Morgunblaðið - 13.10.2009, Síða 12

12 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. OKTÓBER 2009
SÓL BORGIR ÆVINTÝRI SKÍÐI GOLF ÍÞRÓTTIR
Brottför:
4.-14. nóvember
Verð á mann:
Tvíbýli 239.976 kr.
Einbýli 253.685 kr.
Innifalið:
Flug og flugvallaskattar
Gisting með fullu fæði og
drykkjum á Tenerife
Gisting með hálfu fæði og víni
með kvöldverði á Gran Canaria
Akstur og skoðunarferðir skv.
ferðalýsingu
Íslensk fararstjórn
ÚRVAL ÚTSÝN ~ LÁGMÚLA 4 ~ 108 REYKJAVÍK ~ SÍMI 585 4000
MEIRA Á
urvalutsyn.is
Fjölbreytt ferð um þrjár af sjö eyjum Kanarí. Tvær stærstu eyjarnar
Gran Canaria og Tenerife og svo þá sérkennilegustu La Gomera.
Þar sem evran er dýr verður allt fæði innifalið, morgunmatur,
góður hádegismatur og góður kvöldmatur ásamt drykkjum (vín og
vatn). Þegar við ferðumst í skoðunarferðum, þá missum við aldrei
af hádegisverði. Þannig að það er hægt að komast af nánast án
þess að eyða nokkrum peningum.
Frissaferð
EYJAHOPP Á KANARÍ
4.- 14. nóvember 2009
“ALLT INNIFALIД
* Verð miðast við að bókað sé á netinu. Ef bókað er
á skrifstofu eða símleiðis er bókunargjald 3.900 kr.
Ferðaskrifstofa
Leyfishafi
Ferðamálastofu
Eftir Ylfu Kristínu K. Árnadóttur
ylfa@mbl.is
LYFJAFRAMLEIÐANDINN GlaxoSmith-
Kline hefur sent bréf til allra apóteka og
heilbrigðisstofnana á Íslandi og beðið um að
bæklingur um þunglyndi,
sem fyrirtækið gaf út árið
2000 og hefur staðið fólki
til boða á fyrrgreindum
stöðum, verði tekinn úr
umferð. Ástæðan er sú að
í bæklingnum var gefið í
skyn að lyf væru eina að-
ferðin til að lækna þung-
lyndi og sálfræðimeðferð
væri gagnslítil í barátt-
unni við sjúkdóminn.
Bæklingurinn hafði leg-
ið frammi fyrir almenningi í hartnær áratug
eða þangað til Steindór J. Erlingsson vís-
indasagnfræðingur las bæklinginn í byrjun
janúar sl., sá að upplýsingar í honum stöng-
uðust á við rannsóknir sem sýndu að þung-
lyndislyf væru ekki eins virk og áður hafði
verið talið, og kærði bæklinginn til land-
læknis.
Óbeinn áróður fyrir lyf
„Ég skrifaði formlega kæru til land-
læknis, með fjölda vísana í vísindagreinar,
þar sem ég benti á að í bæklingnum væru
ýmsar rangar upplýsingar varðandi orsakir
þunglyndis og meðferð við því,“ segir Stein-
dór. Hann bætir því við að landlæknir hafi
boðið honum á sinn fund og í kjölfarið var
kæran lögð inn til sérfræðinga. Þeir tóku
undir flest atriði í kæru Steindórs og úr
varð að landlæknir sendi forstjóra Lyfja-
stofnunar bréf í mars þar sem þess var
krafist að stofnunin tæki bæklingin úr um-
ferð í ljósi rangra upplýsinga.
Þegar ekkert hafði verið aðhafst um miðj-
an septembermánuð hafði Steindór aftur
samband við landlækni sem þá setti sig
beint í samband við GlaxoSmithKline.
Bæklingurinn var tekinn úr umferð en til
stendur að endurskrifa hann.
„Það er bannað að vera með lyfjaauglýs-
ingar í blöðum en þarna var lyfjafyrirtæki
að nota þann möguleika að gefa út bækling
með óbeinum áróðri fyrir þunglyndislyf,“
segir Steindór og bætir við að rangfærslur í
bæklingnum gætu haft eitthvað með það að
gera að miðað við höfðatölu sé neysla Ís-
lendinga á þunglyndislyfjum með því mesta
sem gerist í heiminum.
Snerti hann persónulega
Aðspurður segir Steindór að efni bækl-
ingsins hafi snert hann persónulega. „Ég
hef átt við alvarleg geðræn vandamál að
stríða og hef notað lyf í miklum mæli. Það
er mjög alvarlegt að skilaboðin í bækl-
ingnum voru þau að eina leiðin til að með-
höndla þunglyndi væru lyf. Það var sagt að
sálfræðimeðferð hefði ekki áhrif á efna-
ójafnvægi sem orsakaði þunglyndi en
tengslin milli þunglyndis og magns serótón-
íns eru ósönnuð. Það vita allir sem hafa lent
í þunglyndi að það er ýmislegt annað en lyf
sem er hægt að nota til að vinna bug á
meininu,“ segir hann.
