum um 120 sparisjóða í Noregi, er bjartsýnni, en hann telur engu að síð- ur að mjög erfitt sé að leggja fram að- gerðir sem geti vegið upp á móti sam- drætti í eftirspurninni erlendis frá. Hinn 9. febrúar nk. muni stjórn- völd leggja fram áætlun um aðstoð við fjármálageirann, sem sitji nú á rökstólum með stjórnarliðum. Stjórnin sé í þeirri stöðu að geta ekki lagt fram bitlitla áætlun fjár- málalífinu til handa og með það í huga kveðst Hyttnes vongóður um að að- gangur að lánsfé verði aukinn. Morgunblaðið/Golli Dökkt yfir Útlitið er ekki bjart í norskum efnahagsmálum þessa stundina. Eftirspurnin hrynur í norska hagkerfinu ÞEGAR Arne Hyttnes, stjórnandi hjá samtökum norskra sparisjóða, er beðinn um að setja niðursveifl- una í Noregi í sögulegt samhengi telur hann að þrátt fyrir að illa ári nú sé ástandið ekki jafn slæmt og það var undir lok níunda áratug- arins og í upphafi þess tíunda. Breytingar á fjármálakerfinu hafi þá aukið aðgengi að lánsfé, keyrt upp fasteignaverð og aukið neyslu almennings. Verðfall á hlutabréfum árið 1987 hafi komið á slæmum tíma, sem og lækkun á heimsmarkaðsverði á olíu, og hag- kerfið því verið illa í stakk búið til að mæta himinháu vaxtastigi. Afleiðingin hafi verið meira at- vinnuleysi og djúpstæðari fjár- málavandi en menn standi nú frammi fyrir. Þá gefi það tilefni til bjartsýni um að betur fari nú að bankarnir sé betur reknir, vext- irnir lægri, stefna seðlabankans heppilegri, sem og skattastefnan al- mennt, en þegar kreppan var sem dýpst fyrir um tveimur áratugum. Ljósmynd/StatoilHydro/Rune Johansen Mikilvægt Lækkun olíuverðsins kemur illa við norska hagkerfið. Einar Sigurðsson. Ólafur Þ. Stephensen. Forstjóri: Ritstjóri: STOFNAÐ 1913 Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík. Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal. Útlitsritstjóri: Árni Jörgensen. Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/ Stjórn-málaflokk-arnir eru enn að ná sér fjár- hagslega eftir síð- ustu kosningar og lítið til í sjóðum, eftir því sem fram kemur í fréttaskýringu Önundar Páls Ragnarssonar blaðamanns í Morgunblaðinu í gær. Því má gera ráð fyrir að rekin verði ódýrari kosn- ingabarátta en oft undan- farna áratugi. Menn tala um að sníða sér stakk eftir vexti. Er það slæmt? Sennilega ekki. Undanfarin ár hafa aug- lýsingastofustjórnmálin stundum orðið yfirþyrmandi, á kostnað innihaldsins í stefnu flokkanna og ein- stakra stjórnmálamanna. Dragtin, bindið, greiðslan eða brosið vekja oft meiri athygli en það sem fólk hef- ur raunverulega að segja. Og það sem það hefur að segja hefur stundum verið lítið meira en innantómir frasar. Það er ágætt ef peninga- skortur hefur í för með sér að auglýsingastofustjórnmálin eru á undanhaldi. Komandi kosningabarátta á að snúast um innihald. Raunverulegar lausnir á vanda þjóðarinnar, sem er ærinn. Vandamálin eru raunar svo flókin, að ein- faldar lausnir eru ekki til. Lausnirnar komast ekki fyrir í slagorðum. Nú skiptir inni- haldið meira máli en oftast áður. Auglýsingastofu- stjórnmálin eru von- andi á undanhaldi} Innihaldsstjórnmál Vatnskreppablasir við, samkvæmt skýrslu, sem lögð var fram á efna- hagsráðstefnunni í Davos í Sviss fyrir helgi. Í skýrslunni er dregin upp svo dökk mynd að á innan við 20 árum muni afleiðingar vaxandi skorts á vatni svara til að öll uppskera korns á Indlandi og í Banda- ríkjunum hverfi úr heimsbú- skapnum, eins og fram kom í frétt í Morgunblaðinu í gær. Ekki er nóg með að jöklar séu að hverfa heldur eru stór- fljót víða um heim að þorna upp. Yfirgengilegt er hvernig maðurinn bruðlar með vatn. Peter Brabeck-Lethmathe, stjórnarformaður svissneska fyrirtækisins Nestlé, hefur lengi látið sig vatnsvandann varða. Hann sagði í Davos að hann væri sann- færður um að vatn myndi „þrjóta“ löngu áður en olían kláraðist. Í skýrslunni er fullyrt að vatn og aðgangur að því verði meðal helstu fjárfestingar- kosta í framtíðinni. Íslend- ingar búa við miklar vellyst- ingar í vatnsmálum og hafa ekki umgengist þessa auðlind af tilhlýðilegri virðingu. Verðmæti vatns á eftir að aukast verulega á næstu ár- um. Í vatnsbúskapnum eiga eftir að verða mikil tækifæri fyrir Íslendinga. Vatn verður eftir- sóttara en olía}Of lítið af vatni
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.