Vera - 01.12.1993, Blaðsíða 17

^AWaVaV^VaVaVaVaVaVaVaVAVaVAVaV- Hvernig konur fara meb vín
KONUR
(ÁFENGISMEÐFERÐ
/
(juS'}) lAwu/á c/A/Mr z/crífiiw
S
síðustu áratugum hafa
orðið mjög miklar
breytingar á áfengis-
neyslu kvenna. Talið er að
núorðið neyti konur um
íjórðungs þess áfengis sem
neytt er í landinu, en fyrir
tuttugu til þrjátíu árum
drukku þær um tíundapart
þess áfengis sem neytt var.
En aukning á áfengisneyslu
kvenna hefur einnig haft í
för með sér fjölgun meðal
kvenna sem fara í áfengis-
meðferð. Arið 1974 voru
konur 15% þeirra sem fóru í
meðferð en hefur fjölgað
síðustu ár í 25% og hefur
það haldist nokkuð stöðugt.
Eftir að konur fóru í
auknum mæli að leita inn á
meðferðarstofnanir vegna
áfengisvandamála hefur
ýmsum spurningum verið
varpað fram, sem snerta
meðferð fyrir konur með áfengisvandamál
(Duckert 1989).
Eiga konur að fá sérme&ferð?
Aður fyiT voru íslenskar konur sem þurftu
á áfengismeðferð að halda stundum sendar
á kvennahæli í Noregi. I vímuefnameðferð
hefur verið áhugi á sérþörfum kvenna. Þó
er lítið til af rannsóknum t.d. á kynjamun í
tilurð áfengisvandans eða á árangri í vímu-
efnameðferð. Einnig eru flest meðferðar-
úrræði hönnuð og rekin af körlum og hefur
það verið talið geta beint eða óbeint leitt til
þess að færri konur færu í meðferð eða
næðu árangri. Erlendar rannsóknir sýna að
aðeins litið brot af þeim sem fara í áfengis-
meðferð eru konur þrátt fyrir að þær séu
fjórðungur til þriðjungur áfengismis-
notenda. Hér á landi má segja að um
fjórðungur þeirra sem fer í meðferð séu
konur, þannig að það virðist í nokkuð réttu
hlutfalli við fjölda karla sem fara í
meðferð miðað við neyslu þeirra.
Sérstofnanir fyrir konur hafa ekki verið
reknar hér á landi, en erlendis hafa þær
verið rannsakaðar og þótt hafa bæði kosti
og galla. 1 áfengismeðferð hafa konur
verið minnihlutahópur og oft orðið
fórnarlömb fordóma. Það sem mælir með
því að konur séu út af fyrir sig er að á
blönduðum stofnunum er konum gjarnan
ýtt inn í hefðbundið hlutverk sem kyntákn
og umönnunaraðilar karla.
Sýnt hefúr verið fram á rneðal áfengis-
misnotenda, að það sé algengara hjá
konum en körlum, að hafa búið við
áfengisvandamál í upprunaíjölskyldunni. í
kjölfar áfengisneyslu í fjöl-
skyldu hafa margar stúlkur
orðið fyrir kynferðislegri
misnotkun sem börn eða
unglingar. Þær hafa lokað
sig frá umheiminum, liðið
mjög illa og ekki samlagast
öðrum börnum eða
unglingum. Þær hafa síðan
margar farið að drekka á
unglingsárum sem leið út
úr vanlíðan sinni og hafa
oft orðið fyrir kynferðis-
legri áreitni eða nauðg-
unum. Sjálfsmynd þeirra er
þá orðin mjög brotin og
þær flýja i áfengi og oft í
misheppnuð sambönd við
karlmenn til þess að reyna
að draga úr vanlíðan sinni.
Þær hafa sumar farið í
hjónabönd þar sem þær
voru beittar harðræði og er
áfengi uppreisn þeirra og
deyfilyf. Slík lífsreynsla
hefur oft haft rnjög neikvæð áhrif á
viðhorf kvenna til karla og þegar þær
koma í áfengismeðferð eiga þær oft erfitt
með að fjalla urn vandamál sín og líðan
innan um karlmenn. Meðferðarstofnanir
með blöndun kynja veita hins vegar
konunum möguleika á að vinna með
viðhorf sín til karla. Kynin geta lært hvort
af öðru og hægt er að hafa blandaða hópa
eða kvennahópa eftir atvikum (Toneatto at
al. 1992).
Eiga konur að lækna konur?
Konur eiga oft erfitt með að treysta körl-
um, einkum ef þær hafa haft slæma
reynslu af kynbræðrum þeirra. En góður
karlþerapisti getur verið andsvarið við
fyrri reynslu. Kona getur aftur á móti verið
jákvæð fyrinnynd.
17
3

...og vín meb konur