Steindór segir persónubundið hvað henti
hverjum og einum en fyrir hann hafi hug-
ræn atferlismeðferð og hreyfing gagnast
mjög vel. „Þessi nýju þunglyndislyf valda
eituráhrifum hjá mér svo ég þoli ekki nein
lyf í dag. Ég er að kljást við þunglyndi
lyfjalaust.“
Alvarlegar rangfærslur fyrirtækis
 Bæklingur um þunglyndi kærður til landlæknis  GlaxoSmithKline biður apótek og heilbrigðisstofn-
anir að fjarlægja bæklinginn þar sem gefið var í skyn að lyf væru eina aðferðin til að lækna þunglyndi
„HUGMYNDINA fékk ég fyrir
nokkrum árum þegar konan mín
týndi giftingarhringnum og hélt að
hann hefði óvart verið ryksugaður
upp. Ég þurfti að leita að ryksugu-
pokanum í ruslatunnunum í blokk-
inni sem við bjuggum í. Þá kom
hugmyndin að það væri ekki ásætt-
anlegt að þurfa að lenda í þessu svo
ég ákvað að búa til áhald sem síaði
hluti frá svo maður gæti náð þeim
áður en þeir fara í ryksugupok-
ann,“ segir Steinn Sigurðsson.
Hann hefur hannað fylgihlut á ryk-
sugur sem hann kallar Visio Vac,
eða ryksugugildran, sem grípur
hluti sem annars sogast inn í pok-
ann. Hár og ryk fara í gegn en
stærri hlutir, líkt og mynt, eyrna-
lokkar og hringir, stoppa í gildr-
unni. Ryksugugildran hefur vakið
talsverða athygli í Evrópu, þ.á m. á
Íslandi, og allt niður til Ástralíu og
verið tilnefnd til hönnunarverð-
launa í Danmörku.
Spurði Isabellu álits
Eftir að Steinn hafði leitað í ryk-
sugupokanum og fengið hugmynd-
ina að gildrunni fór boltinn að
rúlla. Hann hannaði frumstætt
áhald og síðan tók við mikil þróun-
arvinna sem lauk með tveimur
gerðum af ryksugugildrum sem
smíðaðar voru fyrir hann í Eng-
landi. Steinn heimsótti fjölda fyrir-
tækja í Evrópu og reyndi að selja
þeim hugmyndina og framleiðslu-
réttinn og segir Steinn að það hafi
verið skondið að sjá að því hærra
sett sem fólkið, sem tók á móti hon-
um, var því minna virtist það vita
um ryksugur. „Ég sýndi einum for-
stjóra stórfyrirtækis í Frakklandi,
sem ég vill ekki nefna, ryksugu-
gildruna. Hann hafði greinilega
aldrei ryksugað og vissi ekki að það
væri vandamál að hlutir gætu týnst
í ryksugunni. Hann sagði: „Ég skal
spyrja hana Isabellu, vinnukonuna
hjá mér, hvort þetta sé vandamál.““
Steinn fékk einkaleyfi á ryksugu-
gildrunni í Evrópu og Ameríku, hóf
samstarf við danskt og svissneskt
fyrirtæki og þýskan verkfræðing
og varð ryksugugildran tilbúin í
endanlegri mynd, án málmhluta og
skrúfa, árið 2002. „Það er eyði-
merkurganga að fara með svona
stykki út í heim og reyna að selja
það,“ segir Steinn og segir mark-
aðssetningu nýrra hluta þrotlausa
vinnu.
„Mín reynsla er sú að þróunar-
deildirnar í fyrirtækjum vilja endi-
lega gera þetta en markaðs-
deildirnar reyna að setja sem
minnst af nýjum vörum á markað ef
hægt er að komast hjá því. Ef aug-
lýsa þarf nýjan hlut sem gerir ann-
að en það sem allir þekkja, þá þarf
ákaflega mikinn sannfæringarkraft
til að markaðsdeildirnar hlaupi í
það. Þær vilja alltaf að aðrir byrji
að auglýsa þetta fyrir þá. Stórfyrir-
tækin eru til í að taka áhættu ef bú-
ið er að ryðja veginn,“ segir Steinn.
„Samkeppnin er hörð, það er alltaf
verið að velta fyrir sér kostnaði.“
ylfa@mbl.is
Ryksugugildra
klófestir dýrgripi
Íslenskt hugvit vekur víða athygli
Hugvit Íslenska ryksugugildran.
Úr bæklingi GlaxoSmithKline sem nú hef-
ur verið tekinn úr umferð:
„Sálfræðileg samtalsmeðferð hefur lítil
áhrif á þá röskun í efnajafnvægi heilans
sem orsakar sjúkdóminn. Lyfjagjöfinni er
ætlað að koma aftur á serótónínjafnvægi í
heilanum.“
Sálræn samtalsmeðferð
hefur engin áhrif
Steindór J.
Erlingsson