Dagblaðið Vísir - DV - 28.05.2005, Blaðsíða 35
DV Helgarblaö
LAUGARDAGUR 28. MAl2005 35
Dagbjört Lára Sverrisdóttir greindist
með brjóstakrabbamein í desember
árið 2003. Hún hafði gengið á milli
lækna með stórt ber í brjóstinu í fjög-
ur ár en alltaf verið send í burtu. Hún
segist ekki reið en er bitur þar sem
allar áætlanir flölskyldunnar fóru úr
skorðum vegna veikindanna. Eigin-
maður Dagbjartar hafði áður sigrast á
eistnakrabbameini og stóð eins og
klettur við hlið konu sinnar.
„Ef maður skoðar alla þessa
áhættuþætti þá fell ég ekki undir
einn einasta af þeim,“ segir Dag-
björt Lára Sverrisdóttir sem
greindist með brjóstakrabbamein
í desember árið 2003. í dag er Dag-
björt þrítug og komin í gegnum
krabbameinsmeðferðina. Hún
hafði gengið lækna á milli í fjögur
ár vegna stórs bers sem var í
brjóstinu en fékk alltaf sama svar-
ið - að bíða og sjá til.
Berið orðið hnefastórt
„Þetta byrjaði þegar ég var 25
ára en þá kom dökkur blettur í
brjóstahaldarann og upp úr því
fékk ég svæsna sýkingu sem eng-
inn gat útskýrt. í dag finnst mér
þetta augljóst enda vitað að
krabbamein getur legið að baki
sýkingar. Ég hitti þónokkra lækna
en enginn nefndi krabbamein og
sjálfri datt mér það ekki í hug þó ég
væri viss um að eitthvað væri að,“
segir Dagbjört.
Ári seinna var ber á stærð við
kíví á þeim stað sem sýkingin hafði
verið. Dagbjört fór tii læknis en
hann vildi bíða og sjá. „Þeir hefðu
átt að fjarlægja þetta á meðan það
var góðkynja. Þarna voru strax
komnir fram kalkblettir sem sumir
h'ta á sem fyrsta stigs krabba. Ég
fór til annars læknis í apríl og var
þá með svæsin einkenni.
Berið, ef svo er hægt að kalla
það, var orðið hnefastórt og ég
komin með stingandi verki og
húðin dælduð sem þýðir að krabb-
inn er kominn í sogæðakerfið. Ég
sagði þessum lækni hvað hinir
höfðu sagt og þá vildi hann líka
bíða. í desember, fjórum árum og
fjórum læknum síðar, kom svo
greiningin og ég fór í aðgerðina í
janúar í fyrra.“
Þrítug á breytingaskeiðið
Dagbjört og eiginmaður henn-
ar gengu í það heilaga árið 2001 og
þau eiga tíu ára son saman. Hún
var í lífeindafræði í Tækniháskóla
íslands þegar hún greindist en
fjölskyldan hafði ætlað að flytja til
Bandaríkjanna þegar hún kláraði
skólann svo veikindin settu heldur
betur strik í áædanir þeirra.
„Við vorum farin að plana frek-
ari barneignir og ætluðum að flytja
út um sumarið svo þetta fór allt úr
skorðum og ég er mest bitur út í
það. Maðurinn minn hafði einnig
sigrast á krabbameini svo ég vissi
að lyfjameðferðin gæti haft áhrif á
frjósemina. Við ákváðum því að
baktryggja okkur með því að fara í
glasasmeðferð og ég seinkaði
krabbameinsmeðferðinni á með-
an. Ég verð á lyfjum næstu fimm
árin og má því ekki verða ófrísk og
fósturvísamir geymast ekki nema í
fimm ár svo ég veit ekki hvernig
þetta fer,“ segir hún hugsandi en
lyfin hafa gert það að verkum að
Dagbjört er komin á breytinga-
skeið sem hún segir ekki skemmti-
lega reynslu þegar maður er á þrí-
tugsaldrinum.
„Krabbameinið nærist á horm-
ónunum en ég vona að ég verði
eins og ég á að mér að vera þegar
ég hætti á lyfjunum. Þá gæti ég
jafnvel orðið ófrísk á eðliiegan hátt
en fósturvísarnir eru okkar vara-
skeifa."
