Organistablaðið - 01.07.1971, Page 18

Dr. theol. Helge Fœhn, tlocent:
Noregur.
GUÐSÞJÓNUSTAN
i nútíð og framtíð.
(Vihhorj í helgisiSatónlist og tnáli).
I.
I viðfangsefni mínu felst raunverulega efni í að minnsta 'kosti þrjú
erindi. Mig langar til þess að leggja megináherzluna á fyrsta atriði,
í samræmi við forsendur mínar.
Guðsþjónusta nútímans verður aðeins skilin með hliðtsjón af guðs-
þjónustu gærdagsins; og guðsþjónusta morgundagsins aðeins með
hliðsjón af aðstöðunni nú.
Hvernig er ástall ná?
Að því er guðfræðina varðar einkennist það m. a. af svonefnda
eksistialismanum, j). e. a. s., að það er aðstaða mín og vor, sem
raunverulegu máli skiptir, en ekki aðstaða gærdagsins, ])ví hann cr
liðinn, og ekki aðstaða morgundagsins, því hann er ókominn. Að því
er messusöng (liturgi) varðar, er megineinkennið „liturgiskur sam-
markaður" með óvenju lifandi og tíðum tengslum milli landa og
kir'kna. Þetta á í meginatriðum við iill Norðurlöndin, enda þótt 'bylgj-
urnar berist venjulega svolítið hægar til Noregs og Islands en hinna
Norðurlandanna. Að því er varðar frumsöguleg og þjóðfélagsleg
atriði stöndum við gagnvart þjóðfélagi, sem er á sífelldri hreyfingu,
heimslundað, fjöljrætt iðnaðar- og eyðsluþjóðfélag. Maðurinn er orð-
inn „homo consumens“ (eyðslumennið) með sjónarmið, sem er af-
stætt, án sögu, skammvinnt og staðbundið sjónarmið. Og j>rátt fvrir
siaukna skólagöngu, verðum vér þess varir, að meðal þjóðar vorrar
minnkar kristindómsjrekking hægt.
Umskipli.
Vér getum á mjög mörgum sviðum lýst samtíð vorri með einu
orði: „umskipti", með breytingu frá því gamla til þess nýja og frá
nýju til j>ess nýjasta. Flestar kirkjudeildir hafa |)ó enn á þessum
umskiptatímum guðsþjónustu og guðsjrjónustulíf, sem í megindrátt-
um liefur orðið til við aðstæður i kirkju og þjóðfélagi, sem að miklu
18 ORGANISTABLAÐIÐ