Morgunblaðið - 08.08.2009, Blaðsíða 16
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@mbl.is
STEFÁN Pétursson, fram-
kvæmdastjóri fjármálasviðs, segir
hverfandi líkur á því að þau lán, sem
Reykjavíkurborg er í ábyrgð fyrir
vegna framkvæmda fyrirtækisins,
muni koma til með að lenda á reyk-
vískum skattgreiðendum.
Reykjavíkurborg er ásamt Akur-
eyrarbæ í ábyrgð fyrir þeim lánum
sem stofnað var til meðan hún var
hluthafi í fyrirtækinu og gildir
ábyrgðin til 1. janúar 2012. Um er að
ræða nær helming af öllum skuldum
fyrirtækisins, sem voru í árslok 2008
tæplega 2,9 milljarðar dollara eða
um 365 milljarðar króna á núverandi
gengi. Eftir 1. janúar 2012 tekur sér-
stakt ákvæði í samkomulagi Reykja-
víkurborgar og ríkissjóðs gildi sem
felur í sér að ríkissjóður tryggir
borginni skaðleysi.
Aðgengi að nýju lánsfé er afar erf-
itt um þessar mundir og nýlega fékk
Landsvirkjun sérstakan viðbún-
aðarsamning sem felur í sér að
Seðlabankinn mæti lausafjárþurrð
fyrirtækisins með erlendum gjald-
eyri. Möguleikar fyrir nýja virkj-
unarkosti eru því takmarkaðir.
Fulltrúar Landsvirkjunar komu
fyrir borgarráð á fimmtudaginn sl.
þar sem staða félagsins var kynnt
fyrir borgarfulltrúum.
„Við förum ekki út í nýjar fjárfest-
ingar nema þær séu fjármagnaðar
fyrirfram. Allt það fjármagn sem
reksturinn skilar fer í að greiða eldri
lán. Þetta fjármagn og þegar tryggð
lán gera það að verkum að við teljum
hverfandi líkur á því að ábyrgðir falli
á Reykjavíkurborg eða Akureyri,“
segir Stefán Pétursson.
Lendir ekki á borginni
Í ábyrgð fyrir 180 milljörðum vegna Landsvirkjunar
Morgunblaðið/Kristinn
Líkur Stefán segir hverfandi líkur á
því að ábyrgðin lendi á borginni.
16 FréttirVIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. ÁGÚST 2009
; <
; <
$%
&%
.
.
; <
(<
'
&%
&%
.
.
= > ?
'
(
' &%
&%
.
.
/)'
=*<
'(
' &%
&%(
.
.
; < 7
; < 9
(
(
&%
&%
.
.
Þetta helst ...
● ÚRVALSVÍSITALAN í Kauphöllinni á
Íslandi hækkaði um 0,5% í gær og er
lokagildi hennarr 743 stig. Viðskipti
voru lítil, en þau námu um 66 milljónum
króna, nánast eingöngu með hlutabréf
Marels.
Viðskipti með skuldabréf námu um
9,7 milljörðum sem er um helmingur af
viðskiptunum undanfarna daga. Ávöxt-
unarkrafa ríkisbréfa og íbúðabréfa
breyttist lítið. gretar@mbl.is
Hækkun í Kauphöllinni
● HELSTU hluta-
bréfavísitölur í
Bandaríkjunum
hækkuðu við opn-
un markaða í gær
eftir nokkra lækk-
un næstu tvo daga
þar á undan. Var
ástæðan fyrir
hækkunum við
opnun markaða í
gær einkum rakin
til bjartari horfa á vinnumarkaði en
spár höfðu gert ráð fyrir, en þótt at-
vinnuleysið í landinu hafi mælst 9,4%
í júlí var það minna en flestir sérfræð-
ingar höfðu spáð.
Svipað var upp á teningnum á flest-
um mörkuðum í Evrópu en hins vegar
lækkuðu hlutabréfavísitölur almennt í
Asíu í gær. gretar@mbl.is
Hækkanir á mörkuðum
vestanhafs og í Evrópu
Kauphöllin í
Tókýó í Japan.
● JUKKA Hienonen, sem hefur verið
forstjóri finnska flugfélagsins Finnair í
rúm tvö ár, tilkynnti í gær að hann
myndi segja af sér í kjölfar þess að fé-
lagið hefur verið rekið með tapi í fjóra
ársfjórðunga í röð. Segir í frétt Wall
Street Journal að gert sé ráð fyrir því
að Hienonen láti af störfum í febrúar á
næsta ári.
