Freyr - 15.05.1972, Qupperneq 41

Dr. MAIJA SAARIVIRTA:
Tuttugu og fimm ára
rannsóknir viðvíkjandi
fituneyzlu og áhrifum
hennar á hjartasjúkdóma,
hafa engan árangur borið
Eftirfarandi grein eftir finnskan
lœkni birtist í LANDSBYGDENS
FOLK síðla sumars 1971.
Hvað eftir annað hef ég andmælt þeim stað-
hæfingum, að neyzla dýrafitu hafi skaðleg
áhrif á heilsufar fólks, auki kolesterolmagn
blóð.sins og styðji að auknum hjarta- og
æðakvillum. Mitt álit og framkomnar stað-
reyndir, er fengizt hafa við rannsóknir um
þessi efni, eru samhljóma og 20 ára störf á
þessu sviði sýna aðeins, að orsakanna er að
leita allt annarsstaðar og einhversstaðar
utan við fituneyzlu í fæðunni. Þetta eru af-
gerandi niðurstöður og annað hafa rann-
sóknirnar ekki staðfest um þessi efni. Rauna-
legt er því, að heill hópur manna hefur ekki
hvorfið frá kenningum Keys um fituna, þrátt
fyrir það.
Raunar ætti það að vera sjálfsagt, að þegar
áhrif fituneyzlu á hjartakvilla eru rann-
sökuð, ætti fæða þeirra, sem í rannsóknum
eru, aðeins að vera mismunandi að því er
fituna snertir hjá þeim hópi, sem rann-
sakaður er, miðað við samanburðarhópinn,
en allir aðrir þættir sambærilegir og alveg
eins. Aðeins í fáum tilraunum hefur þetta
atriði verið staðreynd, því er nú verr, og
samanburðurinn á fitu með mettaðar og
ómettaðar sýrur lítt tekinn með í dæmin.
Við rannsóknir þær, sem Dayton, Morris,
Lembke og Biernbaum gerðu, var tilrauna-
fæðan og samanburðarfæðan rétt og vel
aðgreind og mótuð.
Hjá Morris og Dayton sýndi sá hópur,
er fékk verulegt magn ómettaðrar fitu,
verulega lækkun kolesterolmagns í blóðinu
(57 til 49) og kolesterolmagnið hjá saman-
burðarhópnum, er fékk venjulega fitu,
lækkaði einnig verulega (14—16 mg). í
rannsóknum hjá Morris dóu 25 manns á 6
ára tímabili og í samanburðarhópnum dóu
einnig 25 manns. Eftir því að dæma skipti
ekki máli hvað fólkið borðaði.
128 ÞÚSUND MILLJÓNIR
eða 128 milljarðar íslenzkra króna er væn fjárhæð,
en þessari npphæð var varið á árinu 1970 á vegum
Efnahagsbandalagsins til þess að hagræða mark-
aðsmálum þess, að nokkru til þess að geyma birgð-
ir, svo að verðföll verði ekki sökum offramleiðslu,
að nokkru tii þess að greiða niður vissar vörur
og svo til þess að kaupa vörur, sem síðan verði
gefnar þurfendum, til þess að þær væru ekki að
flækjast á markaðssvæðunum.
Þýzki landbúnaðarráðherrann EKTL upplýsti
þetta á ráðstefnu mjólkurmarkaðsmála í Kiel I
sumar. Við sama tækifæri tjáði hann einnig, að
á vissum svæðum bandalagsins væru miklar at-
hafnir í gangi til þess að skipuleggja framleiðsl-
una með tilliti til ódýrari neyzluvöru.
NORSKA UTANRÍKISRÁÐUNEYTIÐ
hefur greint frá því á opinberum og erlendum vett-
vangi hver eru helztu vandamál Norðmanna á
sviði Iandbúiáaðar í sambandi við inngöngu í
Efnahagsbandalagið. Þar segir, að Iandbúnaðarskil-
yrði í Noregi séu allt önnur en yfirleitt á banda-
lagssvæðinu. Lega landsins er langt í norðri, af-
skekkt byggðarlög þurfa að sjá nágrenni, með aðr-
ar atvinnugreinar, fyrir lífsviðurværi og gildi það
ekki sízt í Norður-Noregi. Yfirleitt séu framleiðslu-
skilyrði þannig. að samkeppni á víðum markaði
sé vonlaus en bændum afskekktra svæða verði að
sjá fyrir mannlegu lífsviðurværi. I»ar að auki sé
fráleitt að dæma úr leik smáhændur, sem stundi
búskap að nokkru.
F R I Y R
233