Morgunblaðið - 08.08.2009, Blaðsíða 21

Daglegt líf 21
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. ÁGÚST 2009
útilegur, söng og leiki og rætt um trúna.
Þar töluðu menn saman mjög opinskátt og
ef einhverjum leið illa talaði hann um líðan
sína og hópurinn leitaði lausna. Þessi félags-
skapur sem ég var í hafði mikil og sterk
áhrif á mig og ég sakna þess dálítið hversu
erfitt er að finna svipaðan vettvang í okkar
daglega lífi á Íslandi. Hér heima er alltaf
farið með trúna eins og klámblað. Það má
ekki sjást eða vitnast að fólk sé trúað. Er
það kannski vegna þess að við gerum okkur
ekki lengur grein fyrir því hvað trú er? Trú
er ekki bara að biðja bænir og bíða svars.
Trú er lífið og þær grundvallarreglur sem
við lærum í boðorðunum tíu. Er það feimn-
ismálið mikla, að viðurkenna það að maður
eigi að fara eftir boðorðunum tíu? Trúin er í
mínum huga boðorðin tíu og leiðin til að
fara eftir þeim. Sú leið er þyrnum stráð og
seinfarin en með Guðs hjálp má ryðja hana
og gera greiðfæra, en það kostar líka fórnir.
Það verður ekki bæði sleppt og haldið í
trúnni.
Eins er með samkenndina, sem okkur er
kennd í kristinfræðinni, þar á meðal: Elska
skaltu náunga þinn eins og sjálfan þig. En
ef maður heyrir fréttir í fjölmiðlum af hörm-
ungum og það sést á manni að maður finni
til með þeim sem verða fyrir þeim þá fær
maður oft skrýtnar augnagotur eins og verið
sé að segja: Láttu ekki svona, þetta er svo
langt í burtu. En maður hugsar um þá sem
hafa orðið að þjást og segir við sjálfan sig:
Þetta gætu alveg eins verið börnin mín.
Þetta ár á Nýja-Sjálandi mótaði mig mik-
ið. Ég kom heim breyttur persónuleiki. Ég
var orðinn miklu sterkari sem einstaklingur
og staðráðinn í að reyna að gera gagn og
verða bóndi. Yrkja jörðina og sá í frjóan
svörð fyrir komandi kynslóðir.“
Í góðu sambandi við Guð
Þú virðist fullkomlega sannfærður um
tilvist Guðs.
„Ég hef upplifað fyrirbæri sem ég tel
vera vegna þess að ég er í góðu sambandi
við Guð. Fyrir nokkrum árum var dóttir
mín, á unglingsaldri, á dráttarvél að snúa
úti á túni. Líklega hef ég fengið hugboð því
ég sagði við hana: Ef þú keyrir út í skurð
og meiðir þig ekki þá drepurðu á dráttar-
vélinni áður en þú ferð úr henni. Svo fer ég
í fjósið að mjólka en ákveð af rælni að líta
út og um leið og ég geri það horfi ég á dótt-
ur mína keyra út í skurðinn. Ég vissi um
leið að ekkert væri að óttast. Ég fór aftur
inn í fjós og tók af kúnum og fór síðan til
móts við dóttur mína sem kom gangandi á
móti mér, nokkuð skelkuð en ómeidd.
Ég legg margt í hendur Guðs og ræði
mikið við hann, bæði um andlega og verald-
lega hluti. Ef ég hef áhyggjur þá deili ég
þeim með Drottni.“
Stundum er því haldið fram að hinn
dæmigerði borgarbúi óttist dauðann og líti
ekki á hann sem eðlilegt fyrirbæri meðan
sveitamaðurinn sjái dauðann sem hluta af
lífinu og óttist hann ekki. Heldurðu að
þetta sé rétt?
„Ég held að þetta sé nokkurn veginn rétt.
Frá átta ára aldri fram yfir fermingu velti
ég dauðanum mikið fyrir mér og átti oft
andvökunætur vegna slíkra vangaveltna.
