Morgunblaðið - 08.12.2009, Side 19
19
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 2009
Gulli sleginn Skammdegissólin skemmtir sér við að mynda marga skrítna og langa skugga. Hún getur líka með
geislum sínum breytt turninum á Höfðatorgi í gullslegið listaverk sem dregur að sér auga önnum kafinna vegfarenda.
Árni Sæberg
NÚ VINNA fram-
haldsskólar að nýjum
námskrám í samræmi
við lög um skólamál
sem Alþingi samþykkti
vorið 2008. Við suma
skóla er, að mér skilst,
ráðgert að stytta nám
til stúdentsprófs. Einn-
ig mun rætt um alls
konar breytingar á því
hvað nemendum skuli
kennt og hvernig.
Flogið hefur fyrir að sumir fram-
haldsskólar hyggist draga úr
dönskukennslu eða hætta henni
jafnvel alveg. Fylgir gjarna sögu
að ef námið styttist verði eitthvað
að víkja. Vonandi er þetta bara
kjaftæði. Mér finnst samt rétt að
minna á mikilvægi þessarar náms-
greinar ef einhverjir, sem stjórna
námskrárgerð fyrir framhalds-
skóla, skyldu ekki átta sig á hvílíkt
óheillaspor það yrði að hætta að
kenna hana.
Ef danska hættir að vera skyldu-
námsgrein í framhaldsskólum mun
áhersla á að kenna hana og nema á
unglingastigi grunnskóla að öllum
líkindum minnka. Það er eitt af
keppikeflum gunnskólanna að búa
nemendur sína sem best undir
áframhaldandi nám, svo þar er víð-
ast hvar lögð heldur meiri en minni
áhersla á greinar sem unglingarnir
halda áfram að læra eftir að þeir
eru komnir í framhaldsskóla. Ef
danskan fellur niður úr kjarna á
námsbrautum framhaldsskólanna
held ég þeim fækki því mjög sem
kunna hana að nokkru gagni.
Þetta getur haft allmiklar afleið-
ingar, eins og þær að færri Íslend-
ingar fari í framhaldsnám á Norð-
urlöndum; Færra fólk á æðstu
stöðum í stjórnsýslunni kynntist
norrænum jafningjum sínum; lög-
fræðingar geri minna af því að nota
danska eða norska
dóma sem heimildir
og fyrirmyndir. Til
langs tíma verður
afleiðing þess að af-
nema dönsku sem
skyldunámsgrein
trúlega sú að stjórn-
sýsla, réttarfar og
almennur þanka-
gangur hér á landi
verða í minna mæli,
en verið hefur, í
takti við það sem
gerist á öðrum Norðurlöndum.
Einhverjir hugsa kannski sem
svo að stór hluti unglinga hafi lít-
inn hag af kunnáttu í dönsku og
muni nota ensku í samskiptum sín-
um við Dani og aðra Norð-
urlandabúa. Mér þykir ekki eft-
irbreytnivert að hugsa svona, en
hér er ekki rúm til að elta ólar við
þá vitleysuna. Hvað sem menn
halda um hag hvers og eins af því
að kunna sjálfur dönsku, hljóta
þeir sem á annað borð vilja að Ís-
land sé hluti af Norðurlöndunum
að viðurkenna að það sé okkur öll-
um til góðs að dönskukunnátta sé
almenn og útbreidd.
Sterk tengsl við norrænar hefðir
í stjórnsýslu og réttarfari hafa
reynst okkur vel og þessi tengsl
veikjast óhjákvæmilega ef dregið
verður úr dönskukennslu í fram-
haldsskólum.
Eftir Atla Vilhelm
Harðarson
» Sterk tengsl við nor-
rænar hefðir hafa
reynst okkur vel og
þessi tengsl veikjast ef
dregið verður úr
dönskukennslu í fram-
haldsskólum.
Atli Vilhelm Harðarson
Höfundur er aðstoðarskólameistari
í framhaldsskóla.
Höldum áfram
að kenna dönsku
í framhaldsskólum
HINN 8. desember
fyrir ári var gerð árás
inn í Alþingishúsið um
bakdyr sem eru and-
spænis Dómkirkjunni.
Þessari hrottalegu árás
sem þarna fór fram
hafa ekki verið gerð
mikil skil í fjölmiðlum.
Þetta var um kl. 15:00,
þingfundur í gangi og
ásamt starfsfólki
þingsins var á vakt lögreglumaður
Alþingis. Ungur maður knúði dyra á
bakdyrnar og starfsmaður opnaði.
Um leið sá hann til hóps fólks sem
hljóp að dyrunum, hann reyndi að
læsa á ný en aðkomumaðurinn ruddi
honum frá og réðust um 35 manns á
þessa tvo þingverði sem þarna voru.
Lögreglumaðurinn var uppi á þing-
pöllum er hann varð áhlaupsins var
og setti þegar af stað viðvör-
unarkerfi til lögreglustöðvarinnar.
Hann fór síðan inn á stigaganginn
þar sem átökin áttu sér stað, en frá
honum lágu dyr að þingsölum á 2.
hæð og áhorfendapöllum á 3. hæð.
Honum tókst að hefta för hópsins á
annarri hæð með eina kylfu og pip-
arúða að vopni. Starfsmenn þingsins
voru neðar í stiganum í vörn sinni;
þeir unnu ákveðna hetjudáð en þeir
eru ekki þjálfaðir til átaka.
