Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1938, Page 88

son yfirdómari öll atkvæðin (8) sem aöalþingmaöur, en
varaþingmaður var kosinn Halldór Friðriksson skóla-
kennari meö 4 atkvæðum. En Jón Pétursson hafði
áður verið kosinn varaþingmaður i Strandasýslu og
á þinginu 1855 mætti eldci aðalþingmaðurinn þar, svo
að Jón Pétursson var kvaddur til að mæta i hans
stað, en Halldór Friðriksson aftur í stað Jóns Péturs-
sonar í Reykjavík. Á þinginu 1857 mætti aftur á móti
aðalþingmaðurinn i Strandasýslu ogætlaði Jón Péturs-
son þá að mæta sem þingmaður Reykjavíkur, en þá
úrskurðaði þingið, að þar sem hann væri varaþing-
maður í Strandasýslu, þá gæti hann ekki mætt fyrir
Reykjavík, og var þvi Halldór Friðriksson aftur kvaddur
til þingsetu sem varaþingmaður íýrir Reykjavík, og
sat hann því á tveim þingum í krafti þessara 4 at-
kvæða, sem hann var kosinn með.
Árið 1908 var fyrst kosið skriflega í hverjum hreþþi,
en áður var kosið munnlega á einum stað í hverju
kjördæmi og var þá auðvitað miklu erfiðara að sækja
kjörfund. Árið 1923 var leyft að ltjósa bréflega heima
hjá sér, ef elli bagaði eða Vanheilsa, en sú heimild var
felld burt aftur árið eftir. Aftur á móti var 1925 leyft
að hafa fleiri en einn kjörstað í lireþþi og hefur sú
heimild verið verið notuð á ýmsum stöðum.
Venjulega liefur kosningahluttakan aukizt, þegar
nýir kjósendur hafa bætzt i hóþinn. Undantekningu
frá þessu sýna aðeins kosningarnar 1916, þegar konur
og hjú yfir fertugt fá kosningarrétt, því að þá lælckar
kosningahluttakan nijög mikið. Stafaði sú lækkun svo
að segja eingöngu frá kvenfólkinu, því að af karl-
kjósendum greiddu þá atkvæði 69 °/o eða tiltölulega
litlu færri en við kosningarnar 1914, en af kvenkjós-
endunum greiddu aðeins 30 °/o atkvæði. Kosningahlut-
taka kvenna hefur ætíð verið lægri heldur en karla,
en mikið hefur hún samt aukizt síðan i fyrstu. Við
kosningarnar 1934 var hluttaka kvenna þannig 75.s °/o,
en hluttaka karla var þá 88.2 °/o. Fullnægjandi skýrslur
(84)