SunnudagsMogginn - 14.02.2010, Qupperneq 22

22 14. febrúar 2010
F
innur, þú hættir sem forstjóri Sparisjóðabanka
Íslands í árslok 2007 og hafðir gegnt því starfi frá
því 2002. Haustið 2008 var Sparisjóðabankinn
kominn í þrot. Finnst þér óréttmætt, þegar því
er haldið fram að þú hafir verið þátttakandi og gerandi í
hruninu?
„Ég var starfandi á þessum markaði í þessi ár og það er
staðreynd. Ég get auðvitað ekki afmáð þá fortíð og ætla
alls ekki að afneita því að ég hafi starfað á fjármálamark-
aðnum á því tímabili sem þú tiltekur. En þegar það urðu
breytingar á eignarhaldi á Sparisjóðabankanum í nóv-
ember 2007 og nýir fjárfestar komu inn, þá komst ný
stjórn bankans að þeirri niðurstöðu að minna starfskrafta
væri ekki óskað lengur og ég var látinn fara. Auðvitað ber
ég ábyrgð á starfsemi Sparisjóðabankans fram að þeim
tíma sem ég hætti, en ég kom hvergi við sögu í því sem
gerðist í bankanum eftir áramótin 2007 og 2008.“
– Finnur, er ekki dýrmætasta eign hvers banka og fjár-
málastofnunar traust viðskiptavinanna?
„Jú, það er þannig. Hin sígildu bankafræði snúast ein-
mitt um traust viðskiptavinanna.
Banki þrífst á því að taka við innlánum fjármagnseig-
enda og afla sér fjármuna með öðrum hætti, eins og út-
gáfu skuldabréfa og þess háttar, og nota síðan þá fjármuni
sem aflað hefur verið til verkefna sem gefa tekjur. Ef
banki nýtur ekki trausts, þá verður þetta mjög erfitt og
viðskiptavinirnir leita annað með peningana sína og þar
af leiðandi er grundvellinum kippt undan starfseminni.“
– Fyrst þú telur svo vera, hvernig má það vera að banki
eins og Arion banki geri ítrekað þær reginskyssur, ég vil
segja mistök, að taka ákvarðanir, sem beinlínis verða til
þess að draga úr tiltrú almennings og trausti á Arion
banka?
„Þetta er þín lýsing, ekki mín. Við höfum í þessum
banka lagt mikla áherslu á að starfa samkvæmt skýrum
verklagsreglum sem við setjum okkur, þar sem lögð er
áhersla á atriði eins og gegnsæi, jafnræði og fagmennsku.
Við teljum okkur vera að vinna samkvæmt því, en okkur
er alveg ljóst, að ýmsar af þeim ákvörðunum sem við höf-
um tekið hafa mælst misjafnlega vel fyrir. Við erum að
reyna að vinna úr öllum þessum málum sem taka þarf á,
afleiðingum hrunsins, og það erum við að gera eftir bestu
getu.“
– Hafið þið orðið vör við það í miklum mæli að und-
anförnu, að fólk flytti viðskipti sín frá ykkur?
„Nei.“
Haldlitlar tryggingar fyrir láni til Samskipa
– Að afgreiðslu bankans á Samskipum. Nú hafið þið skýlt
ykkur á bak við erlendan banka í þeim efnum og sagt að
þetta væri þeirra ákvörðun, alveg eins og gert var þegar
S-hópurinn var að kaupa Búnaðarbankann, að vísa til er-
lends banka, sem reyndist svo ekki vera neitt. Telur þú
einhverjar líkur á því að almenningur kaupi þennan
málatilbúnað bankans?
„Arion banki er ekki að skýla sér bak við annan banka.
Mál Samskipa eru einfaldlega svona vaxin. Samskip eru
með tvíþætta starfsemi. Starfsemi erlendis er í Sam-
skipum Holding og dótturfélögum þess. Starfsemin hér á
landi er í Samskipum hf. sem einnig er dótturfélag Sam-
skipa Holding. Starfsemin erlendis er miklu meiri en hér
innanlands. Það eru tveir bankar sem fjármagna Sam-
skip. Annars vegar er það Arion banki og hins vegar belg-
ísk-hollenski bankinn Fortis.
