Vera - 01.12.1993, Blaðsíða 28

.og vín meo
VaVaV^VA^aVaVaVaVaVaVaVaVaVaVaVaVaVaV*V
KVENRETTINÐIOG BINDINDI
Ingibjörgu H. Bjarnason fagnað sumarið 1922
28
í
BINDINDISMAL OG KOSNINGARETTUR KVENNA
Ólaíla Jóhannsdóttir var ein fárra félagskvenna Hvítabandsins sem
tók þátt í opinberri umræðu um bindindismál bæði í ræðu og riti.
Efnahagsleg, siðferðileg og vísindaleg rök lágu til grundvallar rök-
stuðningi hennar fyrir bindindi. í málflutningi sínum tengdi Ólafía
saman baráttuna fyrir kosningarétti kvenna og bindindismálin.
Sumir forystumenn Góðtemplarareglunnar fóru fljótlega að dæmi
hennar. Árið 1896 hélt Indriði Einarsson því fram að eitt megin tak-
mark Hvítabandsins ætti að vera almennur kosningaréttur kvenna,
þá fyrst væri bindindismálinu borgið. Næsta áratug urðu sífellt fleiri
fylgismenn Reglunnar sannfærðir um að bannlög yrðu samþykkt ef
konur fengju að kjósa. Á Stórstúkuþingi árið 1907 var samþykkt að
skora á Alþingi að veita konum kosningarétt og kjörgengi til jafns
við karla. Þessi opinbera yfirlýsing bindindishreyfingarinnar um
réttindabaráttu kvenna vakti athygli erlendis og dró dilk á eftir sér.
Æðsti yfirmaður Alþjóðasambands Góðtemplara veitti íslendingum
áminningu. Reglan hefði farið út fyrir verksvið sitt með því að
álykta um svo pólitískt mál. Vióbrögð bindindismanna hér á landi
við þessari umvöndun voru misjöfn. Ottó N. Þorláksson hélt því
t.a.m. óhikað fram að íslendingar ættu að virða hana að vettugi.
Baráttumál Reglunnar ættu sigurinn vísan ef konur hefðu kosinga-
rétt. Málsvarar aukinna réttinda kvenna áttu marga stuðningsmenn
innan bindindishreyfíngarinnar.
Margrét Guðmundsdóttir
úr ópr. handriti að sögu Hvítabandsins
SAGT UM...
„Skömmin, sem fylgir því að vera kona og alkóhólisti er mikil. Það
er þess vegna sem konur hafa til skamms tíma komist upp með að
fela drykkju sína heima og hafa getað látið öllum illum látum án
þess neitt væri gert í því. Allir eru svo samstilltir í að fela vandann.
Að því leyti er vandi konu, sem er alkóhólisti, annar en vandi karl-
mannsins. Svo þegar kona er farin í meðferð og búin að viðurkenna
að hún sé alkóhólisti kemur það oft fyrir að hún verður að fara að
vera sjálfstæðari en áður, stundum reyndar vegna þess að eigin-
maður eða sambýlismaður yfirgefur hana. Það er miklu algengara að
eiginmaðurinn skilji við konuna ef hún er alkóhólisti en konan ef
hann á í hlut. Langstærsti hluti félaganna í aðstandendasamtökunum
Al-Anon eru konur. Það er því engin furða þótt konur fyllist oft
kvíða og óöryggi í meðferð, þær eru ekki vanar að standa einar og
eru hræddar við það. Stundum lýsir þetta sér í því að þær nota ein-
hvern líkamlegan kvilla sem yfirvarp til að þurfa ekki að takast á við
sjálfstæðið strax. En með því að fá stuðning annarra kvenna komast
þær smátt og smátt að raun um að þær geta alveg staðið af sér
erfiðleikana þótt þeim finnist þær oft einar. Margar sækja AA-fundi,
sem eru sérstaklega ætlaðir konum, og fá stuðning af þeim en fara
síðan að mæta á blandaða fundi. Margar halda þó jafnframt áfram að
sækja kvennafundina."
Helga Ásgeirsdóttir, starfsmaður á sjúkravaktinni á Vogi í Móðir -
Kona - Alki, SÁÁ-blaðið, 2.tbl. 4. árg. des. 1987.