Vera - 01.10.1983, Side 21

ekki að vinna og í stórum dráttum væri það
lýsingin, sem pressan hefði gefið af þeim.
Margar aðgerðir kvennanna hefðu leitt til
þess að konur hefðu verið handteknar.
í ágúst 1982 hefðu konur farið inn á her-
stöðvasvæðií og tekið varðmannsturn. Það
hefði verið örvæntingarfull tilraun til að
flækja varnarmálaráðuneytið í málin, en því
hafði fram til þessa tekist að halda sér fyrir
utan.
Kæra byggð á
iögum frá 1361
„Jafnvel þá voru konurnar ekki ákærðar
fyrir að fara inn á landareign annarra. Þá
voru þær ákærðar fyrir hegðun, sem líkleg
var til að rjúfa friðinn. Þessi kæra er byggð
á lögum, sem eru frá 1361. Konurnar höfn-
uðu þessari ákæru, vegna þess að þær líta
svo á, að þær haldi friðinn"
Helen skýtur hér inn í að þessi lög séu fár-
ánleg á kjarnokruöld. Hún sé reiðubúin til
að halda áfram að mótmæla þessu, þar tii
kjósendur fái að kjósa lýðræðislega um
þetta mál. Það sé hart að geta lent í fangelsi
út af því að vilja ekki láta tortíma fjölskyldu
sinni eða öðrum.
„En þessi aðgerð var til þess að 23 konur
voru settar í fangelsi og það vakti mikla at-
hygli á mótmælum okkar. Ég held, að það
hafi opnað augu margra víða um heim og
jafnvel íhaldsamt fólk hafi skilið hvað var á
seiði.
Þann 12. og 13. des. 1982 voru víðtækar
mótmælaaðgerðir, en þann 12. desember
1979 hafði verið gefin út tilkynning af neðri
málstofunni þessefnis, að það ætti að koma
fyrir stýrisflaugum og Trident-eldflaugum í
Englandi, Um 30.000 konur tóku þátt í að-
gerðunum að því er lögreglan sagði, en hún
gefur vanalega upp of lága tölu í svona til-
vikum.
í kringum herstöðina er veggur, sem er 9
mílur að ummáli og konurnar mynduðu
keðju kringum herstöðina. Með því vildum
við tjá málstað okkar og stöðu. Við komum
með persónulega muni, sem voru okkur
kærir og skreyttum girðinguna með þeim.
Þetta voru alþjóðleg mótmæli, vegna þess
að konur alls staðar að úr heiminum kornu
og voru með. Þar af leiðandi voru þarna
blaðamenn víðs vegar að. Aðgerðin tókst í
alla staði vel og hafði mikil áhrif á fólk. Um-
rnæli blaðamanna voru einnig mjög ják væð.
Næsta dag lokuðu um 2000 konur her-
stöðinni. Mjög fáar þeirra voru handtekn-
ar.“
Þjálfun lögreglu
ekki miðuð við
friðsamleg mótmæli
„Það er afar erfitt fyrir lögregluna að
standa frammi fyrir þessum konum, sem
beittu hvorki ofbeldi né veittu mótspyrnu,
þarsern þeim varekki fært að beita þeim að-
ferðum, sem þeirn hefur verið kennt að nota.
Þetta sýnir aftur á móti mikilvægi þess að
konur standi fyrir mótmælaaðgerðum.
Karlmenn eru þjálfaðir til að fást við aðra
karlmenn sem sýna mótþróa og þjálfun
þeirra felst í því að svara ofbeldisverkum
með ofbeldi. Þeir hafa í raun mjög litla
reynslu af aðgerðunum, þar sem ekki er beitt
olT3eldií‘
Helen segir okkur frá því, að konurnar,
sem eru fulltrúar Greenham Common
hreyfingarinnar á þinginu í Prag hafi frétt
það þar, að menn, sem séu í lögreglu varnar-
málaráðuneytisins hafi neitað að vinna við
þessa herstöð, þar sem þeir vilji ekki lenda í
þeirri aðstöðu, sem konurnar hafa skapað.
