Organistablaðið - 01.07.1971, Blaðsíða 20
Hámessan verður auðvitað einnig i framtíðinni að vera meginatriðið.
Þannig verður því að vera farið bæði frá sögulegu sjónarmiði og með
tilliti til alkirkjustefnunnar. Og samt umfram allt beinlínis af mál-
efnalegum rökum, því að í hámessunni sameinast allt það, sem mest
er um vert, bæði samkvæmt vitnisburði Biblíunnar og með tilliti til
lífs og vaxtar safnaðarins í trúnni. Það er í gangi messunnar, að boð-
skapur allrar Biblíunnar birtist á kirkjuárinu og í lestri Ritningar-
innar. Og í gangi messunnar er söfnuðurinn einmitt gerður virkur
ekki sízt með 'föstu messuliðunum.
I nngangurinn.
Þegar um er að ræða hámessuna í 'kirkju framtíðarinnar vildi ég
fyrir mitt leyti vinna að því að gera hana einfaldari, og þá meðal
annars í inngangsþættinum fram að Ritningarlestrinum. Guðsþjón-
ustan hófst með þeim á fyrstu öldunum, en seinna bættist hver lið-
urinn af öðrum fyrir framan. Eigum vér t. d. að hafa bæði orgel-
forspil og inngangssálm, bæði syndajátningu og aflausnarorðin, bæði
Kyrie og Gloria og loks kollcktuna svonefndu, en hlutverk hennar
er allt annað en auðsætt. Vér sjáum, að í þýzku messu Lút'hers eru
eftirtaldir liðir í þessum þætti messunnar: Inngangssálmur eða 34.
sálmur Davíðs, Kyrie eleison og kollektubænin: alls þrír þættir.
Og í nýja 'Sameiginlega hámessuformi lúthersku kirkjunnar í Banda-
ríkjunum frá síðastliðnu ári er eftirfarandi: Stutt kveðja, bæn og
lofsöngur: Annað hvort Gloría eða Laudamus eða „Verðugt er
Iambið“ — lofsöngur úr Opinberunarbók Jóhannesar. Eða: Væri
hugsanlegt að setja í stað þessa alls þakkarbæn fyrir gjiif skírnar-
innar, sem gerir oss kleift að koma saman til guðsþjónustu sem
kristinn söfnuður?
Þátlur orSsins.
Þegar um „þátt orðsins" er að ræða, er fyrirkomulagið dálítið
mismunandi í kirkjum Norðurlanda, en eitt atriði er að minnsta
kosti sameiginlegt: Gamla testamentið er tiltölulega lítið notað. Hja
oss í Noregi höfum vér í hverri hámessu einn pistil og tvö guðspjöll.
Hér þyrfti meiri tilbreytni við, helzt þannig, að lesið væri úr Gamla
testamentinu, því næst pistill eða lexía og loks guðspjallið. Þetta
fyrirkomulag um lestur var almennt í fornkirkjunni, og eftir heims-
styrjöldina Síðari ihefur það verið tekið upp að nýju i ýmsum kirkjum
20 ORGANISTABLAÐIÐ