Birtingur - 01.01.1958, Blaðsíða 36

arástandi er farið að gæta, jafnframt því að
örla fer á árangri, ávexti ávaxtanna, af-
leiðingu afleiðinganna, ég meina styrk þess
persónuleika, sem skírður er í mótlæti, ein-
faldar lífsvenjur, hetjuskap, löngunina til
að gera stóra örvæntingarfulla og einstaka
hluti. Þetta eru goðsagnalegar eigindir, sem
fylla mann undrun og tákna siðfræðilega
blómstrun kynslóðarinnar. Þrátt fyrir písl-
arvætti og dauða Kristínar, þrátt fyrir sár
mín, þrátt fyrir allt sem við glötum, þrátt
fyrir blóðuga fórn stríðsins fyllir þessi
hugsun mig hamingju. Það ljós afneitunar,
sem lýsir endalok Kristínar, eins og það
lýsir líf okkar allra, hjálpar mér til að bera
sorgina eftir hana. Það var einmitt á sama
tíma og þú þoldir endalausar kvalir, að ég
fékk aftur frelsi. Um þetta leyti innritaðist
Kristín í sögudeildina. Löngu áður, eftir
fyrri fangabúðadvöl mína, meðan hún var
enn barn, hafði hún vakið athygli mína
fyrir einstakar gáfur. Manstu, ég talaði um
hana meðan Sjúrí var enn á lífi. Þannig
varð hún einn af nemendum mínum. Það
var þá tízka, að vilja halda við menntun
kennaranna með nemendunum. Hún fleygði
sér út í það af ákefð. Enn þann dag í dag
er mér það spurn hversvegna hún reif mig
í sig af þvílíkum ákafa. Hún var svo fylgin
sér, ofsafengin og óréttlát, að stundum risu
hinir nemendur deildarinnar upp mér til
varnar. Auk þess var fröken Orlekov gædd
léttri kýmnigáfu. 1 veggblaði skólans hæddi
hún mig undir rós, samt svo að flestir gátu
þekkt við hvern átt var, betur er ekki hægt
að gera. Skyndilega og alveg óvænt kom í
ljós, að undir þessari óbilgjörnu andstyggð
fólst ung traust ást, leynd frá fyrri tíð. Ég
hafði alltaf elskað hana. 1941 áttum við dýr-
legt sumar. Þetta var fyrsta stríðsárið, ég
man mjög vel eftir árinu áður og næsta
sumri. Nokkrir ungir námsmenn og náms-
meyjar voru á sumarhóteli í nágrenni
Moskva, hún var í þeim hópi og þangað var
herdeild mín send. Vinátta okkar byrjaði og
þróaðist á meðan verið var að æfa þau fyrir
herþjónustu, þótt verið væri að þjálfa sjálf-
boðaliða. Kristín þjálfaði sig til fallhlífar-
hermennsku og á nóttunni hrundum við
fyrstu þýzku árásunum á Moskvu. Það var
þar, eins og ég sagði þér, að við lofuðumst;
en þá byrjuðu flutningarnir og leiðir okkar
skildu. Ég sá hana ekki eftir það. Eftir að
stríðið fór að snúast okkur í vil og ég hafði
tvívegis særst og tvisvar legið á spítala,
var ég fluttur úr loftvarnarsveitunum yfir
í sjöundu deild herforingjaráðsins, þar sem
þurfti að halda á manni með málakunnáttu.
Og ég fór fram á að þú yrðir fluttur þangað
líka, eftir að þú hafðir verið fiskaður upp
af hafsbotni.
. . . Doktorinn skrifaði stuttar greinar um
hin og þessi efni ... þessir bæklingar voru
settir til sölu í litlum upplögum í nýju
bókabúðunum, sem vinir doktorsins ráku.
1 þeim voru hugsanir Sjúrí Andreívits.
Hann skýrði þar frá læknisfræðikenning-
um sínum, skilningi sínum á heilbrigði og
sjúkdómi, athugunum sínum á þróunarkenn-
ingunni og framvindu, á einstaklingnum sem
líffræðilegri undirstöðu líffærakerfisins;
hann gaf sig þar að athugunum á sögu og
trúarbrögðum, ekki ósvipuðum þeim sem
hann hafði heyrt hjá frænda sínum og Sím-
úku; hann skrifaði ritgerðir um fjarlæga
staði þar sem hann hafði verið, smásögur,
Ijóð. Þessar litlu bækur voru skrifaðar á
Birtingur 30