Einnig hafi þær frétt hér, að margir ungir
bandarískir hermenn, sem hafi unnið í her-
stöðinni í Greenham Common, vilji komast
heim um leið og skyldutími þeirra sé útrunn-
inn. Þeir hafi alls ekki áhuga á því að dvelj-
ast þar lengur.
Hún tekur það skýrt fram, að konurnar
hafi alltaf sagt, að þær líti ekki á bandarísku
hermennina sem óvini sína og hafi aldrei
barist gegn þeim eða smánað þá. Þær geri
sér grein fyrir því, að þeir séu aðeins ein-
staklingar sem hafi kannske vegna vinnu í
föðurlandi sínu og gangi því í herinn. Þeir
ráði því ekki, hvort þeir séu sendir. Þó svo
þeir hafi aldrei talað við konurnar né einu
sinni litið á þær, þá sé ljóst, að boðskapur
þeirra hafi komist til skila og haft sín áhrif.
„Ég persónulega er mjög ánægð að fá
þessar upplýsingarþ heldur Helen Johns
áfram. „Það sýnir, að við höfum fengið fólk
til að endurskoða stöðuna og líta á aðstæður
og unt leið og okkur hefur tekist að fá fólk
til að hugsa um þessi mál, hefur eitthvað
áunnist.
Stjórnvöld eru mjög áhyggjufull út af
þessu. Það er ekki hægt að ganga fram hjá
áhrifum fjöldahreyfingarinnar, sem beinist
gegn hernaði. Ég held, að konur séu mjög
sterkar og barátta þeirra einnig, vegna þess
að þær skilja, að við erum á barmi tortím-
ingar, ef við sleppum ekki við uppsetningu
þessara vopna í Évrópu, ef það verður ekki
gert, verður ekki hægt að semja og ekkert er
eins mikilvægt"
Uppruninn tími
hinna réttu kvenna
„Konurnar hafa orðið að grípa til að-
gerða, vegna þess, að okkur er sagt, að gang-
ur sögunnar sé sá, að þegar upp komi
kreppa, skapi aðstæður rétta manninn, en
nú er sá tírni upprunninn, þegar aðstæður
skapa réttu konurnar. Þetta hlýtur að vera
tilfellið í dag.
Blöðin afvegaleiða algerlega fólkið í
heimalandi mínu. Þeir sem ekki koma til að
kynna sér mótmælin og þeir sem ekki geta
hitt konurnar, sem eru að mótmæla fá ekki
rétta mynd. Það er hægt að villa um fyrir
mörgum, vegna þess að hér eru aðeins konur
á ferð og samtökin eru kynnt sem aðskilnað-
arsamtök, feministasamtök, sem útiloka og
afneita karlmönnum um réttinn til að hafast
að, en það er ekki rétt. Það sem við erum að
biðja þá um að gera, er að styðja konur,
hluta á þær og hætta að koma fram við þær
eins og fí fl. Þegar ég hlustaði á Yasser Arafat
hér á þinginu, sem hélt mjög mikilvæga
ræðu, kom mér í hug, að alltaf þegar karl-
menn tala um styrjöld, tala þeir um konur
og börn. Þeir eru að verja konur og börn og
gamalmenni. Þeir tala aldrei um efnahagsá-
standið eða minnast á valdið, sem þeir eru
að verja. Þeir eru aðeins að vinna drama-
tískar hetjudáðir til að verja gamalmenni,
konur og börn. Þeir minnast ekki einu sinni
á karlmennina.