Finnair var rekið með um 26 milljóna
evra tapi á öðrum fjórðungi þessa árs,
sem svarar til um 4,7 milljarða króna.
Er haft eftir Hienonen í WSJ að hagræð-
ing hjá félaginu hafi ekki gengið nógu
hratt fyrir sig. gretar@mbl.is
Forstjóri Finnair hættir
vegna taps félagsins
DEUTSCHE bank er sagður hafna
þeim skýringum Sigurðar Ein-
arssonar, fyrrverandi stjórnarfor-
manns Kaupþings, að lánveitingar til
traustra viðskiptavina til að kaupa
skuldatryggingar á bankann hafi
verið gerðar að tillögu Deutsche.
Þetta kemur fram í breska dag-
blaðinu Guardian. Í frétt blaðsins,
sem vitnar til umfjöllunar Morg-
unblaðsins um mál vegna lánveitinga
Kaupþings til félags í eigu Kevin
Stanford, er vitnað í bréf Sigurðar,
frá janúar á þessu ári. Þar vitnar
hann til hækkunar skuldatrygg-
ingaálags sem hefði verið tilefni nei-
kvæðra frétta um Kaupþing. Því
hefði verið gripið til þess ráðs að til-
lögu Deutsche að láta reyna á hvað
myndi gerast ef Kaupþing sjálft færi
að kaupa þessar tryggingar. Það var
óheimilt og því fékk Kaupþing við-
skiptavini til þess að „eiga þessi við-
skipti fyrir hönd bankans.“
thorbjorn@mbl.is
Ekki gert
að tillögu
Deutsche
FJÁRMÁLARÁÐUNEYTIÐ gerir
rúmra 43 milljarða króna kröfu á
Straum samkvæmt kröfuskrá sem
hefur verið lögð fram.
Krafan er til komin vegna veð-
lána sem Straumur tók í Seðlabank-
anum þar sem skuldabréf við-
skiptabankanna, að stærstum hluta
Landsbankans, voru lögð að veði.
Skuldabréfin eru nú verðlaus.
Seðlabankinn óskaði eftir viðbót-
arveðum vegna þessara veðlána
eftir að bankarnir féllu. Mætti
Straumur þeirri ósk og á ríkið því
veð í eignum á móti þessum skuld-
um. Er því gert ráð fyrir að skuldin
fáist að fullu greidd.
Þá gerir Seðlabankinn sjálfur
rúmra 11 milljarða króna kröfu
vegna lána gegn veði til Straums.
Skuldar ríki
milljarða
Fjármálaráðuneytið
í kröfuröð Straums
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@mbl.is
„EINS og staðan er í dag get ég ekki lögsótt Glitni
vegna þess ferlis sem [bankinn] er í núna, en það er
alveg ljóst að ég mun grípa til ráða þegar þar að kem-
ur,“ segir Róbert Wessman, stjórnarformaður Salt in-
vestments og fyrrverandi forstjóri Actavis, um kaup á
hlutabréfum í Glitni í september, tæpri viku áður en
ríkið tók yfir Glitni. Áætlanir þess efnis voru kynntar
í Seðlabankanum hinn 29. september sl. og fólust í 84
milljarða hlutafjárframlagi gegn 75% eignarhlut ’i
bankanum. Sem kunnugt var fallið frá þeim áformum
í kjölfar setningar neyðarlaganna.
Fjármagnað með láni að hluta
„[Upphæðin] er hærri en tveir milljarðar. Þetta var
fjármagnað að hluta með lánsfé og að hluta til lagði
ég fram tryggingar sem glötuðust við tapið,“ segir
Róbert. Hann segir að það sé alveg ljóst að hann
hefði aldrei keypt í bankanum hefði hann vitað hvern-
ig hann stóð er kaupin áttu sér stað. „Það er alveg
ljóst að ég hafði ekki grun um að bankinn stæði jafn
illa og hann stóð. Ég tapaði nokkrum milljörðum á
kaupunum og ég hefði aldrei farið út í slík kaup hefði
ég vitað hvernig bankinn stæði. Ég mun því klárlega
grípa til ráðstafana þegar ég get gert slíkt nema sam-
komulag náist um eitthvað annað,“ segir Róbert. Að-
spurður segist hann hafa látið lögmenn sína kanna
hvort forsendur riftunar séu fyrir hendi. „Ég vil helst
ekki tjá mig um það í fjölmiðlum, en við höfum sagt
að við ætlum að skoða málið.“
Róbert sagði í samtali við Morgunblaðið hinn 4.