Niðurbrotin á líkama og sá{
Lyfjameðferðin tók fjóran og
hálfan mánuð og Dagbjört segir þá
lífsreynslu ekki hafa verið neina
lautarferð og þá sér í lagi í lok
hennar. Eftir lyfjameðferðina tók
við einn og hálfur mánuður í
geislameðferð þar sem meinið var
komið út í þrjá eitla. „Ég var samt
mjög fegin að losna við þetta
brjóst sem var búið að bögga mig
svona lengi því ég vissi alltaf að
það væri eitthvað að þó ipig grun-
aði aldrei krabbamein," segir Dag-
björt.
Hún segist alls ekki hafa fengið
sjokk þegar hún loksins greindist
og hún man ekki einu sinni eftir að
hafa grátið. í dag er hún í brjósta-
uppbyggingu svo þótt krabba-
meinsmeðferðinnni sé lokið á hún
ennþá langt í land. Þar sem brjóst-
ið var hefur verið settur vefja-
þenslupoki sem er fylltur vikulega
með saltvatni og síðan verður silí-
kon sett í staðinn. 18 mánuðir og
þrjár aðgerðir fara í það.
„Ég vildi að einhver hefði bent
mér að á að tala við lýtalækni áður
en ég fór í aðgerðina því það hefði
sparað mér heilmikinn tíma. Eftir
meðferðina fór ég í endurhæfingu
þar sem mér tókst að klára loka-
verkefhið mitt því þarna var ég al-
veg niðurbrotin á líkama og sál og
var ekki líkleg til stórræða. Þannig
að þetta tók næstum ár, allt ferlið,
frá janúar til nóvember. Að mínu
mati er nauðsynlegt að mæta í
endurhæfingu og mér hefði aldrei
tekist að rífa mig upp og klára
verkefnið annars."
Erfitt fyrir soninn
Þrátt fyrir að vera slöpp í lyfja-
meðferðinni lét Dagbjört veikind-
in ekki stjórna lífi sínu að öllu leyti.
Hún hélt áfram í skólanum eins
lengi og hún gat og þar sem hún
hafði þegar skráð sig á íslands-
meistaramótið í magadansi áður
en hún veiktist ákvað hún að láta
slag standa og keppa.
„Ég mætti í miðri lyfjameðferð
með hárkollu og gervibrjóst og þó
mér hafi gengið herfilega var ég
ánægð með að hafa tekið þátt því
þetta var viss persónulegur sigur.
Ég fékk líka að taka þátt í útskrift-
inni í skólanum og tók þar á móti
tómu umslagi enda átti ég eftir að
skila lokaverkefninu og svo fór ég
líka með hópnum út í útskriftar-
ferð.“
Dagbjört segir veikindin vissu-
lega hafa reynt á fjölskylduna og
sonur þeirra hafi sem minnst
viljað um veikindin tala. Ef hún
reyndi að ræða við hann sagðist
hann vita að hún myndi ekki deyja
og varð bara pirraður. „Enn þann
dag í dag fæ ég hann ekki til að tala
um þetta og þyrfti að fá þriðja að-
ila til þess til að ná þessu út því ég
veit að þetta hefur haft sín áhrif á
hann.“
Veikindin settu allt úr
skorðum
Áður en Dagbjört veiktist hafði
hún verið í fínu formi og fór meira
að segja á námskeiði fyrir kennara
í Body Attack helgina fyrir grein-
ingu. Hún segir að líkamleg heilsa
hennar hafi ábyggilega hjálpað
henni í veikindunum en að sama
skapi hafi breytingin verið mikil.
„Mér fannst mjög erfitt að
missa hárið og eiginlega verra en
að missa brjóstið. Ég hafði verið
með sítt, fallegt hár og fíla mig
engan veginn með svona stutt hár.
Breytingin var að öllu leyti rosaleg.
Allt í einu var ég orðin sköllótt og
gat ekki gengið í 5 mínútur án þess
að verða móð. Ég vissi samt að ég
myndi ekki deyja þó ég geri mér
grein fyrir að það gætu nokkrar
frumur hafa farið af stað sem eiga
eftir að grassera síðar svo ég er
ekki úr allri hættu."
