Vera - 01.04.2004, Side 12
/KARLVERAN
Arnar Gíslasson
Jafnrétti kemurekki af sjálfu sér
»Einn þeirra ungu karlmanna sem komu inn á Alþingi eftir síðustu kosningar er Ágúst Ólafur
Ágústsson. Athygli hefur vakið að Ágúst hefur beitt sér í hinum svokölluðu „mjúku" málum,
eins og málefnum barna og aldraðra, því þau mál hafa hingað til að mestu tilheyrt konum á Al-
þingi. Ágúst hefur einnig stutt hið margumtalaða vændisfrumvarp þar sem hugmyndin er að
færa refsibyrðina af þeim sem selja vændi yfir á þá sem kaupa vændi. Vera heimsótti Ágúst á
skrifstofu hans í Austurstræti <
4'
Hvað kom til að þú fórst að beita þér í hin-
um svokölluðu „mjúku" málum?
Ég held að það sé rík þörf á að stjórnmála-
menn sinni þessum málum sem þú kallar
mjúk en síðan lá áhugi minn einfaldlega á
þessu sviði. Mitt fyrsta frumvarp á þingi fjall-
aði um að afnema fyrningarfrest við kynferð-
isbrotum gegn börnum. Þolendur leita sér
oft hjálpar seint við slíkum brotum og við
höfum dæmi um að menn hafi verið fundnir
sekir en engu að síður sýknaðir vegna fyrn-
ingar. Ég hef einnig lagt fram tillögur um
þunglyndi meðal eldri borgara og um sér-
deild fyrir unga fanga.
Hvernig er stuðningurinn við þessi mál
sem þú hefur lagt fram?
Hann er ágætur, en eins og ég er búinn að
kynnast núna á þinginu þá skiptir öllu máli
hvaðan mál koma. Oft er það þannig að
stjórnarandstöðumálin enda í nefnd. Þannig
starfa ríkisstjórnarflokkarnir, alveg burtséð
frá því hversu gott málið er. Eitt og eitt þing-
mannamál fær að fara í gegn en langflest
þeirra daga uppi í nefnd og fá í raun ekki
þinglega meðferð.
Er mikil karlastemning á Alþingi?
Það er stundum sagt að á síðustu dögum
þingsins myndist ákveðin hrútastemning. Þá
vilja menn fara að funda á kvöldin, helst á
nóttunni, og menn halda oft langar ræður.
Það er eflaust nokkuð til í þessu enda eru
vinnuþrögðin skrýtin hérna. Málin koma
seint frá ríkisstjórninni og oft er lítill tími fyrir
þingið til að fjalla um þau. Afleiðing þess er
að lögin verða ekki jafn góð og ella. Við erum
það Norðurlandaríki sem oftast hefur lent í
því að setja lög í bága við stjórnarskrá, en það
er undantekning ef slíkt gerist á hinum Norð-
urlöndunum.
Öll umgjörðin gerir það líka að verkum að
ræddi við hann um þingstörfin
erfitt er að sinna fjölskyldunni samfara þing-
störfunum. Ég á 2 ára dóttur og það er
óþægilegt að vita ekki hvort ég get sótt hana
í leikskólann daginn eftir. Við fáum ekki dag-
skrána okkar í hendurnar fyrr en kvöldið áður
og ég veit ekki hvort ég er búinn að vinna
klukkan 5, 7 eða 10 daginn eftir. Þetta hentar
auðvitað ekki fjölskyldufólki, hvorki körlum
eða konum, og allra síst börnunum.
Eru vinnubrögðin öðruvísi hjá Samfylk-
ingunni, er meiri kvennabragur á störfum
þar en hjá öðrum flokkum?
Konur hafa að sjálfsögðu meiri áhrif þar, enda
eru þær fleiri. Konur gegna lykilstöðum hjá
okkur, s.s. í þingflokksformennsku, varafor-
mennsku og eru oddvitar í kjördæmum og
það styrkir flokkinn til muna. Kynin eru ólík,
það verður að viðurkennast, en karlar styrkja
konur og konur styrkja karla. Þess vegna er
svo mikilvægt að virkja konur og fjarlægja þá
þröskulda sem konur augljóslega búa við.
Annar hver þingmaður Samfylkingarinnar er
kona og í raun kemur nánast önnur hver
kona sem nú situr á þingi úr aðeins einum
flokki, Samfylkingunni.
( Samfylkingunni hefur okkur gengið vel
að tryggja jafnrétti kynjanna í reynd. Við
lögðum áherslu í kosningunum á að jafnrétt-
ismál myndu heyra undir forsætisráðuneytið
því við teljum þann málaflokk mjög mikil-
vægan. Við sjáum að Sjálfstæðisflokkurinn
hefur aðra hugmyndafræði og mér hugnast
ekki jafnréttisstefna Sjálfstæðisflokksins. Við
sjáum hana m.a. speglast í ummælum Björns
Bjarnasonar um að jafnréttislögin séu barn
síns tíma. Davíð Oddsson hefur tekið undir
með honum og þeir þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins sem hafa tjáð sig um málið virðast
styðja þetta forneskjulega viðhorf flokksfor-
ystunnar.
jafnréttismál og karlmennsku.
Hvaða jafnréttismál
standa hjarta þínu næst?
Það eru auðvitað margir hlutir, en ég held að
kynbundinn launamunur og valdaleysi
kvenna séu lykilatriði. Það er langtíma verk-
efni að uppræta kynbundinn launamun og
það þarf að gera miklu betur en nú er gert.
Valdaleysi kvenna í viðskiptum, fjölmiðlum
og stjórnmálum er líka stórt vandamál. Ef við
lítum á viðskiptalífið þá eru 90% einstaklinga
í stjórn fyrirtækja karlar. Það segir okkur að
það er innbyggð skekkja í kerfinu, það er ver-
ið að ganga framhjá hæfum konum. Þess
vegna höfum við m.a. jafnréttislög, til að leið-
rétta þessa innbyggðu skekkju. [ allri umræð-
unni um kynjakvóta, sem mörgum finnst af-
skaplega neikvæð, gleymist oft að karlar
bjuggu við kynjakvóta í þúsund ár hér á
landi. Konur máttu ekki eiga eignir, máttu
ekki erfa og höfðu ekki kosningarétt. Karlar
fóru með öll völd í krafti 100% kynjakvóta.
Það tekur tíma að vinna þetta til baka og það
þarf aðgerðir. Aðgerðir eins og fæðingaror-
lofið.
Ég held að það sé hins vegar lykilatriði að
fæðingarorlof sé án þaks. Fæðingarorlof án
þaks gerir kynin að jafnverðmætum starfs-
krafti í augum atvinnurekandans. Með þaki er
hins vegar hætt við að hálaunafólk, sem iðu-
lega eru karlar, fari ekki í fæðingarorlof og að
konur verði síður ráðnar í þau hálaunastörf
sem í boði eru. Þá missum við mjög mikil-
vægt tæki í baráttunni gegn kynbundnum
launamun. Við vitum líka að þróun þaka er að
þau hrynja smátt og smátt, auk þess sem við
erum ekki að spara nema brotabrot af orlofs-
greiðslum með þessari aðgerð, eða sem
nemur um 2-3% af heildargreiðslum.
Það má heldur ekki gleymast að ríkið
greiðir ekki nema hluta orlofsins, það eru at-
vinnurekendur sem greiða langstærstan
hluta. Eftir því sem starfsfólk er launahærra
12/2. tbl. / 2004 / vera