október, tveimur dögum fyrir setningu neyðarlag-
anna, að hann hefði í hug á að taka þátt í breiðari að-
komu að Glitni ásamt hluthöfum. Ríkið héldi þá ráð-
andi hlut en fleiri kæmu að kaupunum. Þetta var
fimm dögum eftir að yfirtökuáætlanir voru kynntar í
Seðlabankanum. Var þá forsendubresturinn setning
neyðarlaganna? Róbert segir svo ekki vera. Fyrir
setningu neyðarlaganna hafi hann hins vegar reynt að
bjarga verðmætum. „Við fórum og ræddum við ríkið
og fleiri og það voru engar forsendur fyrir því á þeim
tíma.“
Í ljósi þess að seljandi bréfanna var Glitnir má
velta fyrir sér hvort bankinn hafi ekki átt að upplýsa
Róbert um raunverulega stöðu, en aðeins örfáum dög-
um síðar var leitað til Seðlabankans með ósk um að-
stoð. Aðspurður segir hann að það sé m.a. þetta sem
félag hans muni bera fyrir sig í málinu, en kveðst ekki
vilja reka málið í fjölmiðlum.
Skoðar réttarstöðu sína vegna hlutabréfakaupa
Tap Róberts á kaupum í
Glitni „nokkrir milljarðar“
Morgunblaðið/Ómar
Glitnir „Hafði ekki grun um að bankinn stæði jafn illa.“
● ÚTFLUTNINGUR frá Þýskalandi
jókst um 7% í júnímánuði síðastliðnum
í samanburði við mánuðinn á undan. Er
þetta mesta aukning milli mánaða í
tæp þrjú ár. Í frétt BBC-fréttastöðv-
arinnar bresku segir að þetta séu nýj-
ustu upplýsingarnar um að efnahags-
lífið í Evrópu sé að ná sér á strik.
Opinberar tölur um vöruskiptajöfnuð
Frakklands við útlönd eru einnig taldar
gefa til kynna betri horfur þar í landi.
Það sama á og við um minni samdrátt í
ítölsku efnahagslífi en spár höfðu gert
ráð fyrir, en samdrátturinn á öðrum
ársfjórðungi var 0,5%. gretar@mbl.is
Jákvæðari horfur í efna-
hagslífi Evrópuríkja
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
GENGIÐ, minnkandi þorskveiði og
léleg loðnuveiði eru meginskýring-
arnar á því hvað aflaverðmæti sjáv-
arafurða hefur minnkað mikið milli
ára að undanförnu, að sögn Sveins
Hjartar Hjartarsonar, hagfræðings
Landssambands íslenskra útvegs-
manna.
Samkvæmt Hagtíðindum Hag-
stofu Íslands var aflaverðmæti ís-
lenskra fiskiskipa á árinu 2008 rúm-
lega 99 milljarðar króna. Verðmætið
var um 2,2 milljörðum króna minna
en árið áður, sem er um 2,1% lækkun
milli ára, mælt á föstu verðlagi árs-
ins 2008.
Hærra verð með veikari krónu
Heildarafli íslenskra fiskiskipa á
árinu 2008 var rúm 1.283 þúsund
tonn, sem er 113 þúsund tonna
minnkun frá árinu 2007. Hefur heild-
araflinn ekki verið minni í tonnum
talið síðan á árinu 1991.
Sveinn Hjörtur segir að gengi
krónunnar skipti útflutningsat-
vinnuvegina eðlilega gríðarlega
miklu máli. Það segi sig sjálft að
raunkostnaður minnki eftir því sem
krónan veikist auk þess sem hærra
verð fáist fyrir útfluttar afurðir í
krónum. „Enda höfum við hamrað á
því undanfarin ár hvað gengið hefur
verið ruglað,“ segir hann.
Verðmæti þorsks um 33%
Þorskafli var tæplega 12% heild-
araflans á árinu 2008, eða rúmlega
151 þúsund tonn, og dróst saman um
23 þúsund tonn frá árinu áður.
Þorskurinn er sem fyrr verðmæt-
asta fisktegundin, en aflaverðmæti
þorsks nam 32,2 milljörðum króna
árið 2008, eða um 33% af heildar-
aflaverðmætinu.
Gengið vegur þungt í
minnkandi verðmætum
"2A B02 1
C2
B "$0
"
- %0 ,:
, ,
,
:
7
9
,
"#
:
7
9
,
:
68: 6 6, 69 67 6:
68: 6 6, 69 67 6: