Birtingur - 01.01.1958, Blaðsíða 26

jafnvel roskna menn til þess að gerast þjóð-
arhetjur með því að setja saman og flytja
hugljúf lög og yrkingar í stílnum: Brúna-
ljósin brúnu, — það er líkast til ný upp-
finning af ljósum sem hjartaknosarar festa
við augabrúnir þegar þeir þurfa að fara
dimma vegi á fund sinnar heittelskuðu en
skáldið situr við veginn með sílófón sinn og
útmálar í orðum og tónum hina hugljúfu
sýn.
Já en góði maður þér skuluð bara loka
fyrir tækið yðar. En raunar kemur í ljós að
það er ekki einhlítt því að hér ríkir þess-
konar byggingartækni að það er einsog þil
og skilveggir í húsum séu aðeins til að fela
ásjónu eins fyrir augliti hins án þess að veita
nokkra mótstöðu því sem kann að ganga út
úr einu útvarpstæki svo heilar húsasam-
stæður geta notast við sama tæki, sama
smekk.
Tækninni hefur fleygt svo fram undan-
farið og útvarpstæki eru orðin það öflug
hér að borgin glymur af samspili þeirra
gegnum alla veggi og skyldi einhver vera
þannig sinnaður að hann kysi heldur að
sökkva huga sínum í önnur efni en þau sem
útvarpið leggur til með því ríka hugmynda-
fjöri sem þar gerist þá skal það í hann
samt. Öll hin daglegu dægurlagaprógrömm
hvort sem þau eru kennd við mánudaga eða
þriðjudaga eða helguð sjómönnum bókhöld-
urum eða bæjarvinnunni hljóta að dynja á
honum, auk þess andrík erindi undir yfir-
skriftinni Um Daginn og Veginn, allt niður
í reglubundna langa og ítarlega upplestra á
tölum sem eru ekki umræður um fjárlög Al-
þingis eða greinargerð fyrir hagfræðilegri
þróun atvinnuveganna heldur skýrsla út-
varpsstjórans um starf þessarar svokölluðu
menningarstofnunar: í þeim skýrslum stend-
ur hve margar mínútur og sekúndur ætlazt
er til að hlustendur meðtaki efnið með bros
á vör sem einhverskonar gamansemi eða
skemmtiefni en þar hefur láðst að geta þess
að samanlagt hafa íslenzkir rithöfundar
fengið greitt sem ritlaun eitt árið 4000
krónur sem svarar til þess sem einstakur
hlaunagleiður maður fékk fyrir einn og hálfan
skemmtiþátt í flokki sem stóð lengi vetrar
í fyrra minnir mig, — en þættir hans byggð-
ust á því að kalla fólk upp á svið í stóru
samkomuhúsi og láta það skemmta sér sjálft
og öðrum með því að svara spurningum —
og hafði auk þess ágóðann af skemmtuninni,
inngangseyrinn.
En hvað skyldi vera gert til þess að reyna að
fá listrænt efni, bókmenntir eða þá erindi sem
skemmti án þess að vera fíflaskapur og erindi
sem eru fróðleg án þess að vera framreidd með
þurrdrumbslegu dauflyndi sem drepur af sér
alla áheyrendur eins og skemmdur matur á
sveitahóteli eyðileggur öll ferðamannavið-
skipti annarsstaðar en á íslandi? Hví er ekki
hægt að miðla fróðleik ofurlítið fjörlega?
Hvers vegna þarf að umgangast allt mennt-
andi efni eins og Kalvinistaprestur boðskap-
inn um eilíft líf, en maður sagði mér að
Kalvin hefði einu sinni á ævi sinni brosað,
ég man ekki hvort mér var sagt hvers vegna.
Það er eins og ábyrgir aðilar titri af ótta
við hvern hressilegan lífsgust en halli sér
því feginslegar að svæfli hins gamalkunna
þar sem setningarnar koma sjálfkrafa í
föstu formi og hvert orð er svo stærðfræði-
lega steindautt og óviðkomandi manneskj-
unum, sá sem semur erindi fyrir útvarpið
getur látið frasana renna á böndum sjálf-
virkum, og erindin verða til þannig að höf-
Birtingur 20