Skólablaðið - 01.04.1944, Side 43

BJARNI BRAGI JÓNSSON, 3. B:
ALÞÝÐUMENNTUN
Nokkuð hefur verið gert að því af íslenzk-
um stjórnarvöldum að viðurkenna þörf og
rétt allrar alþýðu á almennri menntun sem
undirstöðu þess, að menn geti verið færir um
að gegna þeirri ábyrgð, sem felst í því að
vera fullgildur þjóðfélagsborgari, taka af-
stöðu til almennra málefna, reista á þekk-
ingu og rökrænum hugsunarhætti, og lifa
sjálfum sér og samfélagi sínu til sóma. Slík
viðurkenning eru lög um barnafræðslu, sem
gera ráð fyrir, að hvert barn á landinu hljóti
kennslu í lestri, skrift, reikningi og íslenzku
og undirstöðuatriðum algengustu fræði-
greina, svo og lög um gagnfræðaskóla, þar
sem svo er fyrir mælt, að gagnfræðaskóli
skuli vera starfandi í fimm helztu kaup-
stöðum landsins.
Nauðsjm og gagnsemi almennrar menntun-
ar ætti að vera hverjum manni augljós. Þó
ber það ósjaldan við, að maður heyrir talað
um það, hvað allur þessi fjöldi sé eiginlega
að gera í gagnfræðaskólum og hvað verði af
þessum fjölda, þegar út úr skólunum er kom-
ið. rétt eins og menn þurfi að „verða“ eitt-
hvað sérstakt, þótt þeir séu gagnfræðamennt-
aðir. Gagnfræðanemar koma úr öllum stétt-
um þjóðfélagsins og hverfa eftir gagnfræða-
prófið aftur út í allar stéttir þjóðfélagsins
og til ýmiss konar náms, bóklegs og verk-
legs. I sjálfu orðinu gagnfræðanám, sem er
algengasta tegund almennrar menntunar og
undirstaða allrar æðri menntunar, felst það,
að náminu er ætlað að vera mönnum til gagns
í daglegu lífi, veganesti hverjum manni til
gagns og þroska.
Með gagnfræðamenntuninni er leitazt við
Skólabuaðið
Bjarni Bragi Jónsson.
að veita nemendum undirstöðuþekkingu í
skyldum tungumálum, hagnýtum reiknings-
aðferðum, íslenzku og algengustu fræðigrein-
um. Auk þess er æfð leikfimi og sund eftir
því, sem skilyrði leyfa. Tungumálakennslan
er að vísu ekki tæmandi, en hún er nokkurn
veginn nægileg til daglegrar notkunar og til
þess að bjarga sér áfram á ferðalögum.
Einnig er hún nægileg til lestrar bóka á ekki
mjög torskildu máli og til þess, sem ef til
vill er það mikilvægasta, að vera nauðsyn-
legur grundvöllur undir frekara sjálfsnám.
Hingað berst árlega mikill fjöldi erlendra
bóka. Margar þessara bóka eru hinar merki-
legustu, verk frægra rithöfunda, ýmiss kon-
ar bækur fræðilegs efnis, blöð og tímarit 0.
41