Vera - 01.09.1986, Side 28
„ÞETTA SNÝST MEIRA EÐA MINNA UM HAGSMUNAVÖRSLU"
Viötal við Guðnýju Gerði Gunnarsdóttur
Qjnnars'
Ég var í bygginganefnd og svo var ég auk þess vara-
maöur Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur í skipulags-
nefnd, tókþarvið af Ragnheiði Ragnarsdóttur, en þess-
ar tvær nefndir tengjast mjög. Minn varamaður var
hinsvegar Sigrún Pálsdóttir.
— Hversvegna fórst þú í bygginganefnd?
Það var farið fram á það við mig. Ef ég á að segja þér
alveg eins og er, þá held ég að þetta hafi verið nefnd
sem gekk af. Ég var ekki einu sinni á framboðslistanum.
En svona í alvöru talað þá var ég með í hópnum sem
mótaði stefnu Kvennaframboðsins í skipulagsmálum,
ég er þjóðháttafræðingur og vann á þessum tíma (1982)
sem safnvörður í Árbæ, hafði verið með í Torfusamtök-
unum, svo það þótti ekki fráleitt að biðja mig að fara í
bygginganefnd.
— Hvernig er þessi nefnd saman sett?
Hún er sjö manna. Fjórir frá meirihluta og þrír frá
minnihluta. Fundirnir voru aðra hverja viku og auka-
fundir ef svo bar undir. Þetta eru mjög langir og strangir
fundir, mikil afgreiðsla og hröð.
— Vissirðu á hverju þú áttir von?
Tja, ég vissi að til þess að fá aö byggja hús þá þurfti
aðsækjaum leyfi og að þettavar nefndin sem veitti leyf-
in. Staðreyndin ersú aðþessi nefnd veitir leyfi, ekki ein-
asta til húsbygginga, heldur til allra byggingarfram-
kvæmda, hvort sem er stórhýsi eða gróðurhús, niöurrif
húsa, kvistur á þaki, klæðningar. . . allt. Henni er gert
að fara eftir byggingareglugerð frá 1979.
— Nú skyldi maður ætla að þetta sé tiltölulega ein-
falt, bara að athuga hvort bygging eða breyting sam-
ræmist reglugerð. . .?
Já. Reglugerðin er mjög nákvæm, en hún er samt
mjög rúm og það koma iðulega upp mál þar sem það
er eiginlega persónulegt mat hvers og eins sem ræður.
Skoðanir fólks eru mismunandi og þá stundum
,,smekksatriði“ og afstaðan ræðst af því. Svo er líka oft
sótt um undanþágur. Reyndar vinna starfsmenn borg-
arinnar og skipulagshöfundar það verk að meta hvort
viðkomandi umsókn samræmist reglugerðinni og
skipulagi og svo afgreiðir nefndin eftir því.
— Þú ert fyrsta konan sem átt sæti í þessari nefnd.
Hvernig var þér tekið?
Það voru allir afskaplega kurteisir og elskulegir
þangað til í Ijós kom að ég var þeim ekki sammála
og ágreiningsmál fóru að koma í Ijós. Mér fannst þeir
líka fara töluvert í kringum reglugerðina, hanga í
lágmarkskröfum eða vísa til ábyrgðar skipulagsnefndar
t.d. ef um nýbyggingar var að ræða. Mér detta í hug
byggingar eins og Suðurgata 7, nú eða þá við Berg-
staðastrætið sem félagsmálaráðuneytið er nú búið að
stöðva. í málum af þessu tagi gekk ekki hnífurinn á milli
fulltrúa meirihlutans og greinilegt að þarna var búið að
taka ákvörðun áður en fundurinn hófst. Og þá dugðu
engin rök. Þú minntist á að ég hafi verið fyrsta konan í
þessari nefnd og það er rétt. En ég hafði líka aðra sér-
stöðu sem ég held að hafi skipt máli. Svo eru mál með
vexti að í þessari nefnd sátu eintómir karlar úr bygging-
ariðnaðinum. Svo allt i einu kom ég, kona með allt
önnursjónarmið. Sjónarmið húsverndarog íbúa. Að því
leyti var ég lika nýtt fyrirbæri í nefndinni.
— Fékkstu einhverju framgengt?
Nei. Mín sjónarmið voru alls ekki viðurkennd. Og þó,
nokkrar tillögur um grenndarkynningar voru samþykkt-
ar.
— Samráð við íbúa (grenndarkynning) var eitt af því
sem Kvennaframboðið lagði áherslu á í sinni stefnuskrá
ekki satt?
Jú. Ég hafði mjög skýrar línur úr stefnuskránni til að
byggja á auk þess sem það var náin samvinna milli okk-
ar allra sem sátu sem aðal- eða varamenn í bæði skipu-
lags- og byggingarnefnd.
— Þannig að þér hefur fundist þú búa vel hvað snerti
stefnu?
Já, ég held það. ,,Skipulagshópurinn“ lagði fram
stefnuskrá þar sem lögð var áhersla á rétt íbúa til að
hafa áhrif á sitt nánasta umhverfi og til þess að fylgjast
með framkvæmdum, ákvæðið um grenndarkynningu
er nýtt í byggingareglugerðinni en mjög þarft að okkar
mati. Við lögðum líka áherslu á varðveislu menningar-
verðmæta o.fl.
Við ímynduðum okkur að í bygginganefnd mætti
koma af stað stefnumótandi umræðum og gera ramma-
reglugerð um einstök atriði, reglugerðir sem þá legðu til
grundvallar heildarsvip hverfanna t.d. Það olli mér von-
brigðum hversu slikum hugmyndum var illa tekið. Hver
hugmynd fékk einstaklingsbundna umfjöllum án tillits
til nokkurrar heildarstefnu. Ég skal nefna dæmi til að
skýra þetta: Tökum t.d. umsóknir um breytingar í eldri
hverfum t.d. um kvist á þaki vestur á Melum, sem er
nokkuö algeng umsókn. í stað þess að reyna að móta
stefnu varðandi það hverfi — sem upphaflega er byggt
sem ein heild — stefnu sem lægi til grundvallar þegar
fjallað er um umsóknirnar, þá er hver einstakur kvistur