Vera - 01.04.2004, Page 54
Úlfhildur Dagsdóttir
/ KVIKMYNDIR
Ofurnördinn
konurnar
» Æi, við höfum heyrt þessa klisju svo oft áður. Móð-
ureðlið og allt það. Ekkert sterkara og ekkert er hættu-
legra en móðir að verja ungana sína. Eða hefna þeirra.
Og nú er hún komin aftur móðirin, eða Brúðurin, eins
og hún er kölluð í þessu tilfelli, sem er: Kill Bill. (Gerð-
ur Kristný tók góðan sprett á þessari móðureðlisklisju
um daginn, gó Gerður!)
ÍiáSifíE
Kill Bill (2003 og 2004) er nýjasta
mynd ofurnördsins Quentin Tar-
antino. Fyrri hlutinn var sýndur fyrir
áramót, og er kominn á videó, og sá
síðari var frumsýndur nú í apríl. Sag-
an segir í stuttu máli frá konu, leikinni
af Uma Thurman, sem vaknar upp
úr dái og uppgötvar að ekki aðeins
hefur henni verið nauðgað stöðugt
meðan á dáinu stóð, heldur er barnið
sem hún bar undir brjósti horfið og
efniviður í fleiri börn sömuleiðis. f Ijós
kemur að konan var félagi í einskonar
ofurmorðingaklíku, stýrt af Bill. Hún
hafði sagt skilið við það lið og ætlað
að gifta sig en það líkaði Bill og félög-
um ekki og því voru hún og væntan-
legur eiginmaður skotin niður við alt-
arið. Núnú, en þetta er bara forsagan,
aðalsöguþráðurinn gengur svo útá
að stúlkan er fljót að ná upp sinni
fyrri færni í bardögum og drápum og
tekur til við að hefna, og leita uppi
Bill í leiðinni. Já, ég er enn komin á
flug í að fjalla um uppáhaldskvik-
myndaefnið mitt, kvenhetjur sem
sparka í rassa. Geymum okkur klisj-
una þreytulegu aðeins og skoðum
ofurnördinn Tarantino nánar.
Tarantino kominn aftur!
Quinten Tarantino er af mörgum álit-
inn einskonar bjargvættur kvik-
myndarinnar. Þegar hann kom fyrst
fram á sjónarsviðið með Reservoir
Dogs (1992), ætluðu kvikmyndanörd-
ar algerlega að tryllast og ekki
minnkaði æsingurinn þegar Pulp Fict-
ion (1994) var í farvatninu. Konungur
kúlsins og allt það. Þetta var enda frá-
bær blanda, mikil áhrif frá asískum
bardagamyndum, bé myndum og
allskonar dásemdarrusli, og ofan á
þetta bætti drengurinn svo bara ansi
skemmtilegu handriti. Þriðja myndin,
JackieBrown (1997) þótti líka agalega
góð en eitthvað var hún ekki að ná
sömu vinsældum og hinar, bakklass-
ið var byrjað. Ofmetinn, útblásinn. En
allur sá mótvindur var löngu burt
blásinn þegar Kill Bill var tilkynntur á
sviðið: Tarantino er kominn aftur!
sagði kvikmyndatímaritið Empire og
réði sér varla fyrir gleði.
En hvað hefur þessi gaur gert til
að fá um sig grein í VERU? Vissulega
eru áhrif hans á kvikmyndasöguna
þónokkur og óumdeilanleg, en ég
meina, það voru engar konur í Reser-
voir Dogs til dæmis, nema ein, sem
var skotin niður, og svo þjónustu-
stúlka sem sást aldrei. Jú, en svo birt-
ist Uma Thurman, Brúðurin sjálf, sem
fékk ansi bitastætt hlutverk í Pulp
Fiction og svo enn bitastæðara nú í
Kill Bill. En áður en við komum að
henni skulum við tala aðeins um
Jackie Brown.
Pam Grier
- ógeðslega flott og kúl
Man einhver eftir fjokki mynda á átt-
unda áratugnum sem gengu undir
nafninu 'blaxploitation'? Með tilvísun
í það að blökkumenn voru í aðalhlut-
verkum og að myndirnar voru frekar í
vafasamari kantinum. Þetta voru
myndir eins og Shaft og Foxy Brown
og Scream, Blacula, Scream! Og í
mörgum þeirra lék kona að nafni
Pam Grier og þótti alveg meiriháttar
gella á sínum tíma. Svo hvarf hún
eins og konur gera þegar þær taka
sig til og eldast og breikka. Bara til að
birtast aftur í mynd Tarantino, Jackie
Brown, ógeðslega flott og kúl. Og
hún var ekkert með einhverja móð-
ureðliskomplexa, bara fremur venju-
leg kona, flugfreyja, sem hefur í
gegnum tíðina tekið að sér að
smygla dóti fyrir annars flokks
krimma. Núnú, stundum næst hún
og þá þarf krimminn að fá hana lausa
gegn tryggingu og til þess fær hann
millilið, því ekki má þetta allt vera of
augljóst. Nema milliliðurinn, hann
bara fellur flatur fyrir þessari konu,
sem einmitt er svo mikil kona, mjúk
og elegant og bara ógeðslega flott
og kúl. Æh, þetta var dáldið falleg
mynd, ég kemst næstum við þegar
ég rifja þetta upp. Og svo var allt
þetta líka fallega splatter í bland.
(Samt ekki svo mikið, miðað við QT.)
Snúum okkur þá aftur að Kill Bill
(mikið splatter þar, en alveg ýkt, ekk-
ert raunsætt við allt þetta blóðflóð),
og Brúðurinni og klisjunni. Því það er
nefnilega svo merkilegt að með
mynd eins og Jackie Brown í fartesk-
inu, þá verður klisjan ekki eins ægi-
legur vomur og annars. Við höfum jú
séð að QT getur gert myndir um al-
vöru konur og konur í alvöruhlut-
verkum, og vegna þessa hef ég til-
hneigingu til að fyrirgefa honum að
falla í þessa gryfju. Reyndar má segja
að hann geri sitt til að undirstrika
hvað móðureðlisklisjan er mikil klisja,
því lætin eru þannig og æsingurinn
og blóðið og líkamspartarnir sem
fljúga, að kona hlýtur að velta fyrir sér
hvort ekki leynist í þessu öllu dálítið
glott út í annað? Það væri þá ekki í
fyrsta sinn sem klisjum væri snúið á
hvolf með því að skopstæla þær eða
spéspegla.
I stuttu máli sagt, það var gaman
að Kill Bill og Uma Thurman er fín
kvenhetja. Og fyrir þau sem ekki þola
mikið blóð, þá er kjörið að setjast yfir
Jackie Brown.
54/2. tbl. / 2004 / vera