Freyr - 01.04.1979, Side 8

stuðlað að því, að 1.405 aðilar fengu 565
milljónir króna í lífeyri árið 1978. Auk þess
lánar lífeyrissjóðurinn Stofnlánadeild land-
búnaðarins fjármagn til bústofnskaupa fyrir
frumbýlinga, ennfremur viðbótarlán til
íbúðarhúsabygginga og einnig til jarðak-
aupa fyrir bændur.
Löggjöf um lánastarfsemi fyrir landbún-
aðinn er áratugagömul og hefurverið breyt-
ingum háð. Bændur og fyrirtæki þeirra hafa
jafnan notið góðra lánskjara og oft ágætra,
en búa nú við mjög misjöfn lánskjör eftir því,
hvenær framkvæmdir voru gerðar. Þetta er
óheppilegt.
Stofnlánadeild landbúnaðarins á sjálf
ekkert fjármagn, það hefur ekki tekist að
skapa frambúðarsjóði. Deildin hefur tekið
erlend lán og innlend lán vísitölubundin og
lánað þetta síðan til bænda og fyrirtækja
þeirra með hagstæðari kjörum. Eigin tekjur
deildarinnar hafa átt að brúa bilið, en þær
hafa ekki alltaf nægt. Við síðustu áramót var
svo komið, að varasjóður í ársbyrjun, 420
milljónir kr., var búinn og auk þess skapaðist
á árinu öfugur höfuðstóll, 876 milljónir
króna. Hér horfir ekki eins vel sem skyldi.
Það hefur alltaf verið spurning og er það
ennþá, hvort deildin á að taka erlend lán,
nema til félagslegra framkvæmda í landbún-
aði og miða fyrirgreiðslu sína að öðru leyti
við það innlenda fjármagn, sem fáanlegt er á
hverjum tíma.
Ég hef staðnæmst við nokkur atriði, sem
segja sína sögu, að því ógleymdu, að
bændastéttin hefur hagrætt búrekstri sínum
og tileinkað sér vísindi og tækni og afkastar
miklu og framleiðirmikið með tiltölulega litlu
vinnuafli.
Hittersvoannað mál, sem hlýturað mótast
hverju sinni af þjóðmálum og markaðshorf-
um, hvernig til tekst að selja erlendis þær
búvörur, sem ekki er þörf á innanlands.
Dýrtíðin — verðbólgan — hefur leitt til þess,
að þrátt fyrir alla hagræðingu hefur verðlag
búvöru, sem út er flutt, orðið bændum óhag-
stæðara með hverju ári og skapað vanda í
framleiðslumálum. Þó er það nú svo, að
Ásgeir Bjarnason setur Búnaöarþing 1979
gjaldeyrislega séð er útflutningur búsafurða
ekki lítilsvirði þjóð, sem alltaf vantar gjald-
eyri. Árið 1978 voru fluttar út landbúnaðar-
afurðir sem hér segir:
Dilkakjöt m. m............ kr. 3.307 millj.
Ull og saltaðar gærur ... — 296 —
Húðir ...................... — 102 —
Ostur ...................... — 930 —
Minkaskinn ................. — 129 —
Hross ...................... — 170 —
Ýmislegt ................... — 142 —
Lax, silungur, hlunnindi — 280 —
Óunnar landbúnaðar-afurðirkr. 4.356 millj.
Unnar landbúnaðarvörur
Vörur úr loðskinnum ..
Loðsútuð skinn og húðir
Ullarlopi — ullarband ..
Ullarteppi ............
Prjónavörur ...........
kr. 6.347 millj.
kr. 182 millj.
— 1.948 —
— 1.006 —
— 447 —
— 2.764 —
198
FREYR