Morgunblaðið - 24.04.2009, Qupperneq 20

20 UmræðanKOSNINGAR 2009
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. APRÍL 2009
EITT brýnasta verkefnið framundan er að
koma atvinnulífinu í gang að nýju. Það er for-
senda þess að við tryggjum velferðarsamfélag
í anda jafnaðarstefnunnar. Mikið atvinnuleysi
er veruleiki sem hefur verið fjarri okkur Ís-
lendingum um langt skeið. Í mars var atvinnu-
leysi að meðaltali 8,9% en aðeins 1% á sama
tíma í fyrra. Nú eru tæplega 18.000 manns
skráðir án atvinnu, af þeim eru reyndar um
3.300 í hlutastarfi. Þetta er minna en spá
Vinnumálastofnunar fyrir áramótin gerði ráð
fyrir, en hún spáði að allt að 20.000 yrðu skráð-
ir án vinnu í apríl-maí. Það er einnig jákvætt
að lausum störfum hefur fjölgað töluvert hjá vinnumiðl-
unum að undanförnu. Í lok mars voru skráð um 620 laus
störf en þau voru um 420 í febrúar. Reyndar er gert ráð
fyrir áframhaldandi samdrætti í mörgum atvinnugreinum,
einkum í verslun og þjónustu. Þó mun draga úr atvinnu-
leysi í byggingariðnaði og ferðaþjónustu yfir sumartím-
ann. Vinnumálastofnun telur að atvinnuleysi aukist í maí
þegar námsmenn koma út á vinnumarkaðinn en fari
minnkandi í júní og fram í september.
Með aðildarviðræðum við ESB munu hjól atvinnulífsins
fara að snúast á ný. Tiltrú erlendra aðila á íslenskum fyr-
irtækjum mun endurnýjast og unnt verður að afnema
gjaldeyrishöftin. Starfsemi fyrirtækja mun í kjölfarið efl-
ast og störfum fjölga til hagsbóta fyrir heimilin. Við í Sam-
fylkingunni leggjum megináherslu á að teknar verði upp
aðildarviðræður við ESB strax eftir kosningar. Það getur
ráðið úrslitum um stöðu íslensks samfélags næstu árin.
Uppbyggileg verkefni
mikilvæg fyrir fólk án atvinnu
Hlutverk stjórnvalda er að finna leiðir til að styðja við
bakið á einstaklingum og fjölskyldum sem harðast verða
fyrir barðinu á efnahagsástandinu vegna atvinnuleysis,
greiðsluvanda og margvíslegra erfiðleika sem eru fylgi-
fiskar þess. Allir kostir sem gera fólki kleift að halda
tengslum við vinnumarkaðinn eru mikilvægir, eins og
hlutabætur á móti minnkuðu starfshlutfalli. Lagaheimild
um greiðslu þeirra hefur reynst mjög mikilvæg aðgerð til
að sporna við atvinnuleysi. Aðgerðir sem hvetja og styðja
fólk án atvinnu til að byggja sig upp og efla kunnáttu sína
og færni fyrir þátttöku á vinnumarkaði þegar úr rætist
eru nauðsynlegar. Allt sem er gert til að hjálpa fólki að
halda virkni sinni og skapa sér tilgang með at-
höfnum sínum frá degi til dags er ómetanlegt.
Vinnumálastofnun hefur lagt kapp á að
virkja og byggja upp leiðir fyrir fólk án atvinnu
til að fást við verðug og uppbyggileg verkefni.
Þar má nefna starfsþjálfunarsamninga og
samninga um reynsluráðningar, fjölbreytt
framboð náms til að styrkja fólk á vinnumark-
aði, atvinnutengda endurhæfingu, samninga
um þróun viðskiptahugmynda og frum-
kvöðlasamninga sem er samstarfsverkefni
Vinnumálastofnunar og Impru á Nýsköp-
unarmiðstöð Íslands. Eins ber að nefna sam-
vinnu Vinnumálastofnunar og atvinnulífsins
um ýmsar leiðir til átaksverkefna.
Krónan heftir atvinnulífið
Verkefni stjórnvalda hafa verið ærin. Við í ríkisstjórn-
inni höfum á 80 dögum unnið hörðum höndum að því að
vinna okkur út úr vandanum og höfum hrint í framkvæmd
nánast öllum atriðunum í verkefnaskrá okkar. Við höfum
með ýmsum aðgerðum náð góðum árangri en betur má ef
duga skal. Verkefnin næstu misserin eru margþætt og
stór. Með aðildarviðræðum við ESB skapast efnahags-
legar aðstæður sem hleypa krafti í atvinnulífið á nýjan
leik, fjölga störfum og tryggja heimilum í landinu örugga
afkomu. Núverandi efnahagsástand er að sliga samfélagið
enda er staða gjaldmiðilsins afleit, verðlag er hátt, kaup-
máttur fer rýrnandi og vextir eru háir. Krónan dugar
ekki, hún heftir atvinnulífið. Stærsta og viðamesta verk-
efnið eftir kosningar er að koma þjóðinni út úr þessum að-
stæðum.