Arion banki var í erfiðari stöðu í máli Samskipa en
Fortis. Staðreyndin er sú, að þær tryggingar sem bankinn
hafði voru haldlitlar. Helsta von okkar hér í Arion banka,
til þess að fá skuldir Samskipa greiddar til baka, er sú að
taka þátt í þeirri lausn sem lögð var til. Ef við hefðum
neitað því og sett fyrir okkur frekari viðskipti við stjórn-
arformanninn, Ólaf Ólafsson, þá áttum við það á hættu að
innlend starfsemi félagsins legðist af og við fengjum lítið
sem ekkert upp í skuldirnar.“
– En þessar 600 milljónir sem Ólafur Ólafsson er að
leggja inn í Samskip, til þess að halda 90% yfirráðum í fé-
laginu, eru náttúrlega bara smáaurar, miðað við það sem
félög í hans eigu, að hluta eða öllu leyti, skulda Arion
banka, yfir 200 milljarðar króna, ekki satt?
„Það er auðvitað ekki í mínum verkahring að staðfesta
þessar tölur. Stjórn þessa banka þurfti að standa frammi
fyrir hluthöfum, sem er annars vegar almenningur á Ís-
landi og hins vegar kröfuhafar gamla Kaupþings, og rétt-
læta að við tækjum ekki þátt í þessu og töpuðum að öllum
líkindum milljörðum króna.“
– En kom það aldrei til greina að selja einhverjum öðr-
um Samskip fyrir þessa smáaura, eða jafnvel eitthvað
hærri upphæð?
„Það getur vel verið að það hefði komið til greina, en
við í Arion banka réðum einfaldlega ekki þessari nið-
urstöðu. Við vorum víkjandi aðili í þessari ákvörðun.“
– Er það ekki einkennilegt að bankinn segi ítrekað að
Ólafur Ólafsson skuldi ekki neitt, þegar fyrir liggur að fé-
lög á hans vegum skulda yfir 200 milljarða í Arion banka?
Eignir hans, eru þær ekki að uppistöðu til vegna stöðu-
töku gegn íslensku krónunni, sem margir líta á sem eitt
allsherjar skemmdarverk gagnvart íslenskum almenn-
ingi?
Reynum að finna bestu lausnina í hverju máli
„Það sem við stöndum frammi fyrir er að taka á málum,
einu af öðru, og reyna að finna bestu lausnina út frá hags-
munum bankans, í hverju máli. Aðstæður eru auðvitað
mismunandi og því mismunandi lausnir í hverju máli. En
mér sem aðalstjórnanda bankans og stjórn bankans er
treyst fyrir því að hafa hagsmuni bankans að leiðarljósi og
reyna að hámarka þau verðmæti sem um ræðir í end-
urheimtum bankans.“
– Er það kostur, að þínu mati, að viðskiptamaður sé
ekki í neinum persónulegum ábyrgðum? Nú taka menn
eftir því að meðhöndlun Arion banka á þeim Björgólfs-
feðgum og Ólafi Ólafssyni er mjög ólík. Björgólfur Thor
hefur boðist til þess að greiða helming skuldar feðganna
við bankann, en honum hefur verið stefnt, en Ólafur
Ólafsson greiðir lítið sem ekkert og hann hefur þar að
auki stöðu grunaðs manns vegna markaðsmisnotkunar,
hjá sérstökum saksóknara. Er slíkt til þess fallið að auka
traust bankans á manninum?
„Aftur verð ég að nefna, varðandi málefni Samskipa, að
Arion banki er í þeirri aðstöðu að geta ekki ráðið ferðinni
og við getum því ekki leitt mál til lykta, eins og okkur
sýnist. Við verðum að reyna að gera það besta í þeirri
stöðu sem þar er uppi. Í tilviki Björgólfsfeðga erum við
sömuleiðis að reyna að gera það besta sem við getum í
stöðunni og þannig er það í hverju málinu á fætur öðru.
En aftur að spurningu þinni um persónulegar ábyrgðir,
þá vil ég almennt segja það, að ég mér finnst, a.m.k. hvað
almenning varðar, neytendalán og þess háttar, að það eigi
í hverju tilviki að vega og meta greiðslugetu einstaklings-
Ekki hagstætt
að búta
Haga niður
Finnur Sveinbjörnsson, bankastjóri Arion banka, segir að ef
bankinn hefði bútað Haga niður í einingar hefði hann fengið
mun minna upp í skuldir, ferlið tekið mun lengri tíma og
rekstri fyrirtækisins um allt land verið stefnt í tvísýnu.
Agnes Bragadóttir agnes@mbl.is