Akranes - 01.01.1959, Blaðsíða 2

Til fróðleiks og skemmtunar
Nokkrar vísur
nítjándu aldar hag-
yrðinga í Holtasveit.
Hér keniui' ýniiss fróðleikur
eftir Helga Hamiessou i Kt’lh/ á
Rangárvöllum. Frekari skýriugar
held óg koini fram í efninu sjálfu.
Magmis hót maður Bjarnason
bónda á Læk i Holtum, Ingi-
mundarsonar bonda á Syðri-
Rauðahek Bjarnasonar bónda i
Litlu-Tungu, Magnússonar lög-
róttumanns í Litlu-Tungu. Guð-
mundssonar prests í Fljótshliðar-
þingum, Ciuðmundssonar lögróttu-
manns að Bæ i Borgarfirði, (iuð-
mundssonar lögróttunianns í
Norðtungu, Hallssonar sýslu-
manns i 1 ijörsey á Mýrum, Ól-
afssonar siðar prests að Saurbæ
á Hvalfjarðarströnd, Kolbeins-
sonar. — Magnús hjó fyrst með
Málfríði dóttur Benedikts jirests
að Guttormshaga, Eirikssonar
bónda í Árnanesi, Benediktsson-
ar. — Þau bjuggu á Ketilsstöð-
um í Holtum og áttu börn. Frá
þeim er koinið margt myndarlegt
fólk og sumt mjög vel gefið.
Magmis á Ketilsstöðum var
hagleiksmaður: Gó>ður silfursmið-
ur og skemmtilega hagorður.
Smiðisgripir hans eru liklega allir
týndir, en nokkrar visur lians
hafa geymzt i minni gamals fólks.
Landróttir voru frá fomu fari
stærsta samkoma sveitanna milli
Þjórsár og Rangár ytri. Enda
liin eina skeinmtiferð, sem al-
menningur átti kost á árlega fyrr
á timum. Fór þangað liaust hvert
allur þorri ungra karla og kvenna
sem ráð hafði á reiðskjóta og reið
veri. -—■ Siðdegis á fimmtudag
reið fólk að heimaii og kom að
róttunum einhvern tíma kvölds-
ins. Var svo vakað um nóttina við
ölteiti, söng og ýmislegan gleð-
skap. Á föstudag var aftur hald-
ið heim. Og einustu skemmtiferð
ársins var J>ar með lokið.
Stundum mun )>að hafa átt
sór stað. að stiilkur þóttust þurfo
meira skart en þær sjálfar áttu.
í slika skemmtiferð. Svo var það
vist um unga stiílku og ofurlít-
ið hógómlega, sem átti heima i
Hngahverfi um 1870. Hún bað
aðra að lána sér sitt af hverju til
réttaferðar. Magniis silfursmið-
ur á Ketilsstöðum greip tækifærið
á lofti og orti gainansamt smá-
kvæði i liennar orðastað. Það sem
er ótýnt af þvi, hljóðar svo:
Eg i róttir ætla mér.
Eg er nett sem vitið þér.
Hárið flóttað linmdin her.
Hiildum þetta gh»ði lór.
Forsíðumyndin:
er aj bra’tírunum Jóni <>g
ísólfi Pálssyni. —
„Eg Jiarf greiðan, gefiim
hest,
gildan reiða og tígin bezt,
þvi að verð eg vel er þess“,
veigagerður mælti hress.
Eg þarf frakka eg þarf hatt.
Eg er „stakkel", það er satt,
helzt með kliita og
kla-ðavöl.
Kviknar siit við þetta böl.
Æ! niér ljáðu, elskan mín,
einhver dáða fötin þin,
svo að geti farið fljoð,
fundið metinn stálarjóð.
Einhver þjóna að því má:
Engan dona vil eg sjá.
heldur la-rðan lipran nmnn,
listum nærðan. siðugan.
I Stúfholti i Holtum bjuggu
lengi bra:ður tveir: Fiimur og
Guðmundur Einarssynir bónda í
Stúfholti, , Guðmundssonar i
Snjallsteinshöfða, Þorsteinssonai i
Austvaðsholti. Helgasonar i
Mykjunesi, Jónssonar. — Þeir
bifeður voru bjargálnamenn fyr
ir fjárkláðaniðurskurðiim 1858,
en fátæklingar upj> frá þvi til
feviloka, eins og flestir samtið
armenn þeirra í sveitum Suður-
lands.
Liklega liefur Finnur verið
einkennilegur i málfari og orða-
tiltfekjum. Það hefur Magnúsi á
Ketilsstöðum þótt matur fyrir sig.
Hann orti brag í orðastað Fimis
og safnaði i hann orðatiltækjum
hans. Því miður mun það kva*ði
týnt nema tvö erindi stök, sem
(Framhahl á 3. kápusíÓu)
AKRANES
XVIII. árgangur. ■— Jan.—marz /959. — /. hefti.
RitiS kemur út fjórum sinnum á ári, og kostar kr.
55.00 árg. — Útgefandi, ritstjóri og ábyrgSarmaS
ur: ÓLAFUR D. RJÖRNSSON. — AfgreiSsla: MiS
teig 2, Akranesi, Sími 8. — PrentaS í Prentverki
Akrancss h.f. —
2
A K R A N E S