Dagblaðið Vísir - DV - 14.04.2004, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 14. APRÍL 2004
Fyrst og fremst DV
Útgáfufélag:
Frétt ehf.
Útgefandi:
Gunnar Smári Egilsson
Ritstjórar:
lllugi Jökulsson
MikaelTorfason
Fréttastjórar:
ReynirTraustason
Kristinn Hrafnsson
Kristján Guy Burgess
DV: Skaftahlíð 24, Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 515 7599 - Ritstjórn:
550 5020 - Fréttaskot: 550 5090
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsing-
an auglysingar@dv.is. - Drelfing:
dreifing@dv.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagna-
bönkum án endurgjalds.
Hvað veist þú um
Ján Steinar
1 Við hvaða skóla er Jón
Steinar prófessor?
2 Hvað hét bók hans þar
sem hann deildi á dómara
Hæstaréttar 1987?
3 Um hvaða mál fjallaði
starfshópur á vegum ríkis-
stjórnar sem hann var skip-
aður í 2000?
4 Hvaða veðurfræðingur á
eftirlaunum er tengdafaðir
Jóns Steinars?
5 Hversu mörg börn á Jón
Steinar?
Svör neðst á síðunni
Lífið er gott
Dálkahöfundur Daily
Telegraph gerir svart-
sýnina að viðfangsefni í
blaði gærdagsins. Hann
riQar upp ummæli Ing-
mars Bergmans sem þol-
ir ekki að horfa á gömlu
myndirnar sínar og fær
sér gönguferð í staðinn.
Dálkahöfundurinn,
Christopher Howse, seg-
ir það betri aðferð að
hreyfa sig og anda að sér
frísku lofti en að fróa
huganum með
súkkulaðiáti og versl-
anaferðum. „Við erum
skrýtin dýrategund með
lflcama sem við ráðum
illa við og óseðjandi
langanir, en lífið er ekki
slæmur draumur, heldur
er það raunverulegt og
fólki ætti að finnast það
huggun. Howse mælir
með því að fólk einbeiti
sér að bjartari hliðum
tilverunnar þótt heimur-
inn sé viðsjáiverður.
Skyr
Málið
Skyr er hin íslenska útgáfa
af mjólkurvörum sem í öðr-
jm löndum hafa þróastyfír
I ýmist súrmjólk eöa jógúrt.
Eiginlegt skyr þekkist óvíða,
nema helstí Fær-
eyjum. Nafnið
„skyr“ er dregið af
sögninni „skera" í skilningn-
um„skera sig“, sem I þessu
tilfelli þýðir„að skiljast að,
kiofna", segir i Orðsifjabók
Ásgeirs Blöndal. Það er
mjólkin sem„skilst að“ eða
„skersig"/' mysu og drafla
og úr verður skyr.
1. Háskólann í Reykjavík - 2. Deilt á dómar-
ana - 3. Örykjamálið - 4. Páll Bergþórsson
- 5. Átta.
B
E
'O
Q
>s
(U
*o
ro
C
o
U)
E
»o
E
ro
»o
ai
h-
Hræddir og trylltir
Bandaríkjamönnum hefur tekizt að
sameina íraka gegn sér, enda er
ástandið í landinu orðið verra en það
var á dögum Saddams Hussein. Stríðsglæpa-
sveitir bandaríska hersins hafa drepið meira
en 10.000 óbreytta borgara, að meirihluta
konur og börn. Jafnframt hafa þær svívirt
helgidóma múslima.
Það hlýtur að valda mörgum íslendingum
áhyggjum, að landsfeður okkar skuli ekki
játa eins og ýmsir aðrir landsfeður, að þeir
hafi á fölskum forsendum verið ginntir til
stuðnings við stríðið. Þeir eru því enn aðilar
að stríðsglæpunum í frak og ataðir blóði sak-
lausra borgara.
Sjítar eru meirihlutaþjóð íraks. Þeir voru
andstæðingar Saddams Hussein og eru núna
andstæðingar George W. Bush. Þeir hafa öld-
um saman hatað súnm'ta, sem Hussein
studdist við. Nú hefur landstjórn og herstjóm
Bandarikjamanna gengið svo fram af sjítum,
að þeir gefa blóð til að bjarga súnnítum.
