SunnudagsMogginn - 06.12.2009, Blaðsíða 16

SunnudagsMogginn - 06.12.2009, Blaðsíða 16
16 6. desember 2009 vegar illa á hjá mér á þessum tíma þannig ég fór aldrei til Lundúna.“ Þess í stað hélt Sveinn til Póllands þar sem hann sótti þriggja vikna alþjóðlegt námskeið. „Það var mikið æv- intýri og þessir tuttugu dagar voru á við tvö ár. Svo margt lærði ég. Umræðan var rosalega frjó og verk skeggrædd með hætti sem ég hafði ekki kynnst áður.“ Á námskeiðinu hélt Sveinn fyrirlestur þar sem hann kynnti verk sín. Segir hann salinn hafa skipst í tvennt, með og rosalega mikið á móti hugmyndafræðinni sem hann talaði fyrir. „Þetta var mikil og gagnleg upplifun. Ég stóð þarna einn í skotlínunni og því lengur sem ég var í pontu þeim mun betur áttaði ég mig á pælingum mínum. Hvað ég væri í raun og veru að hugsa með tón- list minni. Ég hafði aldrei áður sett þessar pælingar í orð.“ Umræðan var heit en allt gleymt og grafið þegar hóp- urinn fór út að borða um kvöldið. Hitti Lutosławski Meðal manna sem Sveinn sótti tíma hjá í Póllandi var Witold Lutosławski, eitt fremsta tónskáld síðustu aldar. „Lutosławski var mjög viðkunnanlegur náungi en ákaf- lega virðulegur og ábúðarfullur. Ég held að honum hafi fundist ég vera hálfgerður villimaður. „Ertu frá Finn- landi?“ spurði hann á hástéttarensku. Við tókum tal saman um tónsköpun í einum tímanum og ég fann að hann var mér ekki sammála. „Hlustaðu á mig, drengur minn. Ég tala af reynslu,“ var inntakið í máli hans. Síð- an skildi leiðir. Morguninn eftir kom Lutosławski til mín og sagðist hafa legið andvaka um nóttina og hugsað um orð mín. Niðurstaðan var sú að ég hefði að hluta til rétt fyrir mér. Bað hann mig um leyfi til að fá að leggja út af orðum mínum í fyrirlestri þá um morguninn um áherslur ungu kynslóðarinnar. Ég hélt það nú.“ Á þessu augnabliki kveðst Sveinn hafa áttað sig á því hvað geri listamann að miklum listamanni. „Það er auðmýktin. Að vera áfram móttækilegur fyrir skoð- unum annarra þrátt fyrir mikla velgengni. Þetta hafði Lutosławski sem kenndi mér meira þarna en hann hef- ur eflaust gert sér grein fyrir. Ég hef líka tekið eftir þessu hjá Atla Heimi.“ Sveinn segir Lutosławski hafa verið frábært tónskáld sem náð hafi góðum tökum á svokölluðum „random- stíl“, einkum seinni part ævi sinnar. Lutosławski and- aðist árið 1994, 81 árs að aldri. „Eftir miklar þreifingar var tónmál hans reiprennandi undir lokin. Lutosławski sýndi mikla seiglu.“ Með tómar töskur á tindinum Sveinn segir frægðina ekki hafa truflað Lutosławski og ráðleggur listamönnum almennt að vara sig á henni. Einbeita sér frekar að sköpuninni og listinni. „Lista- menn sem verða frægir enda oft uppi á tindinum með tómar töskur. Aðalatriðið er að skilja eftir sig eitthvað sem skiptir máli. Faðir minn var t.d. mjög góður járn- sniður og bjó til allskonar hluti sem fjölmargir þekkja og nota í dag. Samt veit enginn að hann bjó þá til. En skiptir það nokkru máli ef við höfum gagn af hlut- unum? Sama gildir um tónlistina. Höfum við gaman af henni er alveg sama hver bjó hana til. Mozart og Beethoven voru bara venjulegir menn eins og ég og þú.