Þegar afi minn dó mjög snögglega fyrir
þrjátíu árum tók ég þá ákvörðun að vera
tilbúinn að deyja hvenær sem væri. Ég
þakka Guði á hverju kvöldi áður en ég fer
að sofa fyrir að geta farið að sofa í mínu
eigin rúmi og á sama hátt bið ég þess að fá
að vakna að morgni og eiga góðan dag. Ég
hef reynt að lifa mínu lífi þannig að ég sé
tilbúinn til að deyja þegar kallið kemur og
helst að hafa ekki mikið útistandandi. Það
eru þá helst einhver veraldleg verkefni sem
ég á ólokið. Hvert líf er hluti af lífskeðjunni
og kemur og fer, eins og vara á færibandi,
og eftir hundrað ár man enginn eftir því að
við höfum nokkurn tíma verið hér og hvað
þá fyrir hvað við stóðum.“
Fer mínar eigin leiðir
Þú ert í sveitarstjórn fyrir Vinstri-
græna. Af hverju tókstu þér stöðu með
þeim flokki?
„Ég er jafnaðarmaður og félagshyggju-
maður. Í sumum málum er ég reyndar
kommúnisti og í öðrum kapítalisti. Vinstri-
græn urðu fyrir valinu en þar finn ég í dag
mesta svörun við mínum áherslum í mörg-
um málum – alls ekki öllum en mörgum. Ég
er á móti lögmáli markaðarins og það er
greinilegt að við kunnum ekki með það að
fara. Við föllum alltaf í freistni þegar við
fáum óheft að leika okkur. Göngum lengra
og lengra og að lokum missum við alla
stjórn og yfirsýn. Í hita leiksins föllum við
sjálf í úlfagryfjuna sem við grófum til að
góma andstæðinginn. Ekki bara núna heldur
er þetta segin saga.
Annars kem ég úr framsóknarfjölskyldu.
Sjálfsagt er það hluti af mínu mottói að gera
ekki allt eins og pabbi og mamma og sleppa
því framsókninni. Ég veit það ekki. Ég hafði
mikla trú á Guðna Ágústssyni þegar hann
gekk inn í landbúnaðarráðuneytið og von-
aðist í raun eftir því að hann tæki til hend-
inni, en hann stóðst ekki væntingar fremur
en margir aðrir sem taka að sér þessi störf.
Það er meira að segja þannig að þegar sjálf-
stæðismenn ganga út úr ráðuneyti og
vinstri-græn koma í staðinn þá er ekki hægt
að breyta neinu einn, tveir og þrír.“
Hvernig er staða þín sem bóndi?
„Ég held að fáum dyljist að ég er Bjartur
í Sumarhúsum. Ég fer mínar eigin leiðir
bæði í búskap og lífinu sjálfu. Við Íslend-
ingar erum sem manneskjur með alltof mik-
ið bákn í kringum okkar einfalda líf. Ég veit
að það eru ekki margir bændur sem hafa
það gott af búskapnum eingöngu. Ég held
að hvorki bændum né stjórnvöldum sé beint
um að kenna en það er bara þannig að bú-
skapur, og meira að segja stórbúskapurinn,
er orðinn það mikill og dýr að menn þurfa
að vinna utanbús til að greiða niður skuld-
irnar. Þegar við hjónin fluttum hingað fyrir
tólf árum fór konan mín strax að vinna á
Hjúkrunarheimilinu á Fellsenda og hefur
unnið þar auk þess að sinna búinu. Ég hef
lítið unnið með búi síðan 1998 enda kappnóg
að gera. Búskapurinn stendur undir rekstri
búsins en litlum sem engum fjárfestingum.“
Íslendingar eru ekki sambandssinnar
Nú hafa íslensk stjórnvöld lagt inn aðild-
arumsókn til Evrópusambandsins. Margir
bændur eru þeirrar skoðunar að það sé
ekki gæfulegt spor. Hvað finnst þér?
„Ég hef enga trú á Evrópusambandinu.
