SunnudagsMogginn - 14.02.2010, Side 25

14. febrúar 2010 25
Bjarnasonar sem ráðherra að ráða mig sem for-
stöðumann á Litla-Hrauni. Ég er mjög fegin að
Björn treysti mér fyrir þessu verkefni. Mig langaði
að taka þetta starf að mér og á þeim tveimur árum
sem ég hef gegnt því hef ég þroskast í starfi.“
Umgengst þú fanga daglega?
„Já. Ég reyni að þekkja hvern einasta mann með
nafni og vita eitthvað um bakgrunn hans því betr-
unarstarf getur ekki átt sér stað öðruvísi en að
reynt sé að finna hæfileika hvers einstaklings fyrir
sig svo hægt sé að rækta þá. Það næst ekki allt fram
með boðum og bönnum. Sem betur fer hefur
stefnan í fangelsismálum breyst mjög mikið og
menn eru meðvitaðri um það en áður að fangelsi er
ekki bara geymslustaður heldur á fangelsisvist að
vera betrun. Mér finnst það stórsigur þegar ein-
staklingur fer út frá okkur tilbúinn til að takast á
við samfélagið með öðrum hætti en hann gerði áð-
ur.“
Ef maður trúir á betrun en ekki refsingu þá
hlýtur maður að trúa á að það góða sé meira
ríkjandi í fólki en það illa.
„Já, og hafi ég verið sannfærð um það áður en ég
fór í þetta starf þá er ég enn sannfærðari núna.
Auðvitað finnast einstaklingar sem ómögulegt er
að snúa frá rangri braut en þeir eru þá yfirleitt
búnir að stórskemma sig á fíkniefnaneyslu.
Á Litla-Hrauni er meðferðarstarf sem hefur
skilað stórkostlegum árangri. Það er líka hugað að
því að mennta fanga, tveir fangar útskrifuðust sem
stúdentar um jólin og sýndu frábæran náms-
árangur og það stefnir í að að minnsta kosti einn
fangi muni útskrifast í vor. Áhuginn fyrir því að
læra er að aukast hjá föngum. Flestir þessara
drengja hafa flosnað upp úr námi í grunnskóla og
því þarf oft að byrja námið svo að segja frá grunni.
Í fangelsinu er svo þó nokkuð um námskeiðahald. Í
tæpt ár hefur til dæmis verið stunduð þar silf-
ursmíði þar sem fangar smíða hringa, hálsmen og
eyrnalokka. Þeir taka hraun sem er við Bláa lónið,
bræða það upp með gasi og búa til hraundropa og
smíða silfur utan um. Þetta eru þvílíkir listamenn
og sá sem leiðbeinir þeim er agndofa yfir því hvað
þeir búa til fallega gripi.“
Fangar styðja Fangavaktina
Af þessum lýsingum má ráða að þú sért í mjög
gefandi starfi.
„Fólk verður mjög hissa þegar ég segi að það sé
gaman að vinna á Litla-Hrauni, en það er mjög
skemmtilegt. Auðvitað koma erfiðir tímar sem
taka sinn toll af starfsfólki en það koma líka afar
gefandi tímar. Það er mikið verk að vinna því
fangelsin eru yfirfull og tvímennt er í klefa. Mögu-
leikar til umbunar fyrir góða hegðun eru mjög litl-
ir. Allnokkur hluti fanganna, tæplega þriðjungur,
eru erlendir ríkisborgarar og fæstir þeirra tala
önnur tungumál en sitt eigið, þannig að fangelsið
er eins konar alþjóðlegt samfélag, sem er á vissan
hátt flókið.
Í heildina er þetta málaflokkur sem þarf að sinna
mun betur en gert hefur verið. Fangelsinu á Skóla-
vörðustíg ætti að vera búið að loka fyrir mörgum
árum og það sama á við um kvennafangelsið í
Kópavogi því aðstæður á þessum stöðum eru ekki
nægilegar góðar. Því miður hafa konur ekki sömu
tækifæri innan fangelsanna og karlar. Deildaskipt-
ing er til dæmis ekki möguleg í Kópavogsfangels-
inu og möguleikar til að flytja konur í opnari úr-
ræði eru litlir. Ég fullyrði að það er ekki hægt að
reka fangelsiskerfið eins vel og gert er í dag nema
vegna þess að þar er frábært starfsfólk sem sinnir
starfinu af hugsjón, því ekki trekkja launin! Ég hef
hins vegar verulegar áhyggjur af því að það er
skortur á aðstoð við aðstandendur, sem brotna oft
þegar einhvern þeim nákominn fremur alvarleg
afbrot. Það er einnig áhyggjuefni hversu lítið er
hugað að fórnarlömbum afbrota og aðstandendum
þeirra.“
Hinir frábæru þættir Fangavaktin voru teknir
upp að stórum hluta á Litla-Hrauni. Það hlýtur
að hafa sett sinn svip á fangelsislífið.
„Fagfólkið sem stóð að Fangavaktinni er ein-
stakt og á aðdáun allra á Litla-Hrauni sem áttu
samskipti við það. Þetta fólk kom fram við starfs-
fólk og fanga af mikilli virðingu og frumsýndi
fyrstu tvo þættina af Fangavaktinni á Litla-
Hrauni. Fangarnir horfðu svo á alla þættina í sjón-
varpi og sömuleiðis á endursýningar. Fangavaktin
fékk fjölda tilnefninga til Eddunnar og á stuðning
okkar allra á Litla-Hrauni. Vonandi verður svo
einhver til þess að koma með kvikmyndina Bjarn-
freðarson og sýna hjá okkur því ekki fara strák-
arnir mínir í bíó.“
Hvað heldurðu að þú verðir lengi í þessu
starfi?
„Ég er ráðin til fimm ára. Ég vakna klukkan sex
á morgnana og hlakka til að fara í vinnuna. Þannig
hefur það verið allt frá því ég tók við starfinu. Ef ég
hætti að sinna þessu starfi af lífi og sál þá vona ég
að einhver verði til að benda mér á að ég eigi að
fara að gera eitthvað annað.“
Morgunblaðið/Golli
Blæbrigði vatnsins er fagurlega myndskreytt bók um
sögu vatnslitamálunar á Íslandi. Í ítarlegri umfjöllun
rekur Aðalsteinn Ingólfsson sögu þessa listforms síðustu
130 árin. Hér eru einkenni vatnslitanna dregin fram sem
og fjölbreytileiki þeirra. Bókin er ein stærsta úttekt sem
gerð hefur verið á íslenskri vatnslitalist og geymir
myndir af verkum yfir 60 listamanna.
Bókin sem unnin er í samstarfi við Listasafn Reykjavíkur
kemur út samhliða samnefndri sýningu á Kjarvals-
stöðum. Þetta verk ætti enginn listunnandi að láta fram
hjá sér fara.
Bókaútgáfan Opna - Skipholti 50b - 105 Reykjavík - sími 578 9080 - www.opna.is
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA