Birtingur - 01.01.1958, Blaðsíða 28

ins í heild þann ruddaskap að láta sjálfs-
auglýsingarprógramm eins og sunnudags-
þáttinn Á bókamarkaðnum líðast 1 staðinn
fyrir að fela einhverjum smekkvísum manni
sem eitthvað þekkir til bókmennta að halda
úti þætti til að kynna rithöfunda og skáld.
Hvenær hefur það komið fyrir að útvarpið
sýni skáldum og rithöfundum þjóðarinnar
þó ekki væru nema fjögur prósent af þeirri
djúpu virðingu og andagt sem gert er við
dæguriagahöfunda eða spretthlaupara, hve-
nær heyrum við samtöl við höfunda um verk
þeirra og listferil? Það er líkast fórn mein-
lætamanns þegar útv.ráð afneitar svo hátt-
um sínum að lofa okkur að heyra Laxness
lesa Gerplu. Aldrei heyrist Þórbergur lesa.
Hve oft skyldu hafa verið lesin ljóð eftir
Stein Steinarr? Þegar listrænn höfundur
kemur í útvarp og flytur bókmenntir þá er
líkast því sem það sé hans að þakka fyrir
að mega lesa en ekki útvarpsins að fagna
efni sem minnki skömm þess um ofurlitla
ögn, í hann er fleygt nokkrum skildingum
eins og betlara.
Almenna bókafélagið.
Síðan ég minntist ofurlítið á Almenna
Bókafélagið í síðasta hefti Birtings hafa
nokkrar bækur komið út hjá því forlagi sem
óhjákvæmilegt er að nefna.
Hin stóra vandaða bók Heimurinn
okkar hlýtur að vera til ánægju á hverju
heimili á íslandi sem hana eignast. Það er
áreiðanlega bók fyrir alla aldursflokka og
dýrlegt þing fyrir foreldra sem sitja með
ungum börnum sínum og leitast við að svala
í svipinn lítillega þorstanum eftir nokkurri
grein fyrir heimsundrinu. Þarna er hin
mesta fróðleiksnáma fyrir okkur alþýðu
manna sem berum lítið skyn á há og abströkt
vísindi en leikur þó forvitni á einu og öðru.
Það er sannariega skemmtilegt að hand-
leika bækur sem hefur verið vandað svo til
eins og bókarinnar Heimurinn okkar.
Fremst í bókinni kemur í ljós að hún er
gerð erlendis, í Þýzkalandi og Danmörku,
en myndir og texta lét stórblaðið ameríska
Life mikinn fjölda færustu sérfræðinga
gera með glæsilegum árangri.
Mér sýnist textinn muni vera þýddur með
prýði af Hirti Halldórssyni sem hefur orðið
að berjast við urmul fræðiheita, ég hef ekki
aðstöðu til þess að dæma það. En sá hlýtur
að vera eitthvað mislukkaður sem ekki getur
haft einhverja ánægju af þessari bók.
Um sama leyti kom út hjá þessu forlagi
íslenzk list frá fyrri öldum, með
texta og myndskýringum Kristjáns Eldjárns
þjóðminjavarðar, prentuð í Múnchen. Þetta
er forkunnarfögur bók og í alla staði vönduð
og smekkleg, gefin út af hinum hæfasta
manni, Kristjáni Eldjárn sem mikið hefur
unnið til þess að draga forn verðmæti sem
varða íslenzka menningu fram úr fyrnd og
leiða athygli okkar þangað með skýrri fram-
setningu á fróðleik sínum.
Gjarnan hefði ég viljað að Kristján hefði
gert fyllri grein fyrir rökum sem hann telur
styðja þá uppástungu sína að hin fyrsta list
sé viðleitni til að betrumbæta sköpunarverk-
ið. Sú kenning nær ekki tökum á leikmanns-
huga mínum og vildi ég gjarnan inna eftir
frekari grein fyrir því. Miklu fremur held
ég að það sé þáttur í viðleitni mannsins til
að virkja öfl náttúrunnar í sína þágu og
auka vald sitt í lífsstríðinu, drög að göldr-
Birtingur 22