Dagblaðið Vísir - DV - 28.05.2005, Blaðsíða 34
34 LAUGARDAGUR 28. MAÍ2005
Helgarblað D\
Krabbamein var
Guðný Zita Pétursdóttir
greindist með
brjóstakrabbamein í
hægra brjósti árið
1990. í haust verða lið-
in 75 ár frá því Guðný
MISSTI
BÆÐI
<4
\vV:"‘ :
veiktist og er hún þar
með komin í sama
áhættuhóp og þær kon-
ur sem aldrei hafa
veikst. Guðný segist
hafa lifað í ótta við að
veikindin tækju sig upp
fyrstu árin á eftir en í
dag veltir hún þessu lít-
ið fyrir sér og ætlar að
taka á erfiðleikunum
þegar og efþeir koma.
Guðný Zita Læknirinn
sagöi henni aö hún heföi
llklega gengið með æxlið
I tlu ár.
DV-mynd Páll Bergmann
„Þetta var mikið sjokk enda var
ég ung og með lítil böm,“ segir
Guðný Zita Pétursdóttir sem fékk
brjóstakrabbamein árið 1990. í
haust verða 15 ár liðin frá því
Guðný veiktist og verður hún þar
með komin í sama áhættuhóp og
þær konur sem aldrei hafa veikst.
Allt breyttist á augnabliki
Tveimur vikum eftir að Guðný
greindist var hægra brjóstið tekið
af henni og síðan tók við átta mán-
aða lyfjameðferð. Meinið var kom-
ið í eitlana og því má segja að Guð-
ný hafi verið heppin að lifa veik-
indin af. Hún greindist þegar fór
að blæða úr annarri geirvörtunni
en hún hafði farið í myndatöku á
leitarstöðinni 11 mánuðum áður.
„Það var rosalega erfitt að fá.
þessar fréttir því allt í einu var fót-
unum kippt undan manni og allt
breyttist á einu augnabliki. Lækn-
irinn telur að ég hafi verið búin að
ganga með æxlið í allt að 10 ár en
það hafði aldrei sést á myndum
enda sést það oft ekki á ungum
konum,“ segir hún en Guðný var
36 ára gömul þegar hún greindist.
Óttinn situr enn í dótturinni
„Ég varð alveg ofsalega hrædd
fýrst en ákvað svo að ég skyldi sigr-
ast á þessu og tók einn dag fyrir í
einu. Fyrstu viðbrögðin vom reiði
gegn lækninum sem sagði mér
þetta og ég hugsaði sem svo að
þeir mættu taka af mér bæði
bijóstin og þess vegna handlegg-
inn líka, bara til að losna við þetta
en áður en ég vissi af var ég komin
inn á spítala og í meðferð svo ég
hafði ekki mikinn tíma til að velta
þessu fyrir mér.
Þetta var afar erflður tími og þá
sérstaklega fyrir börnin mín sem
þá vom 7,11 og 17 ára sem og eig-
inmanninn. Ég held samt að 7 ára
dóttir mín hafi átt erflðast enda
þótti krabbamein á þessum tíma
jafngilda dauðadómi og krakkarnir
í skólanum sögðu henni að
mamma hennar myndi deyja. Hún
var alveg ofsalega hrædd um mig
og ég held að þetta sitji enn þann
dag í dag í henni,“ segir Guðný en
bætir við að tímarnir séu breyttir í
dag. Nú sé fólk upplýstara enda
séu um 80% kvénna sem greinast
með brjóstakrabbamein á lífl flmm
árum eftir greiningu.
„Brjóstakrabbamein er orðið
ofsalega algengt og ég held að það
aukist jafnt og þétt en fjöldi þeirra
kvenna sem lifa af eykst líka. Svona
„Mér fannst aíveg
rosalega erfítt að ■
missú brjóstið og í
fyrstu héft ég oð ég
myndi aidrei geto
forið i sund eða íátið
einhvern sjá mig en
smám soman breytt-
ist jþetta og í dag pæli
ég ekkert í þessu."
fféttir reyna alltaf mikið á fjöl-
skylduna og þetta er einstaklega
erfitt fyrir makann. Mér fannst
þetta stundum erfiðara fýrir alla í
kringum mig en það getur enginn
gengið í gegnum þetta fyrir
mann.“
Guðný segir lyfjameðferðina
hafa verið ákaflega erfiða en hún
fór í meðferð einu sinni í viku í
þrjár vikur og fékk svo frí í eina
viku. „Þetta var strangt ferli og ég
varð voðalega veik og var rétt að
jafna mig þegar ég fór aftur í með-
ferð. Ég fór samt að vinna þrjá
daga í viku síðari helminginn af
lyfjameðferðinni því ég varð að
gera eitthvað fyrir sjálfa mig and-
lega."
Missti sama brjóstið tvisvar
Eins og fyrr segir missti Guðný
hægra brjóstið sem hún segir
hafa verið ákaflega erfiða lífs-
reynslu. „Mér fannst alveg rosa-
lega erfitt að missa brjóstið og f
fyrstu hélt ég að ég myndi aldrei
geta farið í sund eða látið ein-
hvern sjá mig en smám saman
breyttist þetta og í dag er ég ekk-
ert að pæla í þessu.
Ég fór í brjóstauppbyggingu
sem var jafiivel ennþá erfiðari
pakki þar sem aðgerðin mis-
heppnaðist. Partur af maganum
var tekinn og úr honum mótað
brjóst en líkaminn hafnaði því svo
ég þurfti að fara aftur. Þá var tek-
inn vöðvi aftan af bakinu og sú að-
gerð tókst en þetta hafði tekið
marga mánuði og segja má að ég
hafi misst sama brjóstið tvisvar,"
segir Guðný og bætir við að nýja
brjóstið sé alveg tilfinningalaust og
aðeins útlitsins vegna.
