Vera - 01.08.1999, Blaðsíða 16
Margt
spernancli
að gerast
í hönnmn
p
o
„Margir vita ekki hvað hönnun
er," segir Þórdís Zoéga hús-
gagnahönnuður. „Samkvæmt
orðabókinni er hönnun „hlutur
unninn fyrir fjöldaframleiðslu",
en það er erfitt að skilgreina
hugtakið. ( grófum dráttum
myndi ég segja að hönnun væri
„agað listform". í hönnun þarf
alltaf að hugsa um neytandann,
hluturinn er notaður en hans
ekki bara notið, eins og t.d. á
við um myndlist."
Þórdís Zoéga er með vinnustofu í kjallaranum
heima hjá sér. Hún segist hafa prófað að vera
úti í bæ en sér hafi fundist þægilegra að vera
heima vegna sveigjanlegri vinnutfma, enda sé
eðli starfsins þannig. Eftir að hún kom heim frá
námi árið 1982 hefur hún eingöngu unnið við
hönnun, bæði sjálfstætt og á teiknistofum.
Hún hefur undanfarin ár einnig stundað
kennslu við leirlistardeild MHl. Árið 1997 fékk
hún aðalhönnunarverðlaun Hönnunardags fyr-
ir barnahúsgögnin Hnokka og sama ár var
hún ein af fjórum hönnuðum sem valdir voru
til að vinna tillögur að nýjum húsgögnum í
Höfða. Tillaga Þórdísar var valin og má nú sjá
húsgögn hennar í Höfða. í samnorræna sendi-
ráðinu í Berlín er einnig að finna hönnun Þór-
dísar því þangað var valinn stóllinn Mímir í
ákveðið fundaherbergi en hann er fléttaður úr
kínversku sefgresi.
Árið 1994 teiknaði Þórdís stóla sem fóru á
sýningu sama ár og í framhaldi af því eru kaffi-
húsastólarnir Tjaldur og Stelkur, framleiddir
hjá fyrirtækinu Brune í Þýskalandi. Hér heima
hefur hún til dæmis hannað fyrir fyrirtækið
Sóló húsgögn, sem er bæði með sölu og fram-
leiðslu. Sem dæmi um hönnun fyrir það fyrir-
tæki nefnir hún eldhússtóla og stóla fyrir fyrir-
lestrasali, meðal annars stólinn Spóa. Einnig
hefur hún unnið fyrir GKS en þar eru barna-
húsgögnin Hnokki framleidd. Eins og lesend-
ur hafa kannski þegar áttað sig á hefur Þórdís
sérhæft sig nokkuð í stólum og árið 1994 hélt
hún m.a. einkasýningu á stólum í Stöðlakoti.
„Mér finnst ögrandi að vinna að stólum," seg-
ir Þórdís. „Það eru miklar kröfur gerðar til
þeirra og geta verið margvíslegar. Stólarnir
þurfa oftast að vera staflanlegir og þá líka
hægt að tengja þá saman. Þá eru oft óskir um
að hægt sé að vera með þá bólstraða eða með
eða án arma. Hlutföll og þægindi stóla verða
líka að vera í góðu lagi. Allt þarf þetta að nást
fram í fallega hönnuðum stól og getur verið
býsna flókið."
Fyrsta íslenska konan í deildinni
Þórdís lærði húsgagnahönnun í Danmörku árin
1976 til 1981 í skóla sem þá hét Skolen for
brugskunst en heitir nú Danmarks designskole.
Hún er hönnuður FHI, en það er löggilt starfs-
heiti og þýðir að hún er í Félagi húsgagna- og
innanhússhönnuða á íslandi. „Upphaflega var
þetta stétt karlmanna," segir Þórdís. „Þegar ég
var í námi voru tvær konur og tíu karlar í minni
deild og ég var fyrsta íslenska konan sem fór í
þessa deild. Upphaflega voru það aðallega
húsgagnasmiðir sem fóru í þetta nám. Ég var
hins vegar með stúdentspróf og nálgaðist
námið því aðeins öðruvísi.
Ég fór í þetta nám því ég hafði áhuga á
formsköpun og velti því ekki fyrir mér hverjir
sóttu þetta nám áður," segir Þórdís þegar hún
er spurð hvernig henni hafi dottið í hug að fara
í svona „karlafag". „Til að komast inn í skól-
ann tók ég fjögurra daga inntökupróf. Það var
fjöldi manns sem sótti um í þessa deild hús-
gagnahönnunar og ég varð mjög hissa þegar
ég sá listann yfir þá sem komust inn. Þegar ég
var komin gegnum síuna rankaði ég við mér.
Framtíðin var ráðin næstu árin."
Margt spennandi að gerast
Blaðamaður víll fá að vita hvernig var að vera
við nám i Danmörku. „Það var gott að vera í
Danmörku, það var góður timi. En ég vil frek-
ar tala um það sem er að gerast í hönnun i
dag." segir Þórdis. „Það er svo mikið f gangi
núna og margt spennandi að gerast." Þar
nefnir hún fyrst nýstofnað hönnunarsafn,
Hönnunarsafn (slands, sem verður staðsett (
Garðabæ. „Það hefur verið lengi í farveginum
og er búið að vera draumur hönnuða í mörg
ár," segir Þórdís en hún er ( stjórnarnefnd
safnsins sem fulltrúi félagsins Form (sland, fé-
lags hönnuða á (slandi.
„Hönnun er ung grein I (slensku samfélagi
og orðið hönnun varð ekki til fyrr en eftir sein-
na stríð. Á vegum nýstofnaðs Hönnunarsafns
er verið að undirbúa sýningu á íslenskri hönn-
un frá árunum 1950 til 1970 en á þeim árum
voru fyrstu hönnuðirnir að koma heim frá
námi. Samhliða sýningunni verður málþing um
k o n i) r í li önn u n - 1’ ó r d i' s
16 • VERA
/ o '<• ); ,i