Morgunblaðið - 17.04.2009, Side 25

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. APRÍL 2009
NOKKRIR fram-
bjóðenda Vinstrihreyf-
ingarinnar – græns
framboðs til Alþingis nú
í vor hafa fullyrt á Al-
þingi, í blöðum og á
framboðsfundum að á
athafnasvæði Orkuveitu
Reykjavíkur hyggist
fyrirtækið stunda „gríð-
arlega ágenga nýtingu,
sem mun á endanum leiða til þess að
orkulindirnar tæmist. Orkunýting er
þess utan einungis 10-12% þegar gufa
jarðhitavirkjana er eingöngu nýtt í
rafmagnsframleiðslu.“
Þessar upphrópanir eru rangar
enda gera frambjóðendurnir enga til-
raun til að rökstyðja þær með nokkr-
um hætti og þær verða ekki réttari
fyrir það að vera haldið oftar á lofti.
Nýting Orkuveitu Reykjavíkur á
jarðhita Hengilssvæðisins er sjálf-
bær. Það sannar orkunýting OR á
Nesjavöllum eftir áratuga vinnslu
jarðvarma. Vegna hinnar almennu
varúðarreglu við upphaf og undirbún-
ing nýrra jarðvarmavirkjana verður
að gera ráð fyrir að vinnsla verði
ágeng, enda liggja þá afar takmark-
aðar upplýsingar fyrir um jarðhita-
forðann á hinu ókannaða svæði. Eftir
því sem rannsóknum, framkvæmdum
og loks vinnslu vindur fram, er hægt
að dæma um hvort vinnsla er ágeng
eða ekki. Markmið Orkuveitu
Reykjavíkur við raforkuframleiðslu
með gufuafli er sjálfbær nýting og
hefur það gengið eftir hingað til.
Með fullyrðingu
þingmanna VG um 10-
12% nýtingu orku er
hugsanlega verið að
vísa til þess að næsta
áformaða virkjun
Orkuveitu Reykjavík-
ur, Hverahlíðarvirkjun,
mun einungis fram-
leiða rafmagn en ekki
heitt vatn jafnhliða til
hitaveitu. Ekki er þörf
á heitavatnsframleiðslu
þar sem búið er að
mæta eftirspurn eftir
heitu vatni á starfs-
svæði OR til næstu ára með byggingu
Hellisheiðarvirkjunar. Þar af leiðandi
verður nýting jarðhitavökvans ein-
ungis til rafmagnsframleiðslu. Vökv-
inn mun hinsvegar fara til baka niður
í jarðhitageyminn heitari en ella og er
heildarnýting kerfisins því sambæri-
leg, hvort sem heitt vatn er framleitt
samhliða rafmagninu eða ekki.
Sjálfbærni á sér nokkrar stoðir;
samfélagslega, viðskiptalega og um-
hverfislega. Áhugaverðar umræður
fara fram um skilgreiningu á sjálf-
bærri nýtingu auðlinda með tilliti til
þessara stoða. Sú skilgreining, sem
þingmenn VG setja fram, dæmir nán-
ast allar hitaveitur á Íslandi sem
ósjálfbærar frá umhverfissjónarmiði.
Það tel ég einfaldlega rangt. Hundrað
ára saga hitaveitna á Íslandi sýni það
og sanni.
Íslenskir vísindamenn ásamt verk-
og tæknifræðingum hafa náð ein-
stökum árangri við að finna, meta og
yrkja jarðhitasvæði á Íslandi. Hönn-
un og bygging jarðgufuvirkjana er ís-
lenskt hug- og verkvit eins og það
gerist best. Þessi þekking er eftirsótt
um allan heim og er það ánægjulegt
starf að taka á móti erlendum sér-
fræðingum, þingmönnum, forsetum
og fyrirmennum sem leggja leið sína
til Íslands til að kynna sér árangur
Íslendinga við notkun jarðvarma til
raforkuframleiðslu og ekki síður til
húshitunar. Það er því að mínu mati
óverðskuldaður áfellisdómur yfir ís-
lensku hugviti og verkþekkingu sem
liggur í orðum þingmanna Vinstri
grænna um að nýting Orkuveitu
Reykjavíkur á jarðvarma til orku-
framleiðslu sé ekki sjálfbær.
Það er eðlilegt að stjórnmálamenn
hafi ólíkar skoðanir á jafn umfangs-
miklum framkvæmdum og byggingu
jarðgufuvirkjana. Nýting á jarðhita á
drjúgan þátt í þeim framförum sem
komið hafa okkur í fremstu röð við
sjálfbæra nýtingu orkuauðlinda. Full-
yrðingar frambjóðenda VG nú í að-
draganda kosninga um ósjálfbærni
orkunýtingar hjá Orkuveitu Reykja-
víkur eru hinsvegar rangar. Um það
vitna farsæl störf starfsmanna Orku-
veitu Reykjavíkur í áratugi við að
dreifa hita og rafmagni til íbúa á
starfssvæði OR frá sjálfbærum orku-
vinnslustöðvum í eigu þeirra.