“ Spurður um eigin vinnubrögð kveðst Sveinn fyrst og fremst byggja á þremur dyggðum, heiðarleika, mús- íkaliteti og sjálfstrausti. „Oft er talað um að efinn fylgi listinni. Ég er ósammála því. Ég held að efinn sé þrösk- uldur. Efinn brýtur mann niður. Það er eins með lista- gyðjuna og fallega konu. Efist þú um eigið ágæti snýr hún sér strax að einhverjum öðrum. Maður verður að ganga beint að gyðjunni og taka hana í fangið!“ Sveinn hefur nóg fyrir stafni. Samstarf hans við Kammersveit Reykjavíkur hefur verið farsælt og hann hefur einnig skrifað mikið fyrir og Caput-hópinn og einstaka hljóðfæraleikara innan hans gegnum tíðina. Nú vinnur hann að nokkrum sólóstykkjum fyrir tónleika- röðina 15:15 sem Eydís Franzdóttir hefur veg og vanda af. „Ég hef verið svo heppinn að tónlistarmenn leita mikið til mín. Ætli ég skrifi ekki bara svona góða tón- list?“ segir hann og hlær. „Það er mjög mikilvægt að fá verk sín flutt, alveg sama hvort tónlist er góð eða slæm. Flutningur gerir hvort tveggja: Hjálpar tónskáldinu og hjálpar áheyrendum að mynda sér skoðun og greina kjarnann frá hisminu.“ Að yfirstandandi verkefni loknu ætlar Sveinn að halda áfram með stærri hljómsveitarverk sem hann haft í smíðum. „Atli Heimir og Jón Nordal hafa lengi hvatt mig til að spreyta mig á þeim vettvangi og núna er ég staðráðinn í að taka þá á orðinu. Það væri óskandi að Sinfóníuhljómsveit Íslands væri jafnhvetjandi. Það heyrist ekki bofs frá henni. Ég er að nálgast fimmtugt en samt hefur Sinfónían aldrei beðið mig um neitt. Fjöldi annarra tónskálda hefur sömu sögu að segja, einkum þau yngri. Hljómsveitin er af einhverjum ástæðum rög við að flytja nýja íslenska músík. Ef hún gerir það ekki hver gerir það þá?“ Sveinn lifir alfarið á tónsmíðum. Spurður hvernig það gangi setur hann upp glott. „Það er ekki hægt að lifa af þessu en ég geri það samt. Ég er löngu orðinn vanur því að eiga aldrei pening en eins og þú sérð lifi ég ágæt- lega,“ segir Sveinn og horfir í kringum sig í stofunni. „Lykilatriðið er að hugsa ekki um skortinn.“ Lifir fyrir tónsmíðarnar Sambýliskona Sveins er Margrét Pétursdóttir hjúkr- unarfræðingur og eiga þau tvær dætur. Þóru Margréti, sem leggur stund á víólunám í Hollandi, og Ásu Mörtu menntaskólanema. Að sögn Sveins ætlar sú síðarnefnda að leggja eitthvað annað en tónlist fyrir sig í framtíð- inni. „Báðar þessar stelpur eru með bein í nefinu. Ég hef engar áhyggjur af þeim.“ Líf Sveins Lúðvíks Björnssonar hverfist um tónlist. Spurður hvort hann eigi sér einhver önnur hugðarefni nefnir hann helst útivist og hreyfingu. „Ég sit allan daginn í vinnunni og hef því ákaflega gott af hreyfing- unni. Við Trýna förum í göngutúra tvisvar á dag. Það má ekki minna vera. Meðan sjónin var betri hafði ég gaman af því að ferðast um landið og njóta náttúrunnar en er að mestu hættur því núna. Annars eru þetta bara tónsmíðar og meiri tónsmíðar. Ég lifi fyrir þær!“ Sveinn Lúðvík leggur mikið upp úr hreyfingu. Hér er hann í göngutúr með labradornum sínum, henni Trýnu. Listamenn sem verða frægir enda oft uppi á tindinum með tómar töskur. Aðal- atriðið er að skilja eftir sig eitt- hvað sem skiptir máli.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

SunnudagsMogginn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: SunnudagsMogginn
https://timarit.is/publication/785

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.