Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1938, Síða 65
sláttur, en það er ekki heilbrigt. I hjartanu eru ýmis-
leg hólf, með lokum sín á milli, sem bæði spýta frá
sér blóði, en taka jafnframt yið því aftur, eftir hring-
rásina um líkamann. Pað er væn blóðgusa, — álíka
mikið og einn kaffibolli, — sem hjartað skilar frá
sér út í æðakerfið við hvert hjartaslag', og gerist það
70—80 sinnum á mínútu, meðan manneskjan lifir.
En þessi marghrotna dælustöð gengur þegjandi og
hljóðalaust, nema hvað læknar geta hlustað hjartað
með áhöldum sínum. Erfiðið er meira, ef menn fitna
mikið, og er það því ekki eftirsóknarvert, né til
prýði.
Hjartað framleiðir rafmagn, eins og allir vöðvar,
sem vinna. í hvert skifti, sem lijartað slær, streymir
frá því ofurveikur rafmagnsstraumur um líkamann.
Læknum heíir lærzt að mæla þenna rafstraum, og
draga merkilegar ályktanir af þvi, ef lijartarafmagnið
tekur breytingum, eins og vill verða við hjartasjúk-
dóma.
Blóðflulningur er það kallað, þegar blóðið er tekið
úr æð og dælt inn i æð annars manns. Það eru sögur
um það, að á miðöldum hafi heilagir menn reynt að
dæla í sig' blóði úr lambi, til þess að auka með því
sakleysi sitt og syndleysi! Nú á dögum flytja læknar
blóð manna á milli, til þess að bæta upp mikinn
blóðmissi, og til styrkingar við ýmsa þunga sjúkdóma.
í*að er svo sem auðvitað, að með nákvæmri læknis-
skoðun þarf að sýna, að gjafari blóðsins sé heilbrigð-
ur. Það er reyndar ekki einhlítt, því hættulegt getur
samt verið að flytja blóð á milli, vegna þess að blóð-
kornin eiga það til að klessasl saman í kekki af
framandi blóði. En það getur verið lífshættulegt.
Allir tilheyra vissum »blóðflokki«, og verður læknir-
inn að tryggja sér fyrirfram, að gjafari og sjúkl. eigi
saman að þessu leyti. — Oft er dreginn ca. 'h lítri af
blóði úr gjafaranum, og spýtt jafnharðan í æð sjúkl-
ingsins. Pegar Landspítalinn þarf á mannsblóði að
(61)