Sjálfbær raforkuframleiðsla OR
Guðlaugur G. Sverr-
isson skrifar um
málefni Orkuveitu
Reykjavíkur
» Íslenskir vísinda-
menn ásamt verk-
og tæknifræðingum
hafa náð einstökum
árangri við að finna,
meta og yrkja jarð-
hitasvæði á Íslandi.
Guðlaugur G.
Sverrisson
Höfundur er stjórnarformaður
Orkuveitu Reykjavíkur.
Á síðustu dögum hafa
fjölmiðlar fjallað um
fjármál og eignarhald
einkahlutafélags í minni
eigu, nánar tiltekið Ex-
eter Holdings ehf., kt.
561002-2150.
Því miður hefur
fréttaflutningur verið
grundvallaður á misskilningi, en til-
gangur minn með greinarskrifum
þessum er að leiðrétta þann misskiln-
ing sem hefur verið uppi.
Undirritaður var lögmaður MP
Verðbréfa hf. og síðar MP Fjárfest-
ingarbanka og loks MP banka, frá
stofnun 1999 til ársloka 2006. Ég sat
jafnframt í stjórn bankans frá stofn-
un til júlí 2008.
Eitt af verkefnum sem ég annaðist
fyrir MP banka á tímabilinu frá 2002
til loka árs 2005 var framkvæmda-
stjórn fyrir félagið Heildun ehf., en
það félag hafði fjárfest í ýmsum
hlutafélögum og verkefnum. Meðal
verkefna Heildunar var þátttaka í
einkahlutafélaginu Heilsusjóðnum
ehf., kt. 561002-2150 (m.ö.o. því félagi
sem nú heitir Exeter Holdings).
Stofnendur þess félags voru m.a. að-
ilar tengdir MP banka, og voru þeir
hluthafar í félaginu fyrstu árin, eða
allt til ársins 2005.
Því verkefni sem Heilsusjóðurinn
(þ.e. nú Exeter Holdings) tók þátt í
lauk á árinu 2004 án árangurs. Nú
þekkist að menn slíti félögum, en því
fylgir kostnaður. Því var niðurstaðan
sú að undirritaður keypti öll hluta-
bréf í félaginu árið 2005 af fyrri hlut-
höfum, með það fyrir augum að koma
því í önnur verkefni. Með þessu lýkur
öllum afskiptum fyrri hluthafa af fé-
laginu.
Síðari hluta árs 2006 tókst Heilsu-
sjóðurinn (Exeter Holdings) á hend-
ur nýtt verkefni sem fólst í því að
vera vettvangur fyrir sprotafyrirtæki
í húsnæði að Reykjum í Hveragerði.
Um sama leyti var nafni félagsins
breytt úr Heilsusjóðnum yfir í
Tæknisetur Arkea ehf., kt. 561002-
2150. Á sama tíma voru öll hlutabréf í
félaginu framseld til
Arkea ehf. Rétt er að
taka fram að Arkea ehf.
hefur aldrei fengið lán
hjá Byr sparisjóð, þrátt
fyrir fréttir um annað.
Tæknisetur Arkea
(þ.e. Exeter Holdings)
starfaði um nokkurn
tíma undir þessum for-
merkjum en í Suður-
landsskjálftanum vorið
2008 eyðilagðist hús-
næðið sem Tæknisetrið
hafði komið sér fyrir í og viðskipta-
hugmyndin lagðist af. Í kjölfarið var
félagið aftur framselt til mín með það
fyrir augum að koma því í önnur
verkefni síðar.
Síðari hluta árs 2008 var nafni fé-
lagsins aftur breytt og nú í Exeter
Holdings ehf., kt. 591002-2150 og hef-
ur félagið starfað undir því nafni síð-
an. Félagið er eftir sem áður í eigu
undirritaðs.
Hægt er að nálgast fram-
angreindar upplýsingar í opinberum
gögnum, svo sem hjá fyrirtækjaskrá
og ársreikningaskrá.
Það getur verið að mönnum finnist
óeðlilegt að félag skipti um starfs-
vettvang en í raun og veru er slíkt al-
þekkt og að miklu leyti sambærilegt
við að menn skipta um vinnu.
Það er von mín að þessar upplýs-
ingar hafi eytt misskilningi varðandi
eignarhald á hlutabréfum í Exeter
Holdings.
Samhliða ofangreindum leiðrétt-
ingum vil ég taka fram að ég hef fulla
trú á Byr og því frábæra starfsfólki
sem þar starfar.
