Fréttablaðið - 14.10.2011, Blaðsíða 40

14. október 2011 FÖSTUDAGUR24
BAKÞANKAR
Magnús
Þorlákur
Lúðvíksson
Eini verjandi svona persónu
er sá sem leikur hana
Sigurður Sigurjónsson leikur spillta löggu í
kvikmyndinni Borgríki.
Meðal annars efnis
Ömmurnar syngja með
Nanna Bryndís Hilmarsdóttir, söng-
kona Of Monsters and Men, er
ánægð með breiðan hlustendahóp
hljómsveitarinnar, sem er ein sú
umtalaðasta á Íslandi í dag.
1
6 7 8
10
13
119
12
15
16
18
21
20
17
14
19
2 3 4 5
krossgáta
■ Pondus Eftir Frode Øverli
■ Gelgjan Eftir Jerry Scott & Jim Borgman
■ Handan við hornið Eftir Tony Lopes
■ Barnalán Eftir Jerry Scott & Rick Kirkman
LÁRÉTT
2. eyja í asíu, 6. járnstein, 8. húðsepi
milli táa, 9. rangl, 11. átt, 12. jarð-
sögutímabil, 14. gróðabrall, 16.
nafnorð, 17. sægur, 18. skelfing, 20.
drykkur, 21. málmhúða.
LÓÐRÉTT
1. kvenklæðnaður, 3. frá, 4. fok-
sandur, 5. sóða, 7. vopn, 10. ferðalag,
13. tækifæri, 15. smyrsl, 16. net, 19.
ónefndur.
LAUSN
LÁRÉTT: 2. java, 6. al, 8. fit, 9. ráf, 11.
na, 12. ísöld, 14. brask, 16. no, 17.
ger, 18. ógn, 20. te, 21. tina.
LÓÐRÉTT: 1. sarí, 3. af, 4. vindset,
5. ata, 7. lásbogi, 10. för, 13. lag, 15.
krem, 16. nót, 19. nn.
Því miður er allt
uppbókað hjá
heimilislækn-
inum í dag.
Ertu búinn að
prófa að fara
á Slysavarðs-
stofuna?
Ekki
spyrja!
Á ég að segja
ykkur svolítið
skrítið?
Ég byrjaði að vinna risastórt
líffræðiverkefni um leið og því
var úthlútað, vann aðeins í því
á hverjum degi og kláraði það
þremur dögum fyrir skiladaginn!
Það mætti jafnvel
halda að það hafi
verið eitthvað vit í
öllum fyrirlestrunum
ykkar um vinnubrögð
við heimanámið.
Rólegur...
Læknir
Hæ!
Hvernig
var í skól-
anum?
Gaman.
Fínt.
Kennar-
inn sagði
að ég
ætti að
láta þig
fá þetta.
Arrrg!
Lýs í bekknum
þínum?
Róleg Jóna, þetta er ekkert
stórmál.
Ekki hræða börnin.
Hvernig
eru lýs?
Klór!
Klór! Klór!
Klór!
GA
AA
A!
Stærðfræðingur einn, sérlega auðmjúk-ur, bað eitt sinn hagfræðinginn Paul
Samuelson að nefna eina hugmynd úr
félagsvísindunum sem væri sönn og lægi
ekki í augum uppi. Svar Samuelsons var
kenning Ricardos um hlutfallslega yfir-
burði. Þar hitti hann naglann á höfuðið!
Hugmyndin snýst um að eins manns gróði
sé ekki alltaf annars tap, að viðskipti geti
bætt allra hag. Einföld hugmynd, oft end-
urtekin, en það kemur reglulega í ljós að
hugmyndin á merkilega víða undir högg
að sækja. Til dæmis þegar tollamúrar
eru lofsamaðir eða því haldið fram að
menn eins og Huang Nubo ætli sér
að græða rosalega mikið „á okkar
kostnað“. Viðskipti eru yfirleitt af
hinu góða, ekki því vonda.
HUGMYNDIN á hins vegar víðar
við en einungis í samhengi við-
skipta. Til að mynda getur sam-
starf bætt allra hag án þess að
nokkur tapi. Þegar einstak-
lingar taka höndum saman,
skipta með sér verkum og
nýta styrkleika hver annars
þá er útkoman oftar en ekki
betri en ef þeir hefðu unnið
hver fyrir sig. Til dæmis benti
Coase á að því fylgir margvís-
legur kostnaður að taka þátt í
viðskiptum. Samstarf getur hins
vegar lækkað þann kostnað. Þetta skýrir
af hverju atvinnulífið er ekki samsett af
eintómum einyrkjum, af hverju fyrirtæki
spretta upp.
AF NÁKVÆMLEGA sömu ástæðu er eins
ríkis gróði ekki alltaf annars ríkis tap.
Þvert á móti er það yfirleitt hugmyndin að
baki alþjóðasamstarfi að allir þátttakendur
njóti góðs af. Ríki geta til dæmis hagnast
á því að setja sér sameiginlegar reglur um
viðskipti og markaði með það fyrir augum
að lækka viðskiptakostnað sín á milli og
auka stærðarhagkvæmni. Þetta er einmitt
hugmyndafræðin að baki Evrópusamband-
inu, þótt það hafi stundum teygt sig inn á
svið sem það ætti betur að láta í friði.
ÞESS VEGNA er furðuleg hugmyndin
sem er reglulega sett fram á Íslandi að
eina mögulega ástæða þess að ESB vilji
nokkuð með Ísland hafa sé græðgi í það
sem hingað sé að sækja. „Það“ vilji græða
á okkar kostnað. Það er auðvitað fráleitt
að ætla að 27 sjálfstæð þjóðríki kjósi af
fúsum og frjálsum vilja að taka þátt í sam-
starfi sem snúist um að arðræna einstök
ríki. Það hljómar ekki eins og félagsskapur
sem nokkurt ríki myndi vilja tilheyra og er
sérdeilis slæm lýsing á því fyrirbæri sem
ESB er. Þvert á móti liggur að baki ESB sú
hugmynd að samstarf, líkt og viðskipti, geti
bætt allra hag.
Eins manns gróði …