Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1987, Page 71

HRINGAR SATÚRNUSAR 1987
Hringarnir snúa nú norðurhlið að jörðu. Halli hringflatarins frá
jörðu séð verður 26-27° á þessu ári, sem er nálægt hámarki. Hallinn
er breytilegur frá 27° eða þar um bil, þegar þeir sjást best, niður í 0°,
þegar þeir sjást á rönd. I’etta gerðist síðast árið 1980 og hefur hallinn
síðan farið vaxandi frá ári til árs. Breytingin úr hámarki í lágmark (eða
úr lágmarki í hámark) tekur rúmlega 7 ár, þ.e. fjórðung af umferðar-
tíma Satúrnusar um sólu.
GRÍSKA STAFRÓFIÐ
a alfa I l jóta P Q ró
p beta K X kappa X o,? sigma
Y gamma A \ lambda T T tá
ð delta M muj Y U ypsilon
8 epsilon N V nuj 4> <P fí
t zeta ksí X X kí
0 eta 5 o ómíkron tp psí
0 þeta n Jl P' Q co ómega
STJÖRNUKORT OG STJÖRNUTÍMI
A stjörnukortum er staða hverrar stjörnu sýnd í stjörnubreidd, sem
reiknast í gráðum frá miðbaug himins til norðurs (+) eða suðurs (-),
og stjörnulengd, sem venjulega er talin í stundum og mínútum rangsæl-
is frá 0‘ upp í 24' frá tilteknum baug. Þegar stjarna sem hefur stjörnu-
lengdina 5' er í hásuðri á einhverjum stað, er sagt að stjörnutími
staðarins sé 5 stundir. Ef gangur klukku er stilltur þannig að hún sýni
stjörnutíma, flýtir hún sér um tæpar 4 mínútur á dag miðað við venju-
lega klukku, en sýnir ávallt hvaða stjörnur eru í hágöngu.
Dæmi: Hver er stjörnutíminn í Reykjavík 10. febrúar kl. 22? Á bls.
70 sést að stjörnutíminn kl. 00 þennan dag er 1' 50m. 22 stundum síðar
verður hann þá 7' 50m+22'=29' 50m=5‘ 50m (24 stundir dragast frá, ef
útkoman fer yfir 24) að viðbættum 4 mínútum vegna þess að stjörnu-
klukkan flýtir sér um 1 mín. á hverjum 6 klst. Útkoman er því 5' 54m.
Stjörnukortið sýnir að stjarnan Betelgás í stjörnumerkinu Óríon hefur
u. þ. b. þessa stjörnulengd og er því í suðri í Reykjavík á þessari
stundu. (Um stjörnutíma utan Reykjavíkur sjá bls. 58—59.)
(69)