SunnudagsMogginn - 06.06.2010, Blaðsíða 41
6. júní 2010 41
P
ortúgal getur vissulega gert tilkall til
þess að eiga einn stórkostlegasta vínstíl
veraldar, þar sem púrtvínin eru annars
vegar. Lengi vel var líka vinsælasta vín-
tegund heimsins frá Portúgal – rósavínið Mateus.
Samt sem áður hafa portúgölsku vínin eiginlega
aldrei komist almennilega á kortið sem heild.
Þeir sem horfa fram hjá Portúgal missa hins
vegar af ýmsu. Víngerð á sér langa sögu og ríka
hefð þar eins og annars staðar í Suður-Evrópu og
mörg vínanna sem framleidd eru í vínhéruðum
landsins eiga sér enga hliðstæðu annars staðar í
heiminu.
Annars vegar vegna þess að þau eru ræktuð við
aðstæður sem eru oft einstakar og hins vegar
vegna þess að í Portúgal er að finna aragrúa vín-
þrúgna sem hvergi annars staðar er að finna.
Þessi blanda gerir að verkum að Portúgal á
marga stórkostlega vínstíla.
Byrjum til dæmis á Vinho Verde eða „græna
víninu“ sem framleitt er úr þrúgunum Arint,
Avesso, Azal og Loureiro í hinu iðjagræna héraði
Minho í norðurhluta landsins. Létt og áfengislítil,
fersk og oft allt að því perlandi með agnarsmáum
votti af kolsýru. Oft svekkjandi en þegar vel lætur
einstök og undursamleg. Það sama má segja um
vínin frá sama svæði úr Alvarinho-þrúgunni,
þeirri sömu og kölluð er Albarino Spánarmegin
við landamærin og er þar ekki síst ræktuð í Rias
Baixas.
Í Dao eru framleidd rauðvín sem stundum eru
borin saman við Búrgundarvínin vegna þess að
þau byggjast yfirleitt á fágun og fínleika en ekki
afli og samþjöppun. Hér er það þrúgan Touriga
Nacional sem stendur á bak við bestu vínin en
eftir því sem maður smakkar fleiri vín frá Portú-
gal kann maður betur að meta magnaða eiginleika
þeirrar þrúgu, sem að öðrum ólöstuðum ber af í
portúgölsku flórunni. Tinta Roriz er einnig mikið
ræktuð í Dao en hún er eina meginþrúga Portú-
gals sem ekki er upprunnin þaðan. Margir þekkja
hana eflaust undir hinu spænska nafni Tempr-
anillo og hinum megin á Íberíuskaganum er hún
þrúgan á bak við mörg af þekktustu vínum Spán-
ar svo sem þau frá Rioja og Ribera del Duero.
Syðst er svo að finna Alentejo þar sem Portúgal
breytir um svip. Hæðirnar sem einkenna lands-
lagið í norður- og miðhluta landsins breytast í
endalausa sléttu og Atlantshafið missir tangarhald
sitt á loftslaginu, sem verður þurrara og heitara.
Er Alentejo oft lýst sem Nýja heimi Portúgals.
Vínin sólbökuð, heit, djúp og krydduð. Það eru
ekki síst nýbylgjuframleiðendur sem hafa komið
Alentejo á kortið með vínum sem einmitt minna
oft á vín Kaliforníu eða Ástralíu í stílnum. Hér má
líka finna alþjóðlegar þrúgur á borð við Syrah og
Cabernet í bland við þær portúgölsku.
Það er hins vegar erfitt að alhæfa um Alentejo.
Héraðið er það stærsta í Portúgal og vínsvæðin
mörg og meirihluti Alentejo-vína er í gamaldags,
hefðbundnum stíl.
Í rauðum vínum er það hins vegar Douro sem
skarar fram úr. Vínekrurnar sem teygja sig í
endalausum stöllum upp brattar hlíðarnar með-
fram ánni Douro hafa löngum fyrst og fremst
verið ræktaðar vegna þrúgna til púrtvínsfram-
leiðslu. Á síðustu árum hafa menn áttað sig æ
betur á því að rauðvínin af þessu svæði geta verið
mögnuð.
Loftslagið er heitt og þurrt og jarðvegurinn
grýttur og eftir því sem áin tekur á sig hlykki
breytast aðstæður og þar með vínin sem af ekr-
unum koma. Fyrsta alvöru rauðvínið sem fram-
leitt var til sölu
sem rauðvín en
ekki styrkingar
sem púrtvín hét
Barca Velha og var
hugarfóstur eins af
víngerðarmönnum
púrtvínshússins
Ferreira. Hann
fékk þessa hug-
mynd í kollinn
eftir heimsókn til
Bordeaux í Frakk-
landi og lét úrtölur
ekki á sig fá. Barca
Velha er enn í dag
algjörlega stórkostlegt vín, ekki bara það besta í
Portúgal, heldur vín sem getur keppt við þau
bestu í heiminum.
Stöðugt fleiri framleiðendur hafa hins vegar
fylgt í kjölfarið, oftar en ekki eru það púrtvíns-
húsin sem taka smá hliðarspor – og þeim fjölgar
stöðugt Douro-vínunum sem vekja athygli.
Alls er að finna tæplega hundrað þrúgutegundir
í ræktun í Douro en smám saman fóru menn að
skilgreina hverjar það væru sem best hentuðu til
rauðvínsgerðar. Þær eru nú yfirleitt Touriga Na-
cional, Touriga Francesa, Tinta Cao og Tinto Ro-
riz.
Douro-vínin eru smám saman að koma Portú-
gal á kortið og opna augu manna fyrir þeim fjár-
sjóðum sem leynast í vínkjöllurum landsins.
Næst Nýi heimurinn vs. sá gamli.
Leynivínin frá Portúgal
Í rauðum vínum er það Douro sem skarar framúr.
Vín 101
Ellefti hluti
Steingrímur
Sigurgeirsson
’
Loftslagið er
heitt og þurrt
og jarðveg-
urinn grýttur og
eftir því sem áin
tekur á sig hlykki
breytast aðstæður
og þar með vínin
sem af ekrunum
koma.
Jón Rúnar Sigurðsson að
störfum í eldhúsinu á Cafe
Alma á Íslandsbryggju.
Ljósmynd/Kristjana Sigurðardóttir
5 eggjarauður létt þeyttar
Allt fer saman í pott og hitið við vægan hita, hrærið stöð-
ugt í pottinum með sleikju og vel við botninn á pottinum
svo eggjarauðurnar sitji ekki fastar þar. Má alls ekki
sjóða!
Þegar blandan er farin að þykkna, takið þá pottinn af
hellunni og hrærið í 2 mín. Blandið matarlíminu saman við
og hellið síðan í gegnum sigti yfir súkkulaðið. Hrærið
súkkulaðið og kremið vel saman. Því næst er rjómanum
blandað varlega saman við súkkulaðið með sleikju.
Setjið í form eða skálar eftir eigin höfði og kælið í 2
klukkustundir við 4 gráður á Celsius.
Með eftirréttinum er tilvalið að hafa hindberjasósu og
hindberjasorbet.
Einföld hindberjasósa
100 g af frosnum hindberjum
70 g af sykri
Sett í pott og suðan látin koma upp, síðan látið standa
með loki á pottinum í 10 mínútur og loks sett í blender.
Súkkuladimousse
með chilli og tímían.