Jóhanna þarf skýlaust umboð til forystu
Nú er brýnt að ganga hreint og ákveðið til verks. Samn-
ingur við ESB er stærsta velferðarmál þjóðarinnar og við í
Samfylkingunni leggjum áherslu á að fara í aðild-
arviðræður við ESB strax eftir kosningar. Þannig má
leggja grunninn að því að koma okkur út úr vandanum
hratt og örugglega. Jóhanna Sigurðardóttir þarf skýlaust
umboð til að leiða næstu ríkisstjórn og byggja upp vinnu
og velferð með traustri efnahagsstjórn og samningum við
ESB um aðild og upptöku evru. Með hana í fararbroddi
munum við jafnaðarmenn setja aðildarviðræður í forgang.
Kjósendur geta treyst því.
Stærsta velferðarmálið
er aðild að ESB
Eftir Ástu Ragnheiði Jóhannesdóttur
Ásta Ragnheiður
Jóhannesdóttir
Höfundur er félags- og tryggingamálaráðherra.
LAUGARDAGINN 25. apríl ertu frjáls.
Lýðræðishreyfingin veitir þér frelsi:
Þú færð atkvæðisrétt á Alþingi: Þú get-
ur tekið þátt í öllum meiriháttar ákvörð-
unum Alþingis í gegnum rafrænt Al-
mannaþing, óskir þú þess. Láttu ekki
blekkja þig til að afsala fullveldi þínu
næstu fjögur árin til flokkseigendafélaga
og mútuþægra stjórnmálamanna.
Sækjum þýfið sem útrásarvíkingarnir
stálu af þjóðinni: Við viljum nota öll tiltæk
lög, m.a. hryðjuverkalög eins og Bretar
gerðu gegn Landsbankanum, til að gera útrásarvík-
ingana óstarfhæfa hvar sem er í heiminum og fá þá
framselda hingað til lands. Þetta viljum við gera strax
því þá byrja ormagryfjurnar þeirra að opnast fyrir al-
vöru. Við viljum síðan sækja þá fleiri hundruð milljarða
sem þeir stálu af þjóðinni.
Markaðssetjum Ísland sem land tækifæranna: Við
viljum setja upp markaðsskrifstofu með 200 manna
vandlega völdu fólki úr atvinnuleysisskránni til að
markaðssetja Ísland um allan heim og laða
hingað til lands víðtæka erlenda starfsemi sem
skapar störf og gjaldeyristekjur.
Jöklabréfin sem fjárfestingasjóður: Við vilj-
um umbreyta jöklabréfunum í innlendan fjár-
festingasjóð atvinnulífsins til að minnka þrýst-
ingin á krónuna og fá erlendu fjárfestana með í
uppbyggingarstarfið.
Hagræðing án skattahækkana: Við viljum
hagræða í stjórnsýslunni til sparnaðar um leið
og atvinna og tekjur eru auknar með nýrri at-
vinnustarfsemi. Við viljum ekki skattleggja
venjuleg heimili sem nú þegar berjast í bökk-
um.
Endurbyggjum bankakerfið með erlendri þátttöku:
Við viljum fá hingað til lands færustu hagfræðinga
heims eins og George Soros til aðstoðar við end-
urskipulagningu hagkerfisins og tengja fjármála-
stofnanir okkar við erlenda fjármálamarkaði. Þannig
komum við í veg fyrir annað bankahrun.
Það er aðeins eitt raunhæft val: xP.
Kjóstu þig úr ánauð flokkanna
Eftir Ástþór Magnússon Wium
Ástþór Magnússon
Höfundur er talsmaður Lýðræðishreyfingarinnar.
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN vill að for-
eldrajafnrétti sé tryggt í lögum, börnum og for-
eldrum til hagsbóta. Breyta þarf barnalögum á
þann hátt að réttarstaða beggja foreldra og
barna sé tryggð eftir skilnað. Lagaumhverfið á
ekki að gera upp á milli foreldra og skref í að
leiðrétta þá stöðu er að dómarar fái heimild til
þess að dæma sameiginlega forsjá. Það er
grundvallaratriði að dómarar hafi þessa laga-
heimild, en sú takmörkun að dómarar geti ein-
vörðungu dæmt fulla forsjá er óásættanleg og
leiðir af sér að niðurstaða allra forsjármála leið-
ir ávallt til forsjársviptingar annars foreldrisins.