Ég hef verið áhugamaður um
sparisjóðakerfið um árabil og ég
sakna þess að geta ekki gengið að öfl-
ugum sparisjóð í heimabyggð. Ég tel
því að samruni sparisjóða hafi gengið
of langt og að æskilegt sé að end-
urvekja sparisjóðakerfið, sem spari-
sjóði bæjarbúa, sem starfa í þeim
anda sem lagt var upp með við stofn-
un sparisjóða með samfélagsleg
markmið að leiðarljósi.
Þannig mætti sjá framtíðina með
þeim hætti að samruni sparisjóða yfir
í Byr sparisjóð yrðu látin ganga til
baka og endurvekja þannig SPH,
SPK, Sparisjóð Norðurlands og SPV.
Hægt væri að sjá fyrir sér að Byr
legði fram stofnfé í fyrstu atrennu, en
síðan væri leitað aðkomu sveitarfé-
laga og nýrra stofnfjáraðila. Byr gæti
þá verið nokkurs konar móðurfélag í
upphafi sem annaðist sameiginlega
þjónustu. Það er skoðun mín að ný
stjórn sem kosin verður á aðalfundi
sjóðsins, 13 maí n.k. ætti að hafa end-
urskoðun á skipulagi á verkefna-
skránni.
Annað verkefni sem ég tel að ný
stjórn ætti að skoða ásamt stjórn-
endum sjóðsins en það er hvort hægt
sé að leysa skuldamál einstaklinga
með einhvers konar lánasjóðsleið þar
sem greiðsluplan miðast við fasta
greiðslu og ráðstöfunartekjur til
ákveðinna ára, en það sem viðkom-
andi næði ekki að greiða á þeim ára-
fjölda yrði afskrifað.
Varðandi kaupin á stofnfjárbréf-
unum í Byr þá var málið kynnt fyrir
undirrituðum sem áhugaverður fjár-
festingarkostur. Á þeim tíma var eig-
ið fé sjóðsins um og yfir 50 miljarðar
og félagið nýbúið að greiða yfir 13
milljarða sem arð til stofnfjáreig-
anda. Með kaupunum sá ég einfald-
lega ágætt fjárfestingartækifæri auk
möguleika til að geta haft áhrif á
framtíð sparisjóðsins.
Rétt er að halda því til haga að lán-
taki vegna kaupa á bréfunum í Byr
hefur frá upphafi verið Exeter Hold-
ings hf. Í fyrstu kom þó eldra nafn fé-
lagsins, þ.e. Tæknisetur Arkea ehf.,
fram á lánapappírum. Þetta var síðan
leiðrétt en engar breytingar hafa orð-
ið á greiðanda skuldarinnar.
Ég tel mikilvægt að stofnfjáreig-
endur standi saman til að tryggja
rekstur Byrs sparisjóðs til framtíðar
og skapa frið um starfsemi sjóðsins.
Exeter Holdings ehf.
Ágúst Sindri Karls-
son fjallar um við-
skipti Exeter Hold-
ings
» Á síðustu dögum hef-
ur Exeter Holdings
ehf. verið í umræðunni.
Greinin leiðréttir rang-
færslur og leggur nýjar
línur fyrir framtíð Byrs
sparisjóðs.
Ágúst Sindri Karlsson
Höfundur er eigandi
Exeter Holdings ehf.
Meðal efnis:
• Hvaða litir verða áberandi í vor og sumar?
• Ódýrar breytingar á heimavelli
• Viðtöl við upprennandi hönnuði
• Innlit á smekkleg heimili
• Ný tækni fyrir heimilin
• Uppáhaldshlutir frægra Íslendinga
• Sniðugar lausnir á heimilinu
• Vorverkin í garðinum
• Fallegir hlutir í sumarbústaðinn
• Ný og spennandi hönnun
• Ásamt fullt af öðru spennandi efni
Allar nánari upplýsingar veitir Katrín
Theódórsdóttir í síma 569 1105 eða
kata@mbl.is Tekið er við auglýsingapönt-
unum til kl. 16.00, mánudaginn 20. apríl.
Heimili
og hönnun
sérblað með Morgunblaðinu 24. apríl
– meira fyrir áskrifendur
Fáðu þér áskrift á
mbl.is/askrift
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
Fylgiblað Morgunblaðsins, Heimili og hönnun,
24. apríl er hvalreki fyrir þá sem hafa yndi af
híbýlaprýði eða hyggja á breytingar heimafyrir.
Skoðuð verða húsgögn í stofu, eldhús, svefnher-
bergi og bað. Áhugaverð hönnun, athyglisverðar
lausnir, litir og lýsing, allt á þetta sinn stað
í blaðinu sem er sérlega eigulegt.