Skólablaðið - 01.04.1944, Blaðsíða 16

ar ýmsar erfðavenjur, sem aðrar íslenzkar
menntastofnanir eiga ekki. Hverri kynslóð
nemenda hefur verið það metnaðarmál að
hafa þessar venjur í heiðri og halda þeim
við. Þessar erfðavenjur koma að sumu leyti
fram í hefðbundnum athöfnum og fram-
kvæmdum, en að öðru leyti í hefðbundnum
hugsunarhætti, sem einkennir nemendur
skólans meira eða minna.
Verður nú farið nokkrum orðum um hin-
ar helztu erfðavenjur, sem lýsa sér í athöfn
eða framkvæmd. — Um þær flestar er það
að segja, að þær eru ýmist lofsverðar og
gagnlegar eða þá meinlausar, en skemmti-
legar.
Það er gamall og góður siður nemenda að
gangast fyrir sýningu eins leikrits á hverj-
um vetri. Þessi siður er ævaforn í skólanum,
og mun fyrsti vísirinn að leikstarfsemi hér
á landi vera runninn frá leikstarfsemi latínu-
skólapilta. Meðan bærinn var fámennur og
skemmtanalíf fábreytt, þótti leiksýning skóla-
pilta meginviðburður í Reykjavík. Og enn í
dag eru leiksýningar menntaskólanema vin-
sælar og vel sóttar.
Þá skal minnzt á tvö málfundafélög, sem
starfa innan vébanda skólans, Fjölni, mál-
fundafélag gagnfræðadeildarnemenda, og
Framtíðina, málfundafélag lærdómsdeildar-
nemenda. Hið síðarnefnda hefur starfað
langa tíð og haft að ýmsu leyti forgöngu um
félagslíf nemenda. Á fundum félagsins koma
nemendur saman til að ræða hugðarefni sín,
auka orðfimi sína og vegast vopnum andans
í bróðerni.
Þá hafa nemendur um langt skeið gefið
út fjölritað blað, Skólablaðið, og rita þeir í
það og annast það að öllu leyti sjálfir. Slík
starfsemi er nemendum að sjálfsögðu til
þroska og menningarauka. En starfið við
blaðið hvílir um of á fáum nemendum, og
er mikið mein, að ýmsir efnilegir og ritfærir
menn meðal nemenda grafa pund sitt í jörðu
í stað þess að ávaxta það í Skólablaðinu.
Blaðið er nemendum hentugur vettvangur til
að koma skoðunum sínum á framfæri — og
deila, ef því er að skipta. Ekki ætti nem-
endur að skorta efni til að rita um, því að
á þeirra aldri hafa menn vit á öllu milli
himins og jarðar, — ef ég man rétt mína
skólatíð.
Ýmislegt bendir til þess, að núverandi
nemendur skólans vilji ekki vera eftirbátar
fyrri kynslóða um varðveizlu gamalla og
góðra erfðavenja. Glöggt dæmi þess er það,
að morgunsöngur hefur nú verið tekinn upp
fyrir atbeina nemenda í stað morgunbænar-
innar, sem haldin var á hverj um morgni fyrr
á tímum, en hefur nú legið niðri langa hríð.
— Nú safnast nemendur og kennarar saman
í hátíðasalnum, áður en fyrsta kennslustund
hefst, og syngja 2—3 lög undir forystu söng-
kennarans. Að vísu fer athöfn þessi ekki
fram nema tvo daga viku hverja enn sem
komið er. En margt bendir til, að innan
stundar verði horfið að því ráði að hafa
hana á hverjum degi, því að þess er ekki
að dyljast, að hún hefur hlotið miklar og al-
mennar vinsældir. Að söngnum loknum ganga
menn til starfa sýnu hressari og starfhæf-
ari en áður.
Þá skal þess getið, að ýmsar minni háttar
venjur, svo sem tolleringar, eru enn í heiðri
hafðar og þykja sjálfsagðar. Sá er í raun
og veru ekki löglegur þegn skólans, er hefur
ekki verið tolleraður.
Þá ætla ég að fara fáeinum orðum um þá
tegund erfðavenja, er ég nefndi hefðbund-
inn hugsunarhátt. Að sjálfsögðu stafar sá
hugsunarháttur, sem einkennir nemendur
skólans, að nokkru leyti af sama uppeldi,
sömu menntun, en að nokkru mun hann samt
vera arfgengt félagsfyrirbrigði í stofnuninni.
Þessi hugsunarháttur, finnst mér, að komi
fram í nokkurri bróðurhugð og samheldni
innbyrðis, — þótt þeir eiginleikar séu Islend-
ingum annars heldur ótamir — jafnvel meðal
manna, sem aldur og aðstæður mynda breið-
an bekk á milli. Þá hefur og frjálslyndi og
umburðarlyndi lengi legið í loftinu innan
veggja skólans og fylgt þaðan mörgum
manni lífsleiðina á enda.
Loks ætla ég að minnast lítillega á eina
sérstaka tegund hefðbundins hugsunarhátt-
ar, sem hefur ríkt langa tíð innan veggja
skólans og virðist dafna þar ágætlega enn
14
Skólablaðið