Mikilvægt að mæta í skoð-
un
Guðný býr í Vogunum og hefur
starfað sem sjálfboðaliði hjá Sam-
hjálp kvenna auk þess sem hún
hefur í samstarfi við aðra stofnað
sjálfshjálparhóp á Suðurnesjum
sem heitir Sunnan 5. „Þessi sam-
tök eru fýrir fólk með allar tegund-
ir af krabbameini og ég tel svona
hópa skipta mjög miklu máli. Þeg-
ar ég greindist kom til mín kona
sem ræddi við mig og sýndi mér
gervibrjóst og brjóstahaldara og
mér fannst hún hjálpa mér heil-
mikið.
Við erum líka í forvamastarfi og
minnum konur á að mæta í skoð-
un því það er svo rosalega mikil-
vægt. Konur úti á landi eru mun
duglegri að láta skoða á sér brjóst-
in en talan dettur niður í 60% hér á
Reykjavíkursvæðinu og við viljum
gera allt til að ýta henni upp því
þetta hefur svo mikið að segja."
Met lífið betur eftir þessa
reynslu
Guðný segir brjóstakrabba-
meinið hafa breytt öllu fyrir hana
og hennar fjölskyldu. „Ég væri
ábyggilega heilsuhraustari í dag ef
ég hefði ekki veikst. Ég fékk líklega
gigt eftir alla þessa lyfjameðferð og
hef því ekkert getað unnið. Því gef-
ur það mér mjög mikið að taka þátt
í hjálparstarfinu.
Ég held samt að ég meti lífið allt
öðruvfsi eftir þessa reynslu og er
þakklátari fyrir börnin mín og
barnabörn. Eg var lengi vel hrædd
eftir að ég hafði læknast og alltaf
mjög kvíðin þegar ég fór í skoðun
en það breyttist sem betur fer með
árunum. Nú þegar svona langur
tími er liðinn velti ég mér lítið upp
úr hvort þetta komi aftur en ef það
gerist þá tek ég á því þegar þar að
kemur."
indiana@dv.is
BRJOSTIN
„Ég fann hnút í brjóstinu en
hugsaði ekki um hvort þetta væri
krabbamein," segir Sigurbjörg
Þorleifsdóttir sem greindist með
brjóstakrabbamein árið 1990. Sig-
urbjörg er eldhress í dag enda að
verða 15 ár síðan hún greindist.
Það var ekki fyrr hún var komin
inn á leitarstöð og hafði fengið
fréttfrnar að óttinn gerði vart við
sig.
„Ég held að ég hafi frosið til að
byrja með en svo kom óttinn upp
enda þótti krabbamein dauða-
dómur á þessum tíma. Ég hugsaði
með mér að nú myndi ég deyja og
þegar ég fór að sofa á kvöldin sá
ég mig fyrir mér liggjandi í lfkkist-
unni. Ég á fimm böm og á þessum
tíma vom þrjú af þeim heima og
ég hugsaði mikið hvað yrði um
bömin."
Með hnúta í brjóstinu í dag
Sigurbjörg segist ekki hafa
reiðst yfir því að missa brjóstið
eða hárið, reiðin hafi öll beinst að
sjúkdómnum. Hún fór strax á
krabbameinslyf og síðar í geisla-
meðferð. Hún segist hafa orðið
mjög veik af lyfjunum. „Manni
leið ekki vel og geislunum fylgdi
þreyta þegar á leið.
Fimm ámm síðar sögðu lækn-
amir að ég væri orðin frísk en síð-
an hafa verið teknir nokkrir hnút-
ar sem hafa þó allir verið góð-
kynja. Ég finn ekki fyrir hræðslu
þegar ég finn hnútana og leyfi mér
aldrei að hugsa út í hvort um
krabbamein sé að ræða. Ég fer
bara og læt taka þá,“ segir Sigur-
björg en í dag em þiír eða fjórir
hnútar í hægra brjósti hennar sem
hún fylgist vel með og mun láta
taka ef þeir fara að stækka.
Sátt við líkama sinn
Sigurbjörg er búin að missa
vinstra brjóstið líka en það var
tekið fyrir fimm árum. Hún hefur
ekki farið í uppbyggingu enda sátt
við sig eins og hún er. „Vinstra
brjóstið var minnkað í upphafi
enda vom svo mikil þyngsli. Síðar
fór að bera á einhverri slæmsku í
því og því vildi ég láta fjarlægja
það, ég vildi ekki taka neina sénsa.
Ég hef ekki farið í brjóstauppbygg-
ingu og ætla ekki að fara enda
angrar þetta mig ekki. Ég skil þó
alveg þær konur sem fara í upp-
byggingu og sér í lagi ungar konur
en ég er sátt við sjálfa mig og
minn maður er það líka.“
Lífið er ekki sjálfgefið
Sigurbjörg hafði farið reglulega
í skoðun áður en hún greindist og
hún var dugleg að þreifa brjóstin
sjálf sem hún segir skipta öllu máli
enda þekki enginn betur sinn eig-
in líkama en maður sjálfur. Hún
segir þessa lífsreynslu hafa reynt
mikið á fjölskylduna og sér í lagi
bömin. „Börnin mín höfðu miklar
áhyggjur og fylgjast ennþá vel
með mér. Þessi lífsreynsla breyttí
mér og ég held að ég hefði ekki
viljað missa af þessu. í dag lít ég
öðmm augum á lífið og dauðann
líka. Krabbameinið gerði mér í
rauninni ekkert slæmt og nú veit
ég að lífið er ekki sjálfgefið."