Vopnuð vörn
er hættuleg
Á friðartímum einbeitum við okkur að
því að byggja upp efnahagsástandið og
halda iðnaðarveldinu gangandi. Það er ekki
konum í heiminum í hag, vegna þess að þær
eru yfirleitt á lágum launum. Þegar á að
segja fólki upp störfum, eru það ætíð kon-
urnar, sem missa starfið fyrst. Og við segj-
um allar: „Við erum leiðar á þessari hræsnií*
Og þar sem konum er alltaf sagt, að það séu
þær, sem verið er að verja með vopnum, er
mikilvægt fyrir þær að segja: „Það er ekki
verið að því. Með þessari vopnuðu vörn er
verið að stofna lífi okkar í hættu, við erum
drepnar með vopnum og hin vopnaða vörn
ógnar framtíð þeirra, sem við elskum“
Enginn talar um peningana, olíuna og
valdið, en það var hrærandi að heyra Yasser
Arafat tala um, að alltaf væri verið að verja
konur, börn og gamalmenni, vegna þess að
það eru konurnar, börnin og gamalmennin,
sem þjást. Við erum orðnar hundleiðar á
þessari hræsni úr öllum áttum.
Við treystum hinum svokölluðu leiðtog-
um okkar ekki lengur. Við treystum á okkur
sjálfar. Leiðtogar okkar eru nú að verða
óttasleginir, vegna þess að þeir gera sér grein
fyrir því að verið er að setja þá úr starfi. Það
er ekki þörf á þeim lengur eins og áður. Við
getum gætt okkar sjálfarí*
Hann sagði um daginn áður (25. júní)
hefðu verið ntikil mótmæli við Greenham
Common. Konum alls staðar úr heiminum
hefði verið boðið að koma eða senda efni í
stóran dreka, sem átti að ná kringum her-
stöðina. Brátt yrði fimm daga umsátur og í
því mundu taka þátt margar konur frá öllum
héruðum í Englandi, Skotlandi, írlandi og
Wales og vonandi konur frá öðrum löndum.
Nú sé nauðsynlegt að koma á alþjóðasam-
vinnu. Ef hætt verði við að setja eldflaug-
arnar upp í Englandi, muni þær ekki varpa
öndinni léttara, heldur færa sig um set til
þess lands, þar sem ákveðið verði að koma
eldflaugunum fyrir. „Sameinaðar konur er
ekki hægt að sigra. Við munum saineinast í
alþjóðlegum mótmælum til að sýna að við
erum algerlega andsnúnar þessum áform-
um“ segir Helen.
Charta-77
Okkur hafa borist til eyrna að margir full-
trúar á þinginu höfðu lítið gert af því að sitja
fundina, heldur notað tímann til að komast
í samband við félaga í mennréttindahreyf-
ingunni Carta-77. Samkvæmt upplýsingum,
sem við fengum hjá fulltrúa í bresku sendi-
nefndinni, sem hafði hitt fimm félaga úr
þessum hópi, voru þrír, sem studdu vígbún-
aðarstefnu Reagans og Thatsher. Á þinginu
var talsverð umræða um Carta-77 og margir
gagnrýndu, að þeir skyldu ekki fá að sitja
þingið. Hins vegar gaf stjórnarnefnd þær
upplýsingar, að þessi samtök hefðu aldrei
beðið um það formlega, heldur hefði nefnd-
in frétt af þvi í gegnum vestræna fjölmiðla.
Afstaðan til Carta-77 var hitamál innan
bresku sendinefndarinnar, eins og áður kom
fram og þess vegna spurðum við Helen að
lokum hvað hún hefði um þá gagnrýni að
segja, sem fram hefði komið á þingið í vest-
rænum fjölmiðlum og þá afstöðu ýmissa
friðarsinna í Vestur-Evrópu að vilja ekki
taka þátt í friðarviðræðum, þar sem þær
færu fram í landi, þar sem ekki ríkti tjáning-
arfrelsi að þeirra mati.
„Þingið hefur verið dæmt fyrirfram.
Fréttamenn frá BBC og ITNÞ voru hér og
0
21