Vera - 01.09.1986, Blaðsíða 4
Eitt af þeim fáu félögum
sem felldu þennan samning
var Félag starfsfólks í veit-
ingahúsum. Kemur það ekki
á óvart ef litið er á meðfylgj-
andi launataxta félagsmanna,
og vart þarf að taka það fram
að konur eru þar í miklum
meirihluta. Meðan félagið var
utan samninga gekkst það
m.a. fyrir sólarhringsverkfalli
til að vekja athygli á kjörum
félagsmanna sinna.
V,
Vera náði tali af tveimur
konum sem vinna á veitinga-
stöðum til að fræðast örlítið
um störf þeirra, kjör og að-
búnað. Konurnar, sem báðar
eru komnar yfir fimmtugt og
við köllum hér Öldu og Báru,
féllust á að ræða við okkur
en vildu ekki að rétt nöfn
þeirra birtust í blaðinu.
Alda vinnur á stóru hóteli í
Reykjavík en Bára á litlum
matsölustað, einnig í Reykja-
vík. Þangað koma aðallega
verkamenn úr nærliggjandi
iðnaðarhverfum.
Störf þessara tveggja
kvenna eru um margt ólík, en
báðar eru þær sammála um
að störf þeirra séu lítils metin.
Alda vinnur við að afgreiða
vín til þjónanna. Hún segir
okkur frá greinilegri stétta-
skiptingu sem komi fram á
hennar vinnustað, sem er
mjög fjölmennur. Þar er litið
niður á starfsstúlkurnar sem
vinna erfiðustu og sóðaleg-
ustu störfin. Lægstar eru
stúlkurnar í uppvaskinu, enda
endast þær sjaldan í starfi.
Öldu finnst það skiljanlegt því
lífið við færibandið sé ákaf-
lega tilbreytingarlaust fyrir
ungar stúlkur, þar sem þær
sjá lítið annað en fjallháa
stafla af óhreinum diskum.
Þrír fundir meö
yfirmönnum
Til að undirstrika stétta-
skiptinguna nefnir Alda dæmi
um hvernig vísvitandi var
gengið fram hjá ófaglærða
eldhússtarfsfólkinu þegar
aðrir starfsmenn skutu sam-
an í gjöf fyrir einn af yfir-
mönnunum, sem var að
hætta störfum. Þeim var
beinlínis meinað að vera með
í gjöfinni.
Auk þess kvartar Alda und-
an slæmum tengslum milli
starfsfólksins á þessum
vinnustað, og í þau 17 ár,
sem hún hefur unnið þarna
hafa einungis verið haldnir 3
starfsmannafundir með yfir-
mönnum.
Bára tekur undir það að al-
mennt sé stéttaskipting ríkj-
andi meðal starfsmanna á
veitingastöðum. Aftur á móti
beri minna á henni á smærri
stöðum, þar sem fáar konur
vinna. Hún segir að á sínum
vinnustað séu allir jafnir og
viðskiptavinirnir ánægðir. En
henni finnst vinnuveitandinn
einskis meta það sem vel er
gert. Hann reyni einungis að
nýta vinnukraft þeirra til hins
ýtrasta. Sem dæmi má nefna
að á morgnana gefst iðulega
ekki tími fyrir samningsbund-
inn kaffitíma, og oft verða
konurnar að sætta sig við aö
drekka kaffið á hlaupum. Fyr-
ir kemur að þær þurfa að
sinna mörgum störfum í einu.
Þannig hefur Bára bakað
vöfflur, skonsur og steikt
hamborgara allt í einu. Matar-
tími gefst ekki fyrr en eftir kl.
eitt, svo morguninn vill oft
verða æði langur.
Þrælahald
Bára telur fyrirtækið vera
rekið á samviskusemi eldri
kvennanna,enda ræður
vinnuveitandinn ekki ungar
stúlkur. Hún segir að stund-
um hvarfli það að sér að
vinnuveitandinn líti á þær
sem þræla sína, sem tiann
geti farið með eins og honum
sýnist.
Þær Alda og Bára eru sam-
mála um að yfirborganir tíðk-
ist á smærri stöðum, en gátu
k
4