Lýsingar á framgöngu Bandaríkjamanna
gegn óbreyttum borgumm em smám saman
farnar að síast inn í vestræna fjölmiðla. Þær
gefa ófagra mynd af hræddum og trylltum
morðingjum í einkennisbúningi, sem sjá
óvini í hverju fleti, ryðjast inn í íbúðarhús og
drepa allt kvikt sem þeir sjá.
Þessar aðferðir dugðu ekki í Víetnam og
þær munu ekki duga í frak. Þær em dæmi-
gerðar fyrir hernámslið, sem hefur misst
tökin á stöðunni og veit ekki sitt rjúkandi
ráð. Það hefur gefizt upp við að reyna að
vinna hug og hjörtu fólks með að byggja upp
innviði landsins eftir eyðileggingu stríðsins.
Fólk verður ekki frelsað með því að drepa
ástvini þess. Fólk verður ekki fengið til að
snúast til fylgis við vestrænt lýðræði með því
að svívirða gróna siði þess og venjur. Fólki
verður ekki snúið til fylgis við málstað með
neinum þeim aðferðum, sem bandaríski
herinn hefur í vopnabúri sínu.
Fyrir innrás var írak ekki Iengur hættulegt
nágrönnum sínum, hvað þá Vesturlöndum.
Eftir eins árs hemám er landið orðið að
gróðrarstíu ofsatrúar og haturs, uppsprettu
hryðjuverka framtíðarinnar á Vesturlönd-
um. öll er sú ógæfa að kenna krossferð trú-
arofstækismanna í stjóm Bandaríkjanna.
Trúarofstækismenn hafa tekið völdin í
heiminum, kristnir, gyðinglegir og íslamskir.
George W. Bush og Tony Blair em af þessum
toga eins og Ariel Sharon og Moktada-al-
Sadr. Ef Bush heldur velli í næstu kosning-
um, mun þetta skelfilega ofstæki halda
áfram að valta yfir okkur af auknum þunga.
Við verðum að spyrja aftur og aftur þeirrar
spumingar, hvort við eigum að halda áfram
að styðja ragnarök ofstækis eða leggja lóð
okkar á vogarskál almenns trúarbragðafriðar.
Jónas Kristjánsson
Að telja bara
„EINU SINNI VAR ÍSLENSKUR MAÐUR
sem taldi að lífíð værí allt fullt af
tvenndum, annað hvorí færí maður
norður eða suður, upp eða niður, til
hægri eða vinstri, það væri enginn
millivegur fær. Þeir sem fóru aðra
leið en þessi maður voru andstæð-
ingar mannsins - eitruð peð og
oddamenn sem ævinlega höfðu eitt-
hvað annarlegt í huga. Maðurinn
lifði eftir þessari forskrift áratugum
saman. Engu skipti þótt heimurinn
breyttist á ógnarhraða og allt væri í
heiminum hverfult og nýjar kyn-
slóðir yxu úr grasi sem aldrei höfðu
lifað eftirsömu forskriftum ogmað-
urinn hafði gert. “
Svo segir Eiríkur Guðmundsson
bókmenntafræðingur og umsjónar-
maður Víðsjár á Rás 1 í nýrri bók, 39
þrep á leið til glötunar þar sem hann
veltir fyrir sér íslenskum veruleika
frá mörgum hliðum. Þetta er
skemmtileg bók sem við leyfum
okkur að vitna hér í með örlitlum
styttingum.
Maðurínn brosti
sjaldan og skellihló
aldrei nema helst þeg-
ar hann rakst á gömul
skjöl sem honum þótti
sanna að hann hefði alítaf
haft rétt fyrirsér en andstæð
ingar hans ekki.
upp ítréð ogsagði: Þetta eru þá íþað
minnsta tvölið. Maðurinn ogkonan
létu málið niður falla og fóru að tala
um fagrar listir og stílsnilldina hjá
Laxness.
