Dagblaðið Vísir - DV - 16.08.2005, Blaðsíða 32

32 ÞRIÐJUDAGUR 16. ÁGÚST2005
Menning DV
Flís I auga Þeir félagar hafa flutt lög vlöa
á liönum vikum Idjassútfærslu sinni.
Hróður Hauks
ádisk
12 tónar hafa sent frá sér disk
með djasstríóinu Flís. Diskinn
kalla þeir þrímenningar Vott en
hann er helgaður hinum vinsæla
dægurlagasöngvara og hjómsveit-
arstjóra Hauki Morthens. Þeir fé-
lagar hafa f sumar farið vítt og
breitt um landið og spilað þetta
prógramm fyrir gesti og gangandi
við rffandi undirtektir enda vel-
flest lögin runnin þjóðinni í æð á
þeim sextíu árum sem rödd
Hauks hefur hljómað.
í tilefni útgáfu geisladisksins
heldur Flís útgáfutónleika í Iðnó í
vikunni. Um er að ræða tvenna
tónleika sem haldnir verða í Iðnó
á miðvikudag og fimmtudag.
Tónleikarnir heíjast klukkan
20 og sér Ragnar Kjartansson
ásamt góðum gestum um að
koma fólki í gírinn fyrir sjóvið.
Það sem tónleikagestir mega
eiga von á að heyra eru til dæmis
lög eins og Bláu augun, Til eru
fræ, Hæ mambó og Simbi sjó-
maður í flottum djassútsetning-
um.
Tríóið Flís er skipað þeim
Davíð Þór Jónssyni á pfanó,
Valdimar Kolbeini Sigurjónssyni
bassa og Helga S. Helgasyni á
trommur.
Forsala miða er í verslun 12
tóna, Skólavörðustíg 15, og kostar
miðinn 1000 krónur.
Listahátíðin í Edinborg hófst um helgina, en fyrr hafði hátíð jaðarhópa á leiklistar-
sviði farið af stað með venjubundnum látum. Þar takast á tilraunakenndar sýning-
ar á við hátimbraða baUetta, nútímaóperu um söguleg tíðindi úr nálægri fortíð við
hefðbundin verk frá upphafi síðustu aldar. Sumarhátíðirnar í Edinborg hafa tryggt
borgarbúum heimsóknir gesta víða að úr heiminum um áratugaskeið en íslenskir
listamenn hafa siglt hjá þessari stærstu listahátíð í Norður-Atlantshafinu og sjald-
an sótt hana heim.
Það er leikhópamir á jaðrinum -
„the ffinge" - sem vekja jafiian
mesta athygli á Edinborgarhátíð-
inni. Hátíðin er stökkpallur inn á
stærri sali í höfuðborginni og þar
hafa lengi komið fram hópar sem
síðar hafa sett mark sitt á leiklistarlíf
í Bretlandi. Jaðarhátíðin er raunar
óopinbert upphafsatriði á leilchúsár-
inu. Þaðan getur leiðin legið til
frægðar á landsvísu, til ömggra
samninga í London eða New York
en hátíðin er nú haldin í 58. sinn.
Öðruvísi leikhús
Það hefur löngum verið til siðs í
Edinborg að leikhópar láta sér lynda
hvaða húsnæði sem er til sýningar-
halds: fjöldi sýninga er slíkur að leik-
hús borgarinnar duga ekki undir alla
hópana sem þangað þyrpast. En for-
ráðamenn hátíðarinnar greina aðra
tilhneigingu' sem verður æ meira
áberandi í þessum vikum ágúst-
mánaðar: hópar, sem víkja sér frá
hinu hefðbundna textaleikhúsi og
leita í alþýðuleikhús álfunnar, í fjöl-
leikahúsin, í trúðleik og inn í heim
myndlistar, verða æ meira áberandi.
Gamalt vín á nýjum belgjum
Þessi þróun er hvað greinilegust í
kynningu sem British Council stend-
ur fyrir annað hvert ár þar sem 28
hópar kynna sýningar sínar fyrir er-
lendum stjórnendum listahátíða í
öllum heimsins homum. Af þeim
em 20 sýningar sem standa nær
„performance‘‘-list en leiksýningum.
Gamlir refir í bresku leikhúsi
segja þessa tilhneigingu ekki nýja og
vísa til ýmissa tilraunahópa sem
komu fram um 1970. Margir þeirra
breyttu þá áherslu í bresku leikhúsi
og skópu eða endurlífguðu ný svið
sem áttu meira skylt við kirkjuleiki
og trúðsleiki á torgum borga Evrópu
fyrri tíma en hið borgaralega leikhús
sem hefur ráðið ríkjum á Vestur-
löndum í nær heila öld.
„Site specific theatre" -
rýmisbundið leikhús
Á sama tíma em sýningar sem
sniðnar em að rýminu - tilteknum
stað og tíma - æ meira áberandi:
Þess þekkjast dæmi hér á landi og er
Alþingishátíðarsýning Haraldar
Bjömssonar frá hátíðinni á Þingvöll-
um 1930 ugglaust skýrasta dæmið
um slíkt. Frá síðari tímum er þekkt-
asta dæmið sýning Leikfélags
Reykjavíkur á Djöflaeyjunni í
skemmunni. Sýningar Vesturports á
Brími í skemmum em af sama toga
spunnar.
