Vera - 01.04.2004, Blaðsíða 56

/ FRÁ JAFNRÉTTISSTOFU
Jafnréttisstofa
Reynsla og samanburður
á fæðingarorlofi á Norðurlöndunum
» Á vegum Jafnréttisstofu er í gangi verkefni sem heitir „Reynsla
Norðurlandanna af mæðra- og feðraorlofi og áhrif þess á jafnrétti kvenna
og karla," sem er styrkt af Norrænu ráðherranefndinni. Verkefnið er unnið
af Fríðu Rós Valdimarsdóttur og umsjónarmaður er Ingólfur V. Gíslason.
*
Öll lönd hafa einhverjar opinberar reglur varðandi
möguleika fólks til að fá leyfi frá vinnu vegna fæðingar
barns. Markmið verkefnisins er að gera grein fyrir ólíkum
leiðum sem hvert Norðurland hefur farið í foreldraorlofs-
málum og reynslunni af því. Leitað verður að svörum við
því hvort fæðingaorlof hafi haft jákvæð eða neikvæð áhrif
á möguleika kvenna á vinnumarkaði, launamun karla og
kvenna, skiptingu heimilsstarfa, umhyggju feðra gagnvart
börnum sínum, kynskipta vinnumarkaðinn og raunveru-
lega möguleika karla og kvenna til að eiga bæði frama á
vinnumarkaði og jafnframt lifa auðugu fjölskyldulífi.
Mikill munur er á kerfinu innan Norðurlandanna og lög
og reglur hafa tekið miklum breytingum hin síðari ár. (
verkefninu verða meðal annars lög og lagabreytingar
raktar frá fyrstu lögum um hvíld vegna fæðingar barns,
tölfræðilegar upplýsingar verða settar í ýmis samhengi,
niðurstöður skoðanakannana reifaðar og almennri
umfjöllun um orlofsmál gerð skil.
Þorgerður Einarsdóttir, lektor í kynjafræðum við HÍ, kynnir nið-
urstöður rannsóknar.
Lok Evrópuverkefnis um
fæðingar- og foreldraorlof í fjórum löndum
Elín Antonsdóttir,
verkefnisstjóri, þiggur
blómvönd frá Mar-
gréti Maríu
Sigurðardóttur, fram-
kvæmdastjóra Jafn-
réttisstofu, fyrir vel
unnin störf.
Verkefnið „Culture, custom and
caring - men's and women's poss-
ibilities to parental leave," eða
„Menning, umgjörð og umhyggja
- möguleikar karla og kvenna til
foreldraorlofs," er Evrópuverkefni
sem lauk í byrjun mars 2004. Það
stóð yfir í rúmt ár. Heildar-
kostnaður verkefnisins var um 25
milljónir króna. Félagsmálaráðu-
neytið lagði fram 80% kostnaðar
við framkvæmd verkefnisins og
lagði Evrópusambandið til það
sem vantaði upp á. Verkefnið var hluti af jafnréttisáætlun
Evrópusambandsins. Markmið verkefnisins var að skoða
ólíkt samspil kynjahlutverka, menningar og siðvenja, laga
og reglugerða, og hvernig þessir þættir hindra eða auka
möguleika kvenna og karla á að vinna saman að uppeldi
barna sinna. Sérstaklega var horft til fæðingar- og for-
eldraorlofsreglna og nýtingar mæðra og feðra á þeim
réttindum sem í hverju landi þjóðast að þessu leyti.
Þann 5. mars 2004 var haldið málþing á Akureyri um
verkefnið og niðurstöður þess. Þar gerði Þorgerður Einars-
dóttir, lektor í kynjafræðum við Háskóla íslands, grein fyrir
rannsóknarhluta verkefnisins og erlendu þátttakendurnir
héldu stutt erindi um stöðu þessara mála í sínum heima-
löndum. Málþinginu lauk svo með frumsýningu valdra
kafla úr heimildamynd sem unnin var samhliða rann-
sókninni. Skýrsla verkefnisins er aðgengileg á heimasíðu
Jafnréttisstofu, http://www.jafnretti.is/caring/docs/CCC_
FinalReport.pdf, og vonast er til þess að myndin verði
sýnd í ríkissjónvarpinu og á evrópskum sjónvarpsstöðvum
innan tíðar.
Á döfinni hjá Jafnréttisstofu
Af nógu er að taka í jafnréttismálum þessa dagana eins og
áður. Starfsfólk Jafnréttisstofu mun sækja ráðstefnu um
kvennahreyfingar í Reykjavík í júní næstkomandi. Þá er
Jafnréttisstofa að hefja undirbúning málþings um jafnrétti
í forræðismálum sem stefnt er að því að halda í lok ágúst í
Reykjavík. ( nóvember verður svo haldin ráðstefna á
Akureyri um vest-norrænt samstarf við norðurskauts-
svæðin. Sú ráðstefna verður kynnt nánar í næstu
eintökum af VERU.
56/2. tbl. / 2004 / vera