Morgunblaðið - 09.12.2010, Blaðsíða 4
FRÉTTASKÝRING
Egill Ólafsson
egol@mbl.is
Þeir samningar sem stjórnvöld
gerðu á síðasta ári um uppgjör vegna
Icesave-samninganna fólu í sér að
greiddir yrðu 5,55% vextir af Ice-
save-skuldinni og greiðslum skyldi
ljúka 2024. Reyndar var gert ráð fyr-
ir þeim möguleika að hægt væri að
lengja í láninu til 2030 eða jafnvel
lengur. Óljósara var hins vegar
hversu mikið Íslendingar þyrftu að
greiða samkvæmt samningunum, en
flestir töluðu um hundruð milljarða
frekar en tugi milljarða.
Upphaflegir samningar voru und-
irritaðir 5. júní 2009, en þeir gerðu
ráð fyrir að Bretar og Hollendingar
veittu Tryggingasjóði innstæðueig-
enda og fjárfesta lán til 15 ára til að
greiða Icesave-skuldbindingarnar í
Bretlandi og Hollandi. Sjóðurinn,
sem var á ábyrgð ríkisins, átti síðan
að greiða lánið til baka á 15 árum.
Samningarnir gerðu ráð fyrir að
ekki væru greiddar afborganir af
láninu fyrstu 7 árin, en reikna átti
vexti frá 1. janúar 2009. Endur-
greiðslur áttu að hefjast árið 2016 og
greiða átti skuldina upp á 8 árum
með fjórum jöfnum greiðslum á ári.
Vextir á láninu áttu að vera 5,55%
og átti að leggja ógreidda vexti við
höfuðstólinn.
Þegar samningurinn var kynntur
á Alþingi kom strax fram hörð gagn-
rýni á hann. Eftir langar umræður
var samningurinn samþykktur með
ströngum skilyrðum sem þingmenn í
stjórn og stjórnarandstöðu tóku þátt
í að semja. Stjórnvöldum var falið að
ræða þessi skilyrði við bresk og hol-
lensk stjórnvöld. Þau féllust á sumt
en annað ekki, en viðauki við samn-
inginn var lagður fyrir Alþingi um
haustið.
Alþingi hafði lagt áherslu á að sett
væru efnahagsleg viðmið inn í samn-
inginn, sem þýddi að ef efnahagsþró-
un á Íslandi yrði ekki eins jákvæð og
vonast var eftir yrðu afborganir af
Icesave-skuldinni lægri. Alþingi vildi
fá ákvæði inn í samninginn um að
það sem eftir stæði af lánsupphæð-
inni árið 2024 myndi falla niður. Á
þetta féllust Bretar og Hollendingar
ekki, en þeir samþykktu hins vegar
að setja inn ákvæði um efnahagsleg-
ar forsendur, sem þýddi lægri af-
borganir ef hagvöxtur yrði undir til-
teknum mörkum. Viðaukasamn-
ingurinn gerði síðan ráð fyrir
að ef eitthvað stæði eftir
af lánsupphæðinni
árið 2024 yrði
lánstíminn fram-
lengdur til 2030
og jafnvel lengur
ef þurfa þætti.
Engin breyting var
gerð á vaxtaprósent-
unni í viðaukasamn-
ingnum. Forsetinn vísaði
samningnum til þjóðar-
innar og hann var felldur.
Lánið var til 15 ára
með 5,5% vöxtum
Íslensk stjórnvöld sömdu tvisvar um Icesave á síðasta ári
Morgunblaðið/Jakob Fannar
Synjun Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, vísaði Icesave-lögunum til þjóðarinnar, en þeim var hafnað.
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. DESEMBER 2010
BAKSVIÐ
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Samninganefnd Íslands vegna Ice-
save hélt til Lundúna í gærmorgun,
til viðræðna við bresku og hollensku
samninganefndirnar.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins hélt sendinefndin héðan af
landi í gærmorgun, með það að
markmiði, að nefndarmenn gætu
sett stafi sína undir samningsdrög,
sem yrðu þá væntanlega nefnd vilja-
yfirlýsing (e. A Letter of Intent).
Seint í gærkvöld lá ekki fyrir nið-
urstaða um það hvort það markmið
næðist og ekki hafði verið afráðið
hvernig fundarhöldum yrði háttað í
dag.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins eru ekkert mjög stórt
ágreiningsefni þjóðanna óumsamin,
en þó eru ákveðin mál sem samn-
inganefndir þjóðanna hafa ekki náð
saman um. Samkvæmt sömu heim-
ildum mun þeirra stærst vera
ágreiningur íslensku samninga-
nefndarinnar við þá bresku, sem
gerir kröfu fyrir hönd breska ríkis-
sjóðsins, að hann fái ákveðna hlut-
deild í vöxtum og betri heimtum
eigna gamla Landsbankans, verði sú
raunin að endurheimtur verði betri
en reinað hefur verið með. Gengur
krafa Bretanna m.a. út á það að þeir
fái vexti sem söfnuðust á kröfu Bret-
anna fram að kröfulýsingu. Mun í
þessum efnum vera tekist á um upp-
hæð á bilinu 15 til 20 milljarðar
króna. Á þessa kröfu hefur íslenska
nefndin ekki fallist.
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,
formaður Framsóknarflokksins,
sagðist í samtali við Morgunblaðið í
gærkvöld ekki skilja hvers vegna
það hafi átt að vera markmið samn-
inganefndarmannanna íslensku, að
setja stafi sína á eitthvert plagg í
Lundúnum. „Það eina sem þeir hafa
umboð til þess að gera, er að kanna
hvort það er komið fram nýtt tilboð
frá Bretum og Hollendingum og
koma svo heim og kynna okkur það,“
sagði Sigmundur Davíð.