Lögreglumaðurinn gat ekki beitt
piparúðanum vegna þrengslanna og
hætt á lömun starfsliðsins. Það tók
lögreglumenn frá lögreglustöð nokk-
urn tíma að ná brjál-
uðu árásarfólkinu út
úr stigaganginum, þá
höfðu starfsmenn-
irnir tveir ásamt lög-
reglumanninum var-
ist og barist við
ofureflið í um 15-20
mínútur. Enginn
komst inn í þingsalinn
en einn árásarmaður
slapp upp á þingpalla,
þar sem lög-
reglumaður þingsins
yfirbugaði hann. Eft-
irmálin eru að kona, starfsmaður Al-
þingis, slasaðist á baki eftir að henni
hafði verið hent á ofn, hún hefur
gengist undir aðgerðir en ekki náð
sér. Lögreglumaðurinn slasaðist á
hálsi, fæti og hendi og hefur ekki enn
náð fullum bata. Þessi mál eru nú
fyrir dómi. Það merkilega við þetta
mál var það, að þessi árásarhópur
hafði efnt til uppþota og árása við Al-
þingishúsið bæði fyrir þennan at-
burð og framyfir áramót, til eru bæði
sjónvarpsmyndir og ljósmyndir af
viðburðum. – Enn merkilegra er að
bæði núverandi heilbrigðisráðherra
og fjármálaráðherra munu hafa haft
það við að veifa til þessa hóps út um
glugga þinghússins og utandyra að
hvetja fólk þetta til dáða í stórhættu-
legum athöfnum og afbrotum. Marg-
ir lögreglumenn gengu frá þeim leik
slasaðir og niðurbrotnir.
Hvað gagnast lögbrjótum?
Reynsla undanfarinna ára sýnir
sárlega að eitthvað skelfilega mikið
er að í landamæragæslu Íslands.
Fangelsi okkar hafa verið yfirfull af
útlendingum sem margir hverjir
virðast samansafn af fólki sem kem-
ur hingað í þeirri staðfestu að brjóta
hér lög og reglur, fljóta hér inn með
heiðarlegu fólki sem leitar atvinnu
og jafnvel búsetu. EES-samning-
urinn og Schengen-samstarfið hafa
haft í för með sér frjálsa för yfir
landamæri sem mörgum er nú ljóst
að gengur alls ekki upp. Schengen-
samkomulagið hefur ýmsa kosti fyr-
ir okkar þjóð, en ókostirnir svo dýr-
keyptir að þá þarf að laga tafarlaust
með því að efla verulega landamæra-
gæsluna sem virðist rúmast innan
samningsins. Brotaþolendur, ís-
lensku lögreglumennirnir og rétt-
arkerfi okkar verður harðast úti
vegna þessara brotalama. – For-
sætisráðherra mun hafa lýst yfir á
einhverjum kaffifundi að í ráði væri
að leggja niður starfsemi ríkislög-
reglustjóra. Það er ótrúlegt að slíkt
skuli lagt fram af svo háttsettum
ráðamanni á fundi úti í bæ. Al-
mannavarnir ríkisins voru fluttar til
þeirrar stofnunar og vil ég fullyrða
að stjórnun aðgerða og viðbúnaður
sé með því besta sem þjóðin hefur
fengið fram að þessu. Embættið hef-
ur fyrir hönd íslensku lögreglunnar
samband við alþjóðastofnanir lög-
reglu erlendis sem er mjög mikil-
vægt. Ennfremur hefur þar verið
rekin efnahagsbrotadeild, sem til
skamms tíma var eina vopn okkar
gegn óprúttnum efnahagsbrota-
mönnum og fengu lögreglumenn
deildarinnar einmitt árásir vegna
þeirrar vinnu sinnar og nutu ekki
þess sannmælis sem þeir áttu skilið.
Síðar mun forsætisráðherra hafa
mildað fyrri ummæli sín. – Því miður
náðist ekki að koma fram þeirri hug-
mynd að stofna varalögreglulið með
fulltingi fyrrverandi lögreglumanna
og björgunarsveitarfólks. Í stað þess
er unnið markvisst að fækkun lög-
reglumanna og að draga úr lög-
gæslu. Sem betur fer náðist að efla
verulega umferðarlöggæsluna með
nýjum lögreglubifhjólum, sem eru
mjög áberandi í umferðinni, og
styrkja einnig aðra löggæslu. Það
hlýtur að vera mjög þjóðhagslega
óhagkvæmt að draga úr starfsemi
grunnþjónustu eins og heilsugæslu
og löggæslu, ekki síst á erfiðum tím-
um. Íslenska lögreglan er ein af
stoðunum undir sjálfstjórn okkar og
lýðveldi, annað afl höfum við ekki til
varnar innanlands nema leita að-
stoðar að utan, ef illa fer. Nú líður að
jólum og áramótum. Spurningin er
hvort almennir alþingismenn muni
þá sýna stuðning árásarhópum að
þinghúsinu ef svo færi og hvorum
megin línu munu heilbrigðis-
ráðherra og fjármálaráðherra
standa?
Eftir Gylfa
Guðjónsson »Reynsla undan-
farinna ára sýnir
sárlega að eitthvað
skelfilega mikið er að
í landamæragæslu
Íslands.
Gylfi Guðjónsson
Höfundur er ökukennari
og fv. lögreglumaður.
Lögreglan í herkví