Fjölskyldumynstur hefur breyst á undanförnum árum
og eðlilegt að lagaumgjörðin taki mið af því. Skoða þarf þá
tilhögun að lögheimili barns geti einvörðungu verið á ein-
um stað. Lögheimili barns ætti í raun að geta verið hjá
báðum foreldrum búi þeir innan sama sveitarfélags. Jafn-
framt væri sanngjarnt að meginreglan væri á þann hátt að
við sameiginlega forsjá skiptist kostnaður jafnt á milli for-
eldra.
Í dag er ákvörðun um tilfærslu á forsjá barns
sjálfvirk til sambúðarmaka eftir 12 mánaða
sambúð eða giftingu. Forsjáin er því ekki tekin
út frá hagsmunum barnsins, heldur afleiðing
tiltekinnar skráningar opinberrar stofnunnar.
Forsjá barns á ávallt að vera sjálfstæð ákvörð-
un sem grundvölluð er á hagsmunum barnsins
þar sem rödd þess hefur vægi. Af þessum
ástæðum er brýnt að sjálfvirk forsjá falli niður.
Það er að mörgu að huga í jafnréttismál-
unum og mikilvægt er að horft sé á þau út frá
báðum kynjum. Þessi atriði sem nefnd hafa
verið hér að framan er ekki tæmandi listi yfir
þær breytingar sem þurfa að eiga sér stað hvað
varðar réttindi barna og foreldra, en þau ættu
að gefa góða mynd af því sem bæta þarf úr í barnalögum.
Það er réttlætismál að jafn réttur foreldra sé tryggður í
lögum og dómarar hafi úrræði til þess að taka ákvarðanir
samkvæmt bestu sannfæringu. Jafnrétti beggja kynja er
allra hagur.
Foreldrajafnrétti tryggt í lögum
Eftir Erlu Ósk Ásgeirsdóttur
Erla Ósk
Ásgeirsdóttir
Höfundur er frambjóðandi í 4. sæti á lista
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður.
ÍSLENDINGAR eiga
skýran valkost í kosning-
unum framundan. Val-
kosturinn er sá að leiða
jafnaðarstefnuna til önd-
vegis undir forsæti Jó-
hönnu Sigurðardóttur,
formanns Samfylking-
arinnar, og hafna þar
með harðneskju frjáls-
hyggjunnar sem Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur
staðið fyrir um árabil.
Þetta er sögulegt tækifæri sem við
megum ekki láta renna okkur úr
greipum.
Samfylkingin er sá stjórn-
málaflokkur sem öðrum flokkum
fremur horfir til framtíðar og þeirra
tækifæra sem vænta má í samstarfi
og samfélagi við aðrar þjóðir. Hún er
eini flokkurinn um þessar mundir
sem býður upp á stefnu og framtíð-
arsýn í peningamálum.
Stefnu sinni í Evrópumálum deilir
flokkurinn með stærstu samtökum
atvinnulífsins, bæði launafólks og at-
vinnurekenda, eins fram hefur komið
í umsögnum með nýbirtri Evrópu-
skýrslu.
Allt frá efnahagshruninu hefur
Samfylkingin unnið að því að byggja
brú fyrir heimilin í landinu til að yf-
irstíga erfiðleikana sem hrunið olli.
Aðgerðirnar eru bæði almennar og
sértækar. Megináhersla
hefur verið lögð á það að
leysa vanda skuldsettustu
heimilanna og koma hjólum
atvinnulífsins í gang á ný
með þrennt fyrir augum:
1) Að hraða endurreisn
fjármálakerfisins og skapa
skilyrði fyrir enn hraðari
lækkun vaxta og end-
urvinna traust á íslenskt at-
vinnu- og efnahagslíf með
skýrri framtíðarsýn í pen-
ingamálum. Fyrirtækin
verða að fá upplýsingar um
það hvert stefnir í gjaldeyris- og
vaxtamálum því það eru lykilþætt-
irnir í starfsumhverfi þeirra.
2) Að ráðast strax í arðbærar at-
vinnuskapandi aðgerðir á vegum hins
opinbera til að fjölga störfum.
3) Að styðja við þau nýsköp-
unarfyrirtæki sem eru sprotarnir að
stórfyrirtækjum framtíðarinnar.