Fæst orð hafa minnsta ábyrgð
Niels Redeker, upplýsingafulltrúi
hollenska fjármálaráðuneytisins,
sagði í samtali við Morgunblaðið síð-
degis í gær, að þeir hollensku emb-
ættismenn sem væru í viðræðunum
fyrir hönd hollenska fjármálaráðu-
neytisins væru bjartsýnir á að lyktir
málsins væru skammt undan.
„Við höfum vitanlega átt í viðræð-
um svo vikum skiptir og ég held að
það sé alveg óhætt að segja að við
séum nálægt því að ná samkomulagi.
Við bíðum nú tveggja lögfræðilegra
álitsgerða frá Íslandi og að þeim
fengnum held ég að fátt sé eftir, en
ég get því miður ekki sagt fyrir um
hversu langan tíma það tekur að
ljúka þessu. Fæst orð hafa kannski
minnsta ábyrgð í þessum efnum, því
við höfum oft áður sagt að viðræður
væru á lokastigi,“ sagði Redeker.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins í gærkvöld voru lögfræði-
legu álitsgerðirnar sem Redeker til-
greindi í samtali við Morgunblaðið,
ekki neitt til þess að hafa áhyggjur
af. Þær hafi snúist um heimildir, eins
og greiðsluheimildir, sem altítt sé að
óskað sé eftir í slíkum samningavið-
ræðum og þær lægju nú fyrir, en þó
með þeim fyrirvara að gengið yrði
frá samningi á milli ríkisstjórna Ís-
lands, Bretlands og Hollands.
Þríhliða Ice-
save-viðræður
í Lundúnum
Markmið að undirrita samningsdrög
Morgunblaðið/Kristinn
Alvarlegur Steingrímur J. Sigfús-
son, fjármálaráðherra.
Ræddu Icesave í
utanríkismálanefnd
» Þeir Steingrímur J. Sigfús-
son, fjármálaráðherra, Össur
Skarphéðinsson, utanríkis-
ráðherra, og Árni Páll Árnason,
efnahags- og viðskiptaráð-
herra, mættu á fund utanríkis-
málanefndar í gærkvöld, þar
sem Icesave var rætt.
» Í máli ráðherranna kom
fram að ekki yrði gengið frá
neinu endanlega á fundunum í
Lundúnum. Það yrði Alþingi
sem á endanum fjallaði um
Icesave og tæki pólitíska af-
stöðu til málsins.
Fjármálakreppan afhjúpaði alvarlega
veikleika í evrópskri innistæðuvernd
og gróf undan trú innistæðueigenda á
fyrirheitið um ákveðna lágmarks-
tryggingu innistæðna. Þetta er nið-
urstaða Tobiasar Fuchs, fræðimanns
við Evrópska háskólann í Þýskalandi,
í grein í desemberhefti lagatímarits-
ins EWS, Europäisches Wirtschafts-
und Steuerrecht.
Fuchs segir í greininni að í reglu-
verki Evrópusambandsins sé ekki
kveðið á um að ríkissjóður tiltekins
lands beri ábyrgð á því að nægt fé sé
fyrir hendi í tryggingasjóðum til að
greiða lágmarkstryggingu. Tilskipun
Evrópusambandsins 19/94/EC skuld-
bindi því ekki íslenska ríkið til að að-
stoða tryggingasjóð innistæðna með
því að leggja til fé.
Hann lýsir jafnframt í greininni til-
raunum og hugmyndum um að
breyta regluverkinu til að bæta upp
fyrir þennan galla í innistæðutrygg-
ingum. Evrópusambandið hafi reynt
að leyna því að innistæðutrygg-
ingakerfið væri ekki fullnægjandi.
Breytingunum sé ætlað að sverfa af
vankanta, sem Bretar og Hollend-
ingar segi að ekki séu fyrir hendi í
rökstuðningi sínum fyrir því að Ís-
lendingar hafi brotið gegn reglunum
um innistæðutryggingar. kbl@mbl.is
Ríkissjóðir ekki ábyrgir
Morgunblaðið/Ómar
Alþingi Íslenska ríkinu ber ekki skylda til að greiða Icesave-skuldbindingar
Landsbankans að mati þýsks fræðimanns. Málið kemur til kasta Alþingis.
Þýskur fræðimaður telur að tilskipun ESB skuldbindi ekki
ríkið til að leggja Tryggingasjóði innistæðueigenda til fé
Landsbankinn stofnaði um
340 þúsund Icesave-reikninga
í Bretlandi og Hollandi á ár-
unum 2006-2008. Því miður
gekk bankanum mjög vel að
safna innlánum í þessum
löndum. Í Bretlandi voru rúm-
lega 4,5 milljarðar punda á
reikningunum þegar bankinn
hrundi, en tæplega 1,7 millj-
arðar evra voru á reikning-
unum í Hollandi.
Samkvæmt samningnum
átti íslenski tryggingasjóð-
urinn að ábyrgjast að hámarki
kröfu að fjárhæð 20.887 evrur
fyrir hvern innstæðueig-
anda, auk vaxta. Þetta
voru samtals um
1200 milljarðar ís-
lenskra króna. Nota
átti eignir Lands-
bankans til að
greiða inn-
stæðueigendum til
baka, en óvissa ríkti
um hversu mikið af
þessum eignum
myndi endurheimtast.
1200 millj-
arða skuld
ICESAVE-REIKNINGARNIR
Gullfallegar smásagnir
Ljóðrænar og
gullfallegar smásagnir um
ævintýri hvunndagsins.
salka.is
„Það er einhver tærleiki
í textum Þóru sem gerir
þá bæði aðgengilega og
heillandi, jafnt þá kómísku
sem þá alvörugefnu.“
Úlfhildur Dagsdóttir,
Bókmenntir.is