Þekktasta leikhús Edinborgar,
Traversee sem ræður yfir tveimur
sölum og hefur lengi verið í farar-
broddi framsækinna leikhúsa þar í
landi, verður með tólf sviðsetningar
á hátíðinni: þeir segja að ný skosk
verk eftir höfunda, ekki spunakend
tilraunaverk, verði kjarninn í þeirra
prógrammi áfram. Víst endurnæri
nýjar hugmyndir leikhúsið aUt og
tæknilegri kunnáttu fleygi fram,
áherslur hafi breyst í þjálfun og
menntun, en rödd höfunda verði
ekki svo auðveldlega þögguð.
Ameríkanar
Annað er áberandi á hinum opin-
bera hluta hátíðarinnar: stjörnur em
enn að laumast frá Ameríku og taka
að sér hlutverk í skamman tíma í
Bretlandi: Aidan Quinn og Robert
Carradine koma fram í sýningu af
Broadway, Exonerated . Uppselt er
á nútímalega útgáfu af gamla Neil
Simon-farsanum The Odd Couple
en sama grúppa var á ferðinni í
Edinborg í fyrra með sína útgáfu af
One Flew Over the Cuckoo’s Nest.
Mesta athygli á dagskrá opinbem
hátíðarinnar vekur ópera eftir John
Adams: The Death of KIinghofTer
sem er spunnin saga frá atburðunum
á skemmtiferðaskipinu Achille Lauro
árið 1985, þar sem farlama sjötugur
gyðingur var myrtur af palestínskum
skæruliðum. hefur efnisval tón-
skáldsins þótt ósmekklegt og er for-
dæmt af samtökum gyðinga.
Fjölbreytt úrval
Ný verk eftir skoska höfunda em
alltaf áberandi á hátíðinni: í gær-
kvöldi var ffumsýnt nýtt leikrit eftir
David Harrower sem heitir Black-
bird í leikstjóm Peter Stein, hins
fræga þýska leikstjóra. Það lýsir
fundum manns, sem hefur táldregið
tólf ára stúlku, fimmtán ámm síðar.
Þangað sækja líka hópar erlendra
listamanna: flokkurinn La Cubana
hefur snúið sýningu sinni Nuts
CocoNuts á ensku fyrir hátíðina en
þá sýningu Jordi Milan hafa milljón
leikhúsgestir séð í spænskumælandi
löndum Evrópu og Ameríku. La
Cubana hefur starfað í rúma tvo
áratugi og er frá Sitges; hóf feril sinn
með smásýningum á óvenjulegum
sýningarstöðum, í búðargluggum,
mörkuðum og jafrivel í síma.
frska leikskáldið John Millington
Synge fær heiðurssess á hátíðinni og
verða öll verk hans leikin þar í
strófu. Þrisvar gefst tækifæri til að
sjá þau öll á einum degi. Svanavatn-
ið verður flutt af American Pennsyl-
vania Ballet. Hollenski þjóðarball-
ettinn kemur í heimsókn og Skoski
ballettinn sýnir einnig. Hátíðinni
lýkur þann 4. september.
Menningarnótt verður um næstu helgi og
Nikka og bassi
Menningarnótt er framundan og
hefur aldrei verið jafn atriðamörg.
Síðasta ár sóttu hundrað þúsund
gestir miðborgina heim en forráða-
menn hátíðarinnar halda sig enn
við Kvosina sem meginvettvang há-
tíðarhaldanna.
Það hefur verið til siðs að bjóða
öðru bæjarfélagi í heimsókn á
menningarnótt - utan þeirra úr ná-
grannabyggðunum: að þessu sinni
eru það Kaupmannahafnarbúar
sem sækja okkur heim, en hug-
myndin um menningarnótt var sótt
þangað en þetta er í tíunda sinn
sem hátíðin er haldin.
Meðal þeirra er músíkalska
parið Bodil Heister og Ulrik Cold.
Bodil Heister er tónskáld, kapel-
mester og tónlistarmaður. Bodil
leikur bæði á píanó og harmonikku
- en það er nikkan sem fær að fylgja
henni til íslands.
Bodil hefur samið tónlist fyrir
leikhús, kóra, barnasýningar og
sjónvarpsmyndir. Hún hefur enn-
fremur skrifað bækur, haldið fyrir-
lestra, gefið út geisladiska og leikið
með ijölmörgum hljómsveitum.
Frá árinu 1995 hefur hún reglulega
troðið upp með söngvaranum Ulrik
Cold og halda þau því upp á 10 ára
starfsafmæli sitt á menningarnótt í
Reykjavík.
Ulrik Cold, bassi, kom fyrst fram
árið 1968 og varð víðfrægur þegar
hann lék í uppfærslu Ingmars Berg-
man af Töfraflautunni, sem sýnd
að þessu sinni verða Kaupmannahafnarbúar gestir Reykvíkinga
var í hér í sjónvarpinu á sínum
tíma.
Cold hefur sungið í óperuhúsum
í Evrópu og Bandaríkjunum, m.a. í
óperunni í San Francisco, Konung-
legu dönsku óperunni, English
National Opera, Komische Oper í
Berlín. Á undanförnum árum hefur
Ulrik Cold haldið ótal tónleika og
syngur innan margra greina tónlist-
arinnar; óperu, óperettu, söng-
leikja, ljóðasöng, kabarett, revíu og í
leiksýningum.
Tónleikar þeirra Bodil og Ulriks
verða í Tjarnarsal Ráðhússins í
framhaldi af setningu yfirborgar-
stjóra Kaupmannahafnar og svo
afturkl. 16,18 og20.
Bodil Heister og Ulrik
Cold Virtir skemmtikraft■
ar og iangferöamenn
meö danskt bros ieggja
undir sig Tjarnarsal Ráö-
húss á laugardag.