Dagbjört viðurkennir að lífs-
reynslan hafi kennt henni ýmislegt
en hún' segist þegar hafa vitað
hvers virði h'fið væri. „Þetta mark-
ar sín spor og núna get ég ekki
fengið sjúkra- eða líftryggingu og
mér skilst að ég fái ekki að ættleiða
eða gefa blóð framar. Veikindin
firestuðu hka öUum okkar plönum.
Við vorum búin að bíða með að
flytja út í fjögur ár eftir að ég
kláraði skólann en það verður bara
að gerast seinna. Ferðin út frestast
um tvö ár og bameignirnar frestast
um fimm ár. Maður verður bara að
taka þessu því svona eru hlutirn-
ir.“
Mun ekki deyja strax
í dag vinnur Dagbjört að því að
koma lífinu á réttan kjöl aftur. Hún
starfar hjá Blóðbankanum og er
fegin að vera aftur farin að taka
þátt í lífinu. Hún segir að atvinnu-
leitin hafi verið erfið enda var hún
þá nýkomin úr meðferð. Hún upp-
lifir enga reiði yfir þeirri staðreynd
að þau hjónin hafi bæði þurft að
berjast við jafii alvarleg veikindi og
krabbamein.
„Ég er aUs ekki reið og finnst ég
frekar heppin að vera á lífi og að
krabbinn hafi ekki verið það svæs-
inn og dregið mig tíl dauða. Ég er
aðaUega svekkt við sjálfa mig fýrir
að hafa ekki fylgt eigin innsæi í
staðinn fyrir að hlýða læknunum.
Ég geri mér samt alveg grein fyrir
að þó ég deyi ekki núna þá á ég
kannski eftir að deyja úr þessu síð-
ar og hún fer í taugarnar á mér,
þessi tröUatrú sem fólk hefúr á
hugarástandinu, að hvort maður
lifir eða deyr fari eftir því hvemig
maður hugsar.
Staðreyndin er að þetta er aUt
spuming um ffumuhffiæði þegar
talað er um lífslíkur. Ertu með stig
2B eða stig 4? Ertu með háa pró-
sentu í vaxtaþættinum Her2neu?
Svona spurningar skipta meira
máh en að vera einhver Polhanna
þó hugsunin skipti máh að því
leyti að bjartsýnin fær mann og
fólkið í kring tU að hða betur.
Ég óttast að þetta taki sig upp
aftur en ekki samt jafn mUdð og ég
gerði. Núna veit ég að ég get
höndlað þetta því það er heUing
hægt að leggja á mig, svo lengi sem
ég fæ að lifa. Það er það eina sem
skiptir máh. Ef ég fæ þetta aftur þá
vona ég bara að það verði komin
lækning og ég bíð eftir lækningu."
Eiginmaðurinn með
eistnakrabbamein
Eiginmaður Dagbjartar fékk
krabbamein í eista árið 1997 en þá
bjó hann í Bandaríkjunum. „Við
vorum í fjarbúð á þessum tíma og
það var mjög erfitt að geta ekki
verið hjá honum. Hann hefur samt
verið minn klettur f gegnum þetta
og það hefur verið gott að geta
spurt hann ráða enda með sömu
reynslu," segir Dagbjört en hún
hefur einnig leitað hjálpar hjá
Krafti, samtökum ungs fólks með
krabbamein.
„Ég vU endUega benda öUum
sem hafa greinst á að kíkja á fundi
því það gerir mikið að hitta aðra
sem hafa verið í sömu sporum og
vita um hvað maður er að tala. Ég
er ekkert einsdæmi um að vera
svona ung með brjóstakrabba og
ég þekki nokkrar á mínum aldri
sem greindust á svipuðum tíma og
ég hef heyrt um nokkrar 17 ára
stelpur í öðrum löndum svo það er
aldrei of snemmt að byrja að fylgj-
ast með og vera meðvitaður um að
það eru ekki bara gamlar konur
sem greinast."
indiana@dv.is
-»
<*