SÍÐflR var maðurinn á göngu um
Öskjuhlíðina þegarhann mætti öðr-
um manni. Maðurinn spurði hinn
manninn: í hvoru liðinu ert þú? Og
hinn maðurinn svaraði að bragði: Ég
veitþað ekki. Maðurinn mætti síðan
öðrum manni ogenn öðrum, ogsíð-
an enn öðrum, og allir sögðust þeir
sem á vegi mannsins urðu, ekki vita
íhvoru liðinu þeir væru. Það varfar-
ið að þyrma yfir okkar mann, hann
ráfaði niður í Vatnsmýri og var nú
nokkuð af honum dregið, hann var
orðinn reikull í spori og þótt hann
væri í skóhlífum rann hann til í
hálkunni. Getur verið að heimurinn
hafi breyst, hugsaði maðurinn, getur
verið að íheiminum séu ekki lengur
aðeins tvö lið heldur eru þau hugs-
anlega miklu fleiri og þá allt saman í
bölvaðri óreiðu? Getur verið að
heimsmynd mín sé röng og heimur
minn að hrunikominn?"
ÞESSI 0RÐ Eiríks Guðmundssonar
eru tilvalin hvatning til þeirra sem
hafa hneigst til þess að flokka heim-
inn og sjóða veruleikann niður, til að
opna augun og njóta fjölbreytninnar
sém líftð hefur upp á að bjóða.
Rausað á rauðu Ijósi
þú? Og ef viðkomandi gat ekki svar-
að spurningunni, sagði maðurinn:
Þú ert þá í hinu liðinu. Og síðan
strunsaði hann burt. Þegar litasjón-
varpið kom horfði hann áfram á
Prúðuleikarana og umræðuþættina
ísínu svarthvíta tæki, og hafði mest
gaman afsænska bakaranum.
EINN DAGINN SAT MAÐURINN með
konu sinni undir fallegu tré og á
greinunum fyrir ofan þau sátu fímm
lidir fuglar og sungu. Konan spurði
þá manninn: Hvað eru fuglamir í
trénu margir? Maðurinn leit upp og
svaraði að bragði: Þeir eru tveir. Nei,
sagðiþá konan þeir eru fímm, sérðu
það ekki, einn tveir þrír fjórir fímm.
Maðurinn leit þá aftur
Ég fer yfir á rauðu ljósi og lögreglan stöðvar mig. Á ég þá bara
að segja: tja, ég tel að þessi lög sem þið farið eftir séu nú bara barn
síns tíma ...? Hætt er við að laganna verðir myndu láta mig blása
í blöðru í kjölfarið á slíku rausi. Þetta eru einfaldlega landslög og
ekki í mínum verkahring að ákveða hvenær mér henti að fara eft-
ir þeim, til þess er ég ekki bær. Þetta skilja allir.
Björn Bjarnason [dómsmálaráðherra] er ekki hafinn yfir lög og
rétt...
Guðmundur Andri Thorsson íFréttablaðinu ígær.
0KKUR ÞYKIR EIRÍKUR hitta nagl-
ann á höfuðið þegar hann talar um
að menn hneigist um of til að skipta
mönnunum í tvö lið, annað hvort
ertu með okkur í liði eða ekki. Sjálf-
skipaðir sérfræðingar í þessum
fræðum fiokka menn og ákveða
hvort þeir hallist meira í austur eða
vestur, til vinstri eða hægri, upp eða
niður. Lesið er með sérstökum gler-
augum í öll verk mannanna. Dóm-
urinn er endanlegur, menn halda sig
í skjóli vina sinna og finna fólki ekk-
ert verra til foráttu en að tilheyra
hinu liðinu.
EIRÍKUR SKRIFAR ÁFRAM: „Okkar
maður var dugnaðarforkur en kon-
an hans skammaði hann stundum
fyrir að hafa helst til lítinn húmor.
Slakaðu á, sagði hún við hann, settu
plötu á fóninn, fáðu þér kaffísopa.
Þetta var ekki að ástæðulausu; mað-
urinn brosti sjaldan og skellihló
aldrei nema helst þegarhann rakst á
gömul skjöl sem honum þótti sanna
að hann hefði alltafhaft rétt fyrir sér
en andstæðingar hans ekki. Ogþetta
voru yfíríeitt göm ul skjöl, mjöggöm -
ul.
MAÐURINN hafði þann akkilesar-
hæl að geta ekki talið nema upp að
tveimur. Ef okkar maður hitti mann
sem hann hafði aldrei hitt áður
spurði hann aldrei almennra fregna,
hann rabbaði aldrei um heima og
geima, heldur kom sér rakleiðis að
efninu, og sagði: í hvoru liðinu ert
Fyrst og fremst