SunnudagsMogginn - 06.06.2010, Side 24
24 6. júní 2010
Á
yfirbyggðu útisvæði stormar
hópur krakka um á hopp-
boltum, smiðshögg berast að
neðan frá leiksvæðinu og í einu
horni svalanna sitja arkitektar framtíð-
arinnar og byggja hús úr hola–kubbum. Á
meðan fá litlu stubbarnir sér lúr í einu
hreiðrinu innandyra. Við erum stödd í
Krikaskóla í Mosfellsbæ, sem nýverið opn-
aði dyrnar að nýju skólahúsnæði, en í skól-
anum er leikskólastigið og yngsta stig
grunnskólans brædd saman í eina heild.
Þannig verða nemendurnir á aldrinum eins
til níu ára þegar skólinn verður fullskip-
aður.
Hönnunarferli skólans hófst árið 2007
þegar Mosfellsbær auglýsti eftir hópum til
að taka þátt í samkeppni um hönnun skóla
fyrir börn á aldrinum eins til níu ára. „Það
var svolítið óvenjulegt að óskað var eftir
því að í teymunum væru arkitektar, verk-
fræðingar, landslagsarkitektar og skóla-
ráðgjafar sem ynnu að skólastefnu,“ út-
skýrir Steffan Iwersen, arkitekt hjá
Einrúmi, sem hlaut hnossið ásamt arki-
tektastofunni Arkiteo. Auk þeirra voru í
hönnunarteyminu Emil Guðmundsson,
landslagsarkitekt frá Suðaustanátta, verk-
fræðingar frá VSB, Helgi Grímsson, skóla-
stjóri Sjálandsskóla, Sigrún Sigurðardóttir
leikskólastjóri og Andri Snær Magnason
rithöfundur. „Það var líka óvenjulegt að í
venjulegum samkeppnum fá arkitektar yf-
irlit yfir hvaða rými eiga að vera í bygging-
unni og hugmyndafræði hússins, en það
var ekki í þessu tilfelli. Okkur var bara sagt
að finna út hvað ætti að vera í húsinu enda
var það okkar hlutverk að búa til skóla-
stefnuna.“
Fljótlega í hönnunarferlinu ákvað hóp-
urinn að ganga út frá hugmyndinni um
lífsins tré við hönnun á skólanum eins og
kollegi Steffans hjá Einrúmi, Kristín Brynja
Gunnarsdóttir, útskýrir. „Við ákváðum
líka að hafa skólann á tveimur hæðum og
hafa þau fög sem krefjast mikillar virkni á
neðri hæðinni. Þar eru tónlistar- og hreyf-
irými, matsalur og ýmsar smiðjur, t.d. fyrir
myndlist, matreiðslu og fleiri. Uppi eru hins
vegar leik- og kennslurými. Brúnn litur er
niðri við jörðina þaðan sem tréð vex upp en
stofninn er stiginn í miðrými hússins. Hann
kvíslast svo eins og greinar upp á efri hæð-
ina – trjákrónuna – þar sem græni liturinn
er allsráðandi og hreiðrin halda enn þéttar
utan um börnin en gert er annars staðar í
húsinu.“
Skóli sem dafnar vel
Þau segja það hafa verið lærdómsríkt að
vinna með skólafólki eins og Helga og Sig-
rúnu að því að móta stefnu skólans.
„Kennsla er í dag ekki lengur í afmörkuðu
rými þar sem kennarinn situr og fræðir
krakkana einhliða heldur er mikil gagn-
virkni fram og til baka, ekki bara frá kenn-
ara til nemenda heldur líka milli nemenda,
milli aldurshópa og milli kennara,“ segir
Steffan. „Við þurftum að skapa umhverfi
utan um þetta. Við höfum sagt að skóli sé
ekki undirbúningur fyrir lífið, heldur er
hann lífið í sjálfu sér. Við eyðum svo mikl-
um tíma í skóla – tuttugu, jafnvel þrjátíu
árum og þá er það stór hluti af lífinu.“
Einar Ólafsson, arkitekt hjá Arkiteo,
tekur undir þetta. „Þetta var mjög
skemmtileg vinna enda hef ég ekki upp-
lifað áður jafn sterkt að vinna svona heild-
stætt með ólíku fólki. Þarna voru það ekki
bara arkitektinn og verkkaupinn sem
funduðu heldur leystu skólaráðgjafar,
verkfræðingar, hönnuðir og heimspek-
ingar úr öllum málum á sameiginlegum
fundum.“
Og þau segja frábært að sjá húsið rísa og
fyllast lífi. „Það besta er að sjá að skólinn
virki. Þá líður manni vel því þá hefur
barnið vaxið vel.“
Leika og læra
í lífsins tré
Tveir mánuðir eru síðan ný bygging Krikaskóla í Mosfellsbæ var tekin í
notkun en í hönnunarferlinu var byggingin mótuð samhliða stefnu skól-
ans, sem er um margt nýstárleg.
Myndir: Haraldur Guðjónsson hag@internet.is
Texti: Bergþóra Njála Guðmundsdóttir ben@mbl.is
Kristín Brynja Gunnarsdóttir og Steffan Iwersen hjá Einrúmi og Einar Ólafsson frá Arkiteo.
’
Við höfum sagt að
skóli sé ekki und-
irbúningur fyrir lífið,
heldur er hann lífið í sjálfu
sér. Við eyðum svo miklum
tíma í skóla – tuttugu, jafn-
vel þrjátíu árum og þá er
það stór hluti af lífinu.
Mörkin milli inni og úti eru óskýr þar sem
víða er hægt að ganga beint úr innirýmum
út á yfirbyggð útisvæði með gervigrasi sem
verða eðlilegt framhald af kennslurýmum og
nýtast einnig sem slík.
Steinar sem stingast upp úr stéttinni á
skólalóðinni eru skemmtileg leiktæki. Nið-
urfallsgrindin handan steinanna er til að
taka við fossi sem steypist fram af þakbrún
skólans í rigningu.
Krikaskóli var tekinn
í notkun í mars.