Ég sé það ekki gerast að Íslendingar sam-
þykki að ganga þar inn. Við Íslendingar er-
um ekki sambandssinnar, við fórnuðum
meira að segja Samvinnuhreyfingunni. Við
erum einyrkjar og viljum fá að vera í friði
með okkar og taka þátt í verkefnum á okkar
forsendum. Við flúðum hingað út í ballarhaf
til að fá frið og geta verið kóngar, hver í
sínu horni. Ég hef enga trú á að Evrópu-
sambandið muni bjarga þjóðinni úr þeirri
gíslingu sem hún er í núna.
Ég styð þó Vinstri-græn í því að hafa far-
ið þessa leið í stjórnarmyndunarviðræðum,
því mér finnst ekki verjandi að fórna þessu
tækifæri til að taka þátt í ríkisstjórn. Einnig
tel ég að þjóðin megi vel við una að fá
Vinstri-græn að þessu borði því ég veit að
þar á bæ verður lélegur samningur ekki
lagður á kosningaborðið, frekar munu
Vinstri-græn slíta samningaferlinu. Ég
treysti jafnaðar- og félagshyggjumönnum
best fyrir þessari vinnu.
Ísland sé frjálst meðan sól gyllir haf, seg-
ir í Ísland er land þitt. Ég tek heilshugar
undir þau orð.“
Hvað finnst þér um Icesave-samninginn?
„Hér er mjög lélegt útvarps- og sjón-
varpssamband. Þau fáu skipti sem maður
heyrir fréttir er maður alveg sáttur við að
heyra þær ekki oftar. Þjóðin kaus sér þing-
menn í vor til að þeir tækju að sér að finna
lausn á erfiðum málum, eins og Icesave-
málinu. Þetta mál er vissulega erfitt úr-
lausnar. Mér þykir með ólíkindum að al-
menningur skuli þurfa að bera byrðar þeirra
manna sem áttu bankana og spiluðu með þá
eins og þeir gerðu, í skjóli stjórnvalda sem
sköpuðu leikvöllinn. Ég, sem vinn langan
vinnudag til að skapa raunveruleg verð-
mæti, mat og drykk handa okkur til að þríf-
ast dag frá degi, fyrir örfáar krónur, skil
ekki hvernig þetta var hægt. Enda var þetta
ekki hægt! Það kom í ljós síðastliðið haust.
Ég er verulega ósáttur verði það nið-
urstaðan. Þetta óréttlæti mun kvelja okkur
lengi og nagar kannski of marga alltof mik-
ið. Fólk tekur ástandið of mikið inn á sig, í
stað þess að horfa á lausnir. Og þá er ég
ekki að tala um lausnir stjórnvalda heldur
það hvernig fjölskyldur og einstaklingar
leysa sín mál. Sem betur fer hittir maður
fólk sem hefur misst vinnu en er komið í
aðra vinnu eða hefur nýtt hugvit sitt og
verkvit á nýjum vettvangi.“
Hvað um þína framtíð, ætlarðu að verða
á þessari jörð um ókomin ár?
„Ég ætla að vera hér í bili. Ég vil byggja
upp fjósið mitt, vinna við að efla ferðaþjón-
ustu á svæðinu og koma börnum mínum til
manns. En ég ætla ekki að vera bóndi nema
næstu tíu til fimmtán árin.“
Hvað ætlarðu að gera þá?
„Þá tekur næsta hlutverk við. Kannski ég
verði bara blaðamaður á Morgunblaðinu.
Mér finnst gaman að skrifa þótt ég birti
skrifin ekki opinberlega. Ég gæti reyndar
vel hugsað mér að fara til útlanda, kannski
aftur til Danmerkur og vera þar í einhvern
tíma. Ef Guð lofar – eins og gömlu konurnar
í sveitinni minni sögðu – þá bíður mín eitt-
hvað krefjandi og spennandi.“
umarhúsum
Morgunblaðið/RAX
» Við Íslendingar erum ekki sambandssinnar, við fórn-uðum meira að segja Samvinnuhreyfingunni. Við erum
einyrkjar og viljum fá að vera í friði með okkar og taka þátt í
verkefnum á okkar forsendum. Við flúðum hingað út í ball-
arhaf til að fá frið og geta verið kóngar, hver í sínu horni.