Samfylkingin hefur svikalaust ein-
hent sér í erfið og aðkallandi verkefni
eftir efnahagshrunið. En hún lætur
ekki þar við sitja. Íslenskir jafn-
aðarmenn bjóða líka upp á skýra
framtíðarsýn.
Já, kjósendur standa frammi fyrir
einföldu vali. Það val gæti haft sögu-
lega þýðingu í íslenskum stjórn-
málum.
Sögulegt tækifæri
Eftir Ólínu
Þorvarðardóttur
Ólína
Þorvarðardóttir
Höfundur er þjóðfræðingur og skipar
2. sæti á lista Samfylkingarinnar í
NV-kjördæmi.
ÞEIR kjósendur sem
ætla sér að sitja heima
eða skila auðum at-
kvæðaseðli í komandi al-
þingiskosningum eru í
raun að lýsa yfir stuðn-
ingi við vinstriöflin í
landinu, þ.e. ríkisstjórn
Samfylkingar og Vinstri
grænna. Með því að
nýta ekki kosningarétt
sinn eru kjósendur að
tryggja og treysta völd vinstriflokk-
anna til næstu fjögurra ára.
Verði niðurstaðan sú að vinstri-
flokkarnir fái styrk til að mynda
tveggja flokka ríkisstjórn er framtíðin
ekki björt fyrir heimilin og fyrirtækin
í landinu. Laun verða lækkuð. Skattar
verða hækkaðir á allan almenning,
jafnt launafólk sem lífeyrisþega. At-
vinnulífið mun ekki ná sér á
strik og atvinnuleysi verður
viðvarandi.
Í komandi kosningum verð-
ur kosið um framtíðina og þau
stefnumál sem stjórn-
málaflokkarnir hafa teflt
fram. Fortíðin er liðin. Þeir
sem vilja gera upp við hana
með því að skila auðu eða sitja
heima munu einungis tryggja
að íslenskir vinstrimenn muni
koma þeim stefnumálum til
framkvæmda sem hér hefur
verið lýst.
Ég trúi því ekki að sjálfstæðismenn
séu reiðubúnir til þess að veita þeim
brautargengi með þeim hætti. Ég
skora á alla kjósendur að taka afstöðu
og nýta kosningarétt sinn.
Tökum afstöðu – nýt-
um kosningaréttinn
Eftir Sigurð Kára
Kristjánsson
Sigurður Kári
Kristjánsson
Höfundur er alþingismaður og skipar
3. sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavíkurkjördæmi norður.
STJÓRNMÁLA-
MENN geta gefið fögur
loforð um niðurfellingu
skulda. Þeir geta beitt
sér fyrir einhverju, sem
kallað er greiðsluaðlög-
un, þar sem almenningur
er neyddur til að fara
bónbjargarleið til op-
inberra aðila. Og stjórn-
málamenn geta heitið því
að hér verði til mörg þúsund störf í
vistvænum iðnaði og ferðaþjónustu
með áherslu á vor, haust og vetur.
Stjórnmálamenn geta gefið út falleg
fyrirheit um að fjölga störfum í op-
inberri þjónustu með því að flytja þau
út á land.
Öllum þessum loforðum er hægt að
pakka inn í fallegar umbúðir með mál-
skrúði og myndarlegum auglýsingum.
En engin þessara loforða skipta máli
fyrir almenning eða fyrirtæki.
Á meðan hinn norski seðlabanka-
stjóri, sem starfar í sérstöku umboði
vinstristjórnarinnar, neitar
að horfast í augu við stað-
reyndir eru öll loforð þeirra
sem styðja vinstristjórnina
innantóm og marklaus.
Seðlabankinn, með
stuðningi Jóhönnu Sigurð-
ardóttur og Steingríms J.
Sigfússonar, er að skrifa
nýjan kafla í allar kennslu-
bækur í hagfræði. Hinir
háu stýrivextir skrúfa krón-
una líkt og bor niður til helj-
ar. Heimilin blæða. Fyr-
irtækin blæða – allt þjóðfélagið er
lamað.
Nú er kominn tími til að við tökum
málin í okkar hendur og keyrum
stýrivextina niður um a.m.k. 10%.
Fyrsta verk við endurreisn atvinnu-
lífsins er vaxtalækkun og endurskipu-
lagning bankakerfisins. Þegar því er
lokið geta Jóhanna og Steingrímur
haldið áfram að lofa öllu fögru.
Loforð sem skipta
engu máli
Eftir Óla Björn
Kárason
Óli Björn Kárason
Höfundur skipar 5. sæti á
framboðslista Sjálfstæðisflokksins